Siêu dự án đường hầm chống lũ dưới lòng đất: Dài hơn 6km, gồm 59 cột trụ nặng 551 tấn, đủ sức chứa lượng nước tương đương 100 hồ bơi chuẩn Olympic
Hệ thống "Nhà thờ lớn" mất 13 năm và tiêu tốn 230 tỷ yên để hoàn thành. Kể từ khi đi vào hoạt động năm 2006, công trình đã giúp Nhật Bản ngăn chặn được hơn 150 tỷ yên thiệt hại do lũ lụt.
Nhật Bản, một quốc gia nổi tiếng với các công trình phòng chống thiên tai, đang đối mặt với thách thức ngày càng lớn từ biến đổi khí hậu khi những trận mưa bão và lũ lụt trở nên dữ dội hơn. Để đối phó với tình trạng này, giới chức Nhật Bản  đã phải nâng cấp mạng lưới hầm ngầm chống ngập phức tạp dưới lòng đất Tokyo.
Hệ thống chống ngập "Nhà thờ lớn" – Biểu tượng kỹ thuật của Tokyo
Ngày 30/8, lượng mưa từ cơn bão Shanshan, cách đó 600km, bắt đầu tràn vào hồ chứa ngầm khổng lồ ở phía Bắc Tokyo, hay còn được gọi với biệt danh "Nhà thờ lớn". Tên gọi chính thức của hệ thống này là Kênh xả ngầm khu vực ngoài đô thị, một trong những công trình kỹ thuật vĩ đại của Nhật Bản với mục tiêu chống ngập lụt  cho khu vực Thủ đô.
Hệ thống "Nhà thờ lớn" mất 13 năm và tiêu tốn 230 tỷ yên (1,63 tỷ USD) để hoàn thành. Kể từ khi đi vào hoạt động năm 2006, công trình đã giúp Nhật Bản ngăn chặn được hơn 150 tỷ yên (hơn 25 nghìn tỷ đồng) thiệt hại do lũ lụt.
Hệ thống bao gồm mạng lưới đường hầm dài 6,3km và hồ chứa ngầm khổng lồ, đủ sức chứa lượng nước tương đương 100 hồ bơi chuẩn Olympic. Khi các con sông gần đó ngập lụt, nước sẽ chảy qua đường hầm và tập trung tại hồ chứa, sau đó được bơm ra sông Edogawa và đổ ra biển.
Với 59 cột trụ khổng lồ, mỗi cột cao 18m và nặng 551 tấn, không gian tối tăm bên trong "Nhà thờ lớn" mang đến cảm giác hùng vĩ và cổ kính, giống như một ngôi đền dưới lòng đất. Nơi này có vi khí hậu riêng biệt, mát mẻ hơn vào mùa hè và ấm áp hơn vào mùa đông.
Đây không chỉ là một công trình kỹ thuật xuất sắc mà còn trở thành điểm thu hút khách du lịch và địa điểm quay phim nổi tiếng tại Tokyo.
Biến đổi khí hậu và những thách thức mới
Mặc dù hệ thống đã hoạt động hiệu quả trong việc ngăn ngập lụt cho Tokyo, biến đổi khí hậu hiện nay khiến thời tiết trở nên khắc nghiệt hơn, buộc giới chức Nhật Bản phải nâng cấp hệ thống.
Giáo sư Seita Emori tại Đại học Tokyo, một nhà khoa học khí hậu từng đoạt giải Nobel, cho biết: "Khi nhiệt độ tăng, lượng hơi nước trong khí quyển cũng tăng lên, dẫn đến lượng mưa lớn hơn. Chúng tôi dự đoán rằng lượng mưa chưa từng có trong lịch sử sẽ xuất hiện trong tương lai".
Nhật Bản là quốc gia thường xuyên hứng chịu các thảm họa thiên nhiên, từ động đất, núi lửa phun trào, cho đến bão và sạt lở đất. Năm 2023, mùa hè ở Nhật Bản nóng nhất kể từ khi có số liệu thống kê vào năm 1898, trong khi lượng mưa kỷ lục ở các khu vực phía Bắc đã gây ra lũ lụt nghiêm trọng vào tháng 7. Những trận mưa dữ dội bất ngờ tại Tokyo ngày càng phổ biến, gây ra thách thức lớn cho hệ thống thoát nước của thành phố.
Hệ thống cống rãnh của Tokyo hiện tại chỉ đủ khả năng xử lý lượng mưa 75mm mỗi giờ, nhưng nhiều trận bão cục bộ mang theo lượng mưa lên tới 100mm, khiến hệ thống quá tải.
Shun Otomo, một quản lý dự án tại Tokyo, cho biết: "Chúng tôi phải tìm cách khai thác không gian thoát nước ở những khu vực không có mưa để giảm tải cho những khu vực đang chịu mưa lớn".
Các biện pháp nâng cấp và dự án tương lai
Vào tháng 6/2023, hệ thống chống ngập "Nhà thờ lớn" đã phải hoạt động tới 4 lần chỉ trong một tháng, nhiều hơn tổng số lần hoạt động của năm trước đó.
Tuy nhiên, mưa bão nặng nề vào tháng 6 đã gây ngập lụt cho hơn 4.000 ngôi nhà ở lưu vực sông Nakagawa, thôi thúc nhà chức trách khởi động một dự án kéo dài 7 năm, trị giá 37,3 tỷ yên, để gia cố đê và cải thiện khả năng thoát nước.
Ngoài ra, gần trung tâm Tokyo, một dự án lớn khác đang được thực hiện nhằm kết nối các kênh dẫn nước tràn từ sông Shirako và Kanda. Dự án này sẽ dẫn nước lũ đi qua một đường hầm dài 13km và đổ ra vịnh Tokyo khi hoàn thành vào năm 2027.
Nhật Bản đang đối mặt với một tương lai đầy thử thách khi biến đổi khí hậu ngày càng trầm trọng. Mặc dù đã xây dựng các công trình chống ngập ấn tượng như "Nhà thờ lớn", quốc gia này vẫn cần tiếp tục đầu tư và nâng cấp hệ thống để đảm bảo an toàn cho người dân trước tình hình thời tiết cực đoan ngày càng diễn ra thường xuyên.
Theo Reuters