Tài sản bị đóng băng, Nga vẫn ung dung thu về gần 100 tỷ USD nhờ giá vàng tăng vọt
Giữa vòng vây trừng phạt và tài sản dự trữ bị đóng băng ở nước ngoài, Nga đang tận dụng “kho vàng” tích lũy suốt một thập kỷ qua như một điểm tựa tài chính chiến lược.
Nga đang hưởng lợi từ chiến lược tích trữ vàng trước chiến tranh, giúp bù đắp khoảng 1/3 giá trị tài sản dự trữ bị phương Tây đóng băng.
Theo dữ liệu từ Ngân hàng Trung ương Nga (CBR), kể từ đầu năm 2022, giá trị dự trữ vàng của nước này đã tăng 72%, tương đương 96 tỷ USD. Lượng vàng vật chất mà ngân hàng này nắm giữ không biến động đáng kể trong 3 năm qua, vẫn duy trì ở mức khoảng 75 triệu ounce.
Trong khi đó, số phận của khối tài sản bị đóng băng ở nước ngoài của Nga hiện vẫn chưa rõ ràng. Liên minh châu Âu (EU) chưa loại trừ khả năng sẽ sử dụng một phần nguồn quỹ này để hỗ trợ Kyiv chống lại Nga hoặc tái thiết sau xung đột.
Trong kịch bản xấu nhất, khi toàn bộ tài sản bị mất, giới phân tích dự báo giá vàng tăng mạnh sẽ giúp Nga bù đắp khoảng 1/3 thiệt hại. Ngược lại, nếu Tổng thống Mỹ Donald Trump thành công trong nỗ lực chấm dứt chiến tranh và các lệnh phong tỏa được dỡ bỏ, Nga sẽ có được một “tấm đệm tài chính” chưa từng có.
Tatiana Orlova, chuyên gia kinh tế tại Oxford Economics, nhận định: “Vàng kém thanh khoản hơn so với các tài sản dự trữ truyền thống như trái phiếu Kho bạc Mỹ hay chứng khoán nợ châu Âu”.
Tuy nhiên, nhu cầu vàng toàn cầu đang cao có thể giúp CBR dễ dàng bán ra một lượng lớn trong trường hợp xảy ra khủng hoảng cán cân thanh toán, bà nói thêm.
Chiến lược gom vàng vốn được khởi động từ năm 2014, sau khi Nga sáp nhập bán đảo Crimea (trước đó do Ukraine quản lý), dẫn đến các lệnh trừng phạt của phương Tây và bị loại khỏi Nhóm G8. Trong giai đoạn 2014–2020, khi giá vàng dao động từ 1.100–1.500 USD/ounce, Nga đã tăng dự trữ thêm 40 triệu ounce.
Kể từ đó đến nay, giá vàng đã tăng hơn gấp đôi, đẩy tổng dự trữ quốc tế của Nga lên gần mức cao kỷ lục 650 tỷ USD tính đến ngày 1/4. Dữ liệu từ Hội đồng Vàng Thế giới cho thấy CBR hiện nằm trong nhóm 5 ngân hàng trung ương nắm giữ nhiều vàng nhất thế giới, với giá trị khoảng 229 tỷ USD.
Sau cuộc xung đột với Ukraine năm 2022, Mỹ và các đồng minh đã áp đặt hàng loạt lệnh trừng phạt lên loạt lĩnh vực chủ chốt của nền kinh tế Nga, bao gồm cả việc đóng băng một phần dự trữ ngoại hối của Ngân hàng Trung ương. Số tài sản bị đóng băng được ước tính có thể lên tới 322 tỷ USD.
Alex Isakov, chuyên gia kinh tế, cho biết: “Tích trữ vàng là biện pháp phòng vệ trước các cú sốc địa chính trị và nó đã phát huy tác dụng”.
Theo ông, chiến lược tích vàng của Nga nhằm phục vụ 3 mục tiêu. Một là đa dạng hóa tài sản dự trữ, giảm phụ thuộc vào các nước phát hành đồng tiền chủ chốt. Hai là hỗ trợ thanh khoản nội tệ thông qua việc đổi vàng lấy đồng rúp.
Cuối cùng là nhằm duy trì nhu cầu ổn định cho ngành khai thác vàng trong nước. Việc giá trị vàng tăng mạnh càng củng cố vai trò của kim loại quý này trong việc phòng ngừa rủi ro.
Dù vậy, trừ khi xuất hiện khủng hoảng nghiêm trọng, CBR được cho là sẽ không vội bán vàng do họ không còn nhiều lựa chọn để tái phân bổ tài sản dưới các lệnh trừng phạt.
Trong báo cáo thường niên công bố tháng 3, ngân hàng này thừa nhận khả năng đầu tư vào công cụ tài chính của các quốc gia khác là “rất hạn chế” bởi những rủi ro liên quan đến kinh tế, tiền tệ và thị trường tài chính của họ.
Theo MSN
