Siêu cường số 1 thế giới sắp có quỹ đầu tư quốc gia, ông Trump muốn dùng để thâu tóm TikTok? 

Mới đây, Tổng thống Mỹ Donald Trump  đã ký một sắc lệnh hành pháp yêu cầu thành lập một quỹ đầu tư quốc gia trong vòng một năm tới, đồng thời tuyên bố quỹ này có thể mua lại ứng dụng video ngắn TikTok. 

Nếu được thành lập, quỹ đầu tư quốc gia có chủ quyền này sẽ đưa Mỹ vào danh sách nhiều quốc gia khác, đặc biệt là ở Trung Đông và châu Á, vốn đã triển khai các quỹ tương tự nhằm thực hiện các khoản đầu tư trực tiếp bằng ngân sách Nhà nước. 

Văn bản của sắc lệnh hành pháp không nêu nhiều chi tiết mà chỉ yêu cầu Bộ Tài chính và Bộ Thương mại phải đệ trình kế hoạch cho quỹ này trong vòng 90 ngày. Kế hoạch phải bao gồm các đề xuất về “cơ chế tài trợ, chiến lược đầu tư, cấu trúc quỹ và mô hình quản trị”. 

Thông thường, các quỹ đầu tư quốc gia sử dụng thặng dư ngân sách của một quốc gia để đầu tư. Tuy nhiên, Mỹ hiện đang vận hành với tình trạng thâm hụt ngân sách, và việc thành lập quỹ này có thể cần sự phê chuẩn của Quốc hội. 

“Chúng ta sẽ tạo ra rất nhiều tài sản cho quỹ này”, ông Trump nói với các phóng viên. “Và tôi nghĩ đã đến lúc đất nước này có một quỹ đầu tư quốc gia. Trước đây, khi tranh cử Tổng thống, ông Trump đã từng đề xuất một mô hình đầu tư tương tự của Chính phủ, nói rằng nó có thể tài trợ cho “những dự án quốc gia vĩ đại” như cơ sở hạ tầng gồm đường cao tốc, sân bay, sản xuất và nghiên cứu y tế. 

Ông Donald Trump. Ảnh: Reuters

 

Các quan chức chính quyền không nói rõ quỹ này sẽ hoạt động hoặc được tài trợ như thế nào, nhưng ông Trump từng đề cập đến việc sử dụng “thuế quan và các biện pháp thông minh khác” để cấp vốn cho quỹ. 

Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent khẳng định quỹ sẽ được thiết lập trong 12 tháng tới và sẽ huy động tài sản của Mỹ để phục vụ người dân. Một phương án đang được xem xét là chuyển đổi Tập đoàn Tài chính phát triển quốc tế Mỹ (DFC) thành quỹ đầu tư quốc gia. Hiện tại, DFC là một cơ quan Chính phủ hợp tác với khu vực tư nhân để tài trợ cho các dự án ở các nước đang phát triển. 

Cuối tuần trước, ông Trump đã công bố đề cử Benjamin Black làm lãnh đạo DFC. Black là đối tác quản lý tại công ty đầu tư Fortinbras Enterprises và là con trai của Leon Black, đồng sáng lập tập đoàn quản lý tài sản Apollo Global Management. 

Trước đó, theo các nguồn tin của The New York Times và Financial Times, chính quyền Biden cũng đã cân nhắc việc thành lập một quỹ đầu tư quốc gia trước khi ông Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử vào tháng 11. 

Tuy nhiên, cấu trúc và nguồn vốn của quỹ này vẫn chưa rõ ràng. Một số chuyên gia nhận định rằng Quốc hội có thể sẽ cần phải phê chuẩn việc cấp vốn do Mỹ không có thặng dư ngân sách để sử dụng. 

Clemence Landers, cựu quan chức Bộ Tài chính và hiện làm việc tại Trung tâm Phát triển Toàn cầu, nhận định rằng dù có đề xuất chuyển đổi DFC thành quỹ đầu tư quốc gia, việc thành lập quỹ này vẫn sẽ cần đến sự phê chuẩn của Quốc hội. “Rõ ràng, không thể thành lập một tổ chức mới chỉ bằng sắc lệnh hành pháp, và quan trọng hơn là không thể cấp vốn cho tổ chức đó chỉ bằng sắc lệnh hành pháp”, bà nói. 

Một số chuyên gia tài chính tỏ ra nghi ngờ. Colin Graham, trưởng bộ phận chiến lược đa tài sản tại Robeco (London), cho rằng: “Quỹ đầu tư quốc gia thường hình thành từ các khoản tiết kiệm dư thừa của quốc gia, nhưng hiện tại, Mỹ không có điều đó”. 

Hiện có hơn 90 quỹ đầu tư quốc gia trên thế giới, quản lý tổng tài sản hơn 8.000 tỷ USD. Nhiều bang của Mỹ, bao gồm Alaska, Texas và New Mexico, cũng có quỹ tài sản riêng để hỗ trợ các lĩnh vực như giáo dục và giảm thuế. Những quỹ này thường dựa vào nguồn thu từ tài nguyên thiên nhiên như dầu mỏ hoặc đất đai. 

Ông Trump có thể dùng quỹ để mua lại TikTok?  

Trong một diễn biến bất ngờ, ông Trump gợi ý rằng quỹ đầu tư quốc gia có thể mua lại TikTok . Ứng dụng này đang đối mặt với nguy cơ bị cấm tại Mỹ do luật yêu cầu công ty mẹ Trung Quốc ByteDance phải bán lại nền tảng này vì lý do an ninh quốc gia. Luật này có hiệu lực từ ngày 19/1. 

Sau khi nhậm chức vào ngày 20/1, ông Trump đã ký sắc lệnh hành pháp trì hoãn việc thực thi lệnh cấm TikTok thêm 75 ngày. 

Ông Trump cho biết ông đang đàm phán với nhiều bên liên quan về việc mua lại TikTok và có thể sẽ đưa ra quyết định về tương lai của ứng dụng này trong tháng 2. Hiện TikTok có khoảng 170 triệu người dùng tại Mỹ. 

“Chúng tôi sẽ có động thái nào đó, có thể là với TikTok, hoặc có thể không”, ông Trump nói. “Nếu đạt được một thỏa thuận hợp lý, chúng tôi sẽ làm. Nếu không, chúng tôi sẽ không làm… chúng tôi có thể đưa TikTok vào quỹ đầu tư quốc gia”. 

Theo Reuters 

>> Căng thẳng lên cao, Tổng thống Donald Trump kêu gọi Canada sáp nhập vào Mỹ để không bị áp thuế