Thị xã có nhiều anh hùng liệt sĩ nhất cả nước, là quê hương của mẹ Việt Nam anh hùng huyền thoại có 9 người con hy sinh trong kháng chiến
Với hơn 19.800 chiến sĩ đã hy sinh vì độc lập của dân tộc, mảnh đất này từng chứng kiến nhiều đau thương, mất mát theo dọc dài lịch sử.
Thị xã Điện Bàn , tỉnh Quảng Nam từng được biết đến là một trong những nơi chứng kiến những trận chiến ác liệt nhất trong các cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Hòa cùng tinh thần chiến đấu của dân tộc, hàng nghìn thanh niên Điện Bàn đã anh dũng lên đường chiến đấu, nhiều người trong số đó đã hy sinh và mãi mãi nằm lại trong lòng đất mẹ.
Theo thống kê năm 2012, tỉnh Quảng Nam ghi nhận hơn 65.000 liệt sĩ hy sinh trong các cuộc chiến tranh, con số này cao nhất cả nước. Trong đó, Điện Bàn đứng đầu với 19.800 liệt sĩ là huyện có số liệt sĩ nhiều nhất Việt Nam. Đây cũng là mảnh đất gắn liền với tên tuổi những anh hùng như nữ liệt sĩ Trần Thị Lý, anh hùng Nguyễn Văn Trỗi và mẹ Việt Nam anh hùng Nguyễn Thị Thứ, người có 9 con hy sinh trong kháng chiến.
Sau năm 1975, lãnh đạo Điện Bàn đã quyết tâm xây dựng một nghĩa trang quy mô để tưởng nhớ và yên nghỉ cho hàng chục nghìn liệt sĩ. Địa điểm được chọn là khu đất ở làng Viêm Tây, xã Điện Thắng, vì vị trí thuận lợi về giao thông và địa hình cao ráo. Địa phương đã vận động nhân dân đồng lòng di dời mồ mả, không yêu cầu bồi thường hay hỗ trợ. Sau khi giải phóng mặt bằng, nghĩa trang được khởi công vào năm 1978.
Từ năm 1981 đến 1983, công tác quy tập liệt sĩ được triển khai đồng loạt. Sau đó, nhiều đợt quy tập tiếp theo đã đưa thêm hài cốt của hàng trăm liệt sĩ về nghĩa trang, trong đó có 125 hài cốt từ chiến trường Campuchia vào năm 1989 và 35 hài cốt từ Nghĩa trang Đức Cơ (Gia Lai) vào năm 2004.
Ban đầu, các mộ chỉ được đắp bằng đất và có khoảng cách chật hẹp. Tuy nhiên, vào năm 2002, nghĩa trang đã được nâng cấp và cải tạo, các khu mộ được xây dựng rộng rãi, tôn cao và phủ đá mài, tạo nên một diện mạo mới khang trang. Sau đó, hàng chục tỷ đồng đã được đầu tư để phát triển nghĩa trang.
Hiện nay, Nghĩa trang Liệt sĩ Điện Bàn đã được công nhận là nghĩa trang cấp quốc gia, rộng 3ha là nơi an nghỉ của 5.620 liệt sĩ, trong đó có 37 mộ của các lão thành cách mạng và 125 mộ của Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, bao gồm mộ của mẹ Nguyễn Thị Thứ , người có 9 con, 1 con rể và 2 cháu ngoại là liệt sĩ. Khuôn viên nghĩa trang còn có Nhà lưu niệm Anh hùng Nguyễn Văn Trỗi, nằm ở vị trí trang trọng.
Đặc biệt, trong khuôn viên nghĩa trang còn có một ngôi mộ tập thể, nơi quy tập hài cốt của 11 liệt sĩ hy sinh trong trận đánh đồn Bình Long. Ngôi mộ đơn sơ, với tấm bia nhỏ ghi tên và quê quán của các liệt sĩ, bao gồm những người từ Thanh Hóa, Quảng Phú, Yên Phú, Yên Dương, Thái Bình, Hải Hưng. Tuy nhiên, hai đồng chí Đỗ Duy Dân và Đại đội trưởng Nguyễn Văn Ước không có thông tin về tuổi tác và quê quán.
Trải qua chiều dài của lịch sử, với những đau thương mất mát, Nghĩa trang Liệt sĩ Điện Bàn hôm nay không chỉ là nơi tưởng nhớ các anh hùng liệt sĩ mà còn là biểu tượng kết nối quá khứ hào hùng với hiện tại. Hàng ngày, nghĩa trang đón tiếp nhiều đoàn khách từ khắp nơi đến thăm và dâng hương. Vào những dịp kỷ niệm quan trọng, nơi đây cũng là điểm đến của các đoàn lãnh đạo từ Trung ương đến địa phương, nhằm tri ân những người đã hy sinh vì nền độc lập dân tộc .
Nguồn: Tổng hợp
Ảnh: Internet
