Quán quân Olympia đầu tiên của Hà Nội từng rửa bát, phát tờ rơi ở Úc: Giờ về Việt Nam cống hiến, truyền lửa cho sinh viên nước nhà
Anh là một trong số ít Quán quân Đường lên đỉnh Olympia lựa chọn về nước sau khi học tập và làm việc tại Úc.
Quán quân Olympia từ chối cơ hội được học thẳng lên Tiến sĩ
Phát sóng từ năm 1999, chương trình Đường lên đỉnh Olympia đã trở thành sân chơi hấp dẫn dành cho học sinh trung học trên cả nước. Phan Minh Đức, sinh năm 1992, là thí sinh đầu tiên đến từ Hà Nội giành ngôi vị Quán quân trong cuộc thi này. Khi đó, Minh Đức đang là học sinh lớp chuyên Lý của Trường THPT Chuyên Hà Nội - Amsterdam. Không chỉ gây ấn tượng bởi kiến thức vững vàng, chàng trai Hà thành còn để lại dấu ấn trong lòng khán giả nhờ thần thái tự tin, điềm tĩnh, khuôn mặt điển trai và nụ cười rạng rỡ.
Sau khi tốt nghiệp THPT, Phan Minh Đức nhận được học bổng trị giá 35.000 USD và lên đường sang Úc để theo học ngành Tài chính - Kế toán tại Đại học Kỹ thuật Swinburne. Ngay từ năm thứ hai đại học, anh đã bắt đầu đảm nhận vai trò trợ giảng, đồng thời duy trì việc học tập nghiêm túc và tốt nghiệp với tấm bằng loại xuất sắc.
Minh Đức từng được cộng đồng Olympia trìu mến gọi là “ông tổ nghề rửa bát”. Biệt danh đặc biệt này bắt nguồn từ việc anh đã giới thiệu công việc rửa bát tới nhiều cựu thí sinh Olympia và du học sinh khác tại Đại học Kỹ thuật Swinburne.
Người đầu tiên được Phan Minh Đức giới thiệu công việc rửa bát là Hồ Ngọc Hân - nhà vô địch Olympia năm thứ 9. Sau đó, lần lượt có thêm nhiều người khác như Ngọc Khánh và Thân Ngọc Tĩnh - thí sinh năm thứ 12, Hoàng Thế Anh - Quán quân năm thứ 13 và Văn Viết Đức - nhà vô địch năm thứ 15. Minh Đức cho biết, anh có mối quan hệ thân thiết với hầu hết các nhà vô địch Olympia đang học tập và làm việc tại Úc.
Năm 2018, Minh Đức được chuyển tiếp lên bậc học Tiến sĩ chuyên ngành Kinh tế năng lượng tại Đại học Kỹ thuật Swinburne. Bên cạnh đó, anh cũng tham gia giảng dạy môn Nguyên lý kinh tế. Tuy nhiên, đến tháng 3/2021, anh quyết định từ bỏ việc học Tiến sĩ để chuyển hướng sang học thạc sĩ ngành Hệ thống thông tin doanh nghiệp, định hướng chuyển đổi số.
“Hồi hương” cống hiến
Sau hơn một thập kỷ học tập và làm việc tại Úc, Phan Minh Đức quyết định trở về Việt Nam, nơi anh tin rằng mình có thể đóng góp trực tiếp và thiết thực hơn cho thế hệ trẻ. Năm 2024, anh đảm nhiệm vai trò Trưởng bộ phận học thuật tại Trung tâm Edison, nơi phụ trách các mảng định hướng học tập và nghề nghiệp cho học sinh, sinh viên. Đồng thời, anh còn là quản trị viên của một nhóm hướng nghiệp trên Facebook với hơn 70.000 thành viên, phần lớn là các bạn trẻ dưới 25 tuổi đang tìm kiếm lời khuyên cho tương lai.
Không dừng lại ở đó, Minh Đức còn sáng lập trung tâm luyện thi SAT và IELTS, đồng thời triển khai dự án “15h xây dựng kiến thức nền tảng digital SAT” từ tháng 6/2024, hướng tới đối tượng học sinh từ lớp 9 trở lên.
Chia sẻ về lý do lựa chọn hồi hương, anh cho biết từng là du học sinh tại Úc nên có điều kiện quan sát và so sánh sự khác biệt trong hệ thống giáo dục giữa hai quốc gia. Với mong muốn học sinh Việt Nam được tiếp cận những phương pháp học tập hiện đại, thực tiễn và truyền cảm hứng, Minh Đức xem việc trở về nước là một cơ hội để lan tỏa tình yêu tri thức và khơi dậy tinh thần học hỏi trong giới trẻ.
Trước những câu hỏi từng được đặt ra như “Các Quán quân Olympia đã đóng góp gì cho đất nước chưa? Đã thành công thế nào?”, Minh Đức thẳng thắn cho rằng Đường lên đỉnh Olympia vốn chỉ là một cuộc thi kiến thức phổ thông, không nên đặt kỳ vọng nó là nơi tìm kiếm nhân tài học thuật. Theo anh, thành công là một hành trình dài, bị chi phối bởi nhiều yếu tố và không thể đo đếm đơn thuần từ chiếc vòng nguyệt quế.
Dù từng là nhà vô địch Olympia tại Việt Nam, nhưng khi đặt chân đến Úc, anh vẫn chỉ là một du học sinh như bao người khác, phải nỗ lực từng ngày, vừa học vừa làm để khẳng định bản thân trong một môi trường cạnh tranh.
Với quan điểm ấy, Minh Đức mong muốn công chúng nhìn nhận cuộc thi với tinh thần tích cực và kỳ vọng vừa phải hơn, để vòng nguyệt quế trở thành động lực thay vì gánh nặng cho những người trẻ bước ra từ sân chơi tri thức này.
Song song với công việc chuyên môn, anh cũng thường xuyên tham gia các hoạt động cộng đồng. Thi thoảng, anh nhận lời làm khách mời trong những dự án giáo dục do học sinh, sinh viên khởi xướng, xem đó như một cách để truyền cảm hứng học tập, đồng thời làm giàu thêm trải nghiệm và góc nhìn của chính mình.
