Quảng trường ở Hà Nội được lấy tên theo một trường học, kết nối 2 Di tích Quốc gia, được ví như cửa ngõ dẫn vào ‘trái tim của Thủ đô’ 

Mới đây, chính quyền TP. Hà Nội đã đồng thuận với phương án đề xuất phá bỏ tòa nhà Hàm Cá Mập , cùng kế hoạch xây dựng không gian ngầm và mở rộng khu vực Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục hiện tại. 

Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục nằm ở phía Đông Bắc quận Hoàn Kiếm, là khu vực mang giá trị lịch sử - văn hóa quan trọng, kết nối Khu Di tích Quốc gia đặc biệt hồ Hoàn Kiếm  với Khu Di tích Quốc gia phố cổ Hà Nội . 

Sau khi hoàn thiện phương án ý tưởng và giải pháp tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan, UBND quận Hoàn Kiếm chủ trì, phối hợp với đơn vị tư vấn để lấy ý kiến từ Hội đồng Kiến trúc thành phố. Trên cơ sở đó, nội dung đồ án thiết kế đô thị riêng được hoàn chỉnh và chuẩn hóa. 

Xưa kia, khu vực Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục vốn là một bãi đất hoang trồng dừa ven Hồ Gươm, được người dân gọi là Vườn Dừa. Khi thực dân Pháp xâm lược Việt Nam, nơi này được đổi tên thành Place Négrier và được xem là trung tâm của Hà Nội thời bấy giờ. 

Tuy nhiên, quảng trường này cũng trở thành địa điểm thực dân Pháp sử dụng để hành hình các sĩ phu yêu nước chống Pháp, như trường hợp ông cử Tạ Văn Đình vào năm 1883 và thủ khoa Nguyễn Cao vào năm 1887. 

Năm 1907, các sĩ phu yêu nước như Lương Văn Can và Nguyễn Văn Vĩnh đã thành lập trường tư thục Đông Kinh Nghĩa Thục, nơi dạy chữ Quốc ngữ miễn phí cho học trò trong thời kỳ Pháp thuộc. Ngoài vai trò giáo dục, khu vực này sau đó trở thành nơi tập hợp các hoạt động yêu nước chống Pháp tại Hà Nội và một số vùng lân cận. Đến năm 1945, để ghi nhận ý nghĩa lịch sử của ngôi trường, Thị trưởng Trần Văn Lai đã đổi tên Place Négrier thành Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục như hiện nay. 

Với người dân, Hồ Gươm thường được ví như trái tim của Thủ đô và Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục là cửa ngõ, điểm kết nối quan trọng dẫn vào khu vực này. Do đó, mọi thay đổi tại đây đều thu hút sự chú ý của dư luận. 

Theo thời gian, quảng trường đã trải qua nhiều sự cải tạo. Từ một cột đồng hồ đơn giản, nơi này hiện đã trở thành đài phun nước nằm tại ngã năm các tuyến đường Lê Thái Tổ, Hàng Đào, Hàng Gai, Đinh Tiên Hoàng và Cầu Gỗ. Người dân Hà Nội ngày nay thường gọi khu vực này là đài phun nước Bờ Hồ. 

Đài phun nước lớn được trang bị hệ thống đèn LED hiện đại. Ngoài chức năng điều tiết giao thông, nơi đây còn là điểm vui chơi, giải trí sôi động của Thủ đô, đồng thời thường xuyên tổ chức các sự kiện và chương trình lớn vào dịp lễ, Tết. 

Khu vực này cũng là một phần của phố đi bộ, nơi diễn ra nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật, thu hút sự tham gia của người dân và du khách. Nhiều khách tham quan thường dừng lại để chụp ảnh lưu niệm tại địa điểm này.