Tân Thủ tướng Đức chỉ trích ông Trump 'bỏ rơi' châu Âu
Friedrich Merz cho biết, Tổng thống Donald Trump "gần như không quan tâm" đến số phận của châu Âu.
Friedrich Merz , lãnh đạo Liên minh Dân chủ/Xã hội Cơ đốc giáo (CDU/CSU), cam kết sẽ nhanh chóng thúc đẩy sự thống nhất của châu Âu và hướng tới “độc lập” khỏi Mỹ sau khi giành chiến thắng trong cuộc bầu cử liên bang Đức.
Trong cuộc bầu cử chứng kiến Đức dịch chuyển mạnh sang cánh hữu, CDU/CSU giành được 28,5% số phiếu vào Chủ nhật vừa qua, đồng nghĩa với việc họ cần ít nhất một đối tác liên minh để có được đa số trong Quốc hội.
Đáng chú ý, đảng cực hữu AfD đã về nhì với tỷ lệ kỷ lục 21%, gấp đôi so với kỳ bầu cử trước. Trong khi đó, các đảng nhỏ hơn như FDP và BSW không vượt qua ngưỡng để có ghế trong Quốc hội.
Với kết quả này, Merz có thể thành lập chính phủ liên minh với đảng SPD của Thủ tướng sắp mãn nhiệm Olaf Scholz, dù đa số trong quốc hội sẽ khá mong manh. Tuy nhiên, sự trỗi dậy mạnh mẽ của AfD và đảng cánh tả Die Linke có thể hạn chế không gian chính trị của Merz, đặc biệt trong việc tăng cường đầu tư và mở rộng ngân sách quốc phòng.
Ngay sau khi có kết quả bầu cử, Merz đã bày tỏ quan điểm về việc tái cấu trúc hệ thống an ninh của Đức và giảm sự phụ thuộc vào Mỹ. Ông chỉ trích Tổng thống Trump "gần như không quan tâm" đến số phận của châu Âu và nhấn mạnh việc cần nhanh chóng củng cố EU để đạt được độc lập từng bước với Washington.
“Tôi đang liên hệ chặt chẽ với nhiều lãnh đạo chính phủ trong EU”, Merz nói. “Và ưu tiên tuyệt đối là phải củng cố châu Âu càng nhanh càng tốt để chúng ta thực sự đạt được sự độc lập khỏi Mỹ từng bước một”.
Trên thị trường tài chính, đồng euro đã tăng 0,6% lên 1,052 USD trong phiên giao dịch sáng tại châu Á, trong khi chỉ số tương lai DAX tăng 1,1%. Đại diện cấp cao về đối ngoại của EU, Kaja Kallas, bày tỏ hy vọng Merz sẽ sớm thành lập được chính phủ để Đức có thể tham gia vào các quyết định quan trọng ở cấp độ châu Âu.
Ngoài ra, Merz cũng đặt dấu hỏi về tương lai của NATO và chỉ trích sự can thiệp của Washington vào chiến dịch bầu cử Đức, thậm chí so sánh điều này với sự can thiệp của Nga.
Cuộc bầu cử gần đây tại Đức đã đánh dấu một bước chuyển mạnh mẽ sang cánh hữu, với tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu cao nhất kể từ khi nước Đức thống nhất năm 1990, đạt 84%. Trong bối cảnh xã hội Đức đang gia tăng tâm lý chống nhập cư sau nhiều vụ tấn công chết người do người nhập cư gây ra, đảng cực hữu AfD đã đạt được thành công đáng kể.
Dưới sự lãnh đạo của Alice Weidel, AfD đã ghi nhận chiến thắng lớn nhất của phe cực hữu kể từ Thế chiến thứ hai, với số phiếu tăng gấp đôi so với năm 2021. AfD - một đảng từng sử dụng những khẩu hiệu gợi nhắc thời Đức Quốc xã, kêu gọi chấm dứt trừng phạt Nga và ủng hộ trục xuất người di cư - đã nhận được sự ủng hộ công khai từ chính quyền Trump.
Hôm Chủ nhật, ông Trump tuyên bố rằng kết quả bầu cử Đức là bằng chứng cho thấy “người dân Đức đã chán ngấy những chính sách thiếu hợp lý, đặc biệt là về năng lượng và nhập cư, vốn đã tồn tại suốt nhiều năm qua”.
Trong khi đó, đảng SPD của Thủ tướng Scholz chỉ giành được 16% phiếu bầu, kết quả tệ nhất kể từ năm 1887, khiến ông ám chỉ việc sẽ rời khỏi chính trường sau "một kết quả cay đắng". Đảng Xanh cũng không đạt được kết quả khả quan khi chỉ nhận được chưa đến 12% số phiếu.
Trong tình hình này, Merz và CDU/CSU gần như không có lựa chọn nào khác ngoài việc liên minh với SPD. Tuy nhiên, họ đã tránh được kịch bản phải liên minh với nhiều đối tác, điều mà các chiến lược gia của đảng lo ngại sẽ gây bất ổn.
Merz sẽ phải đối mặt với một nền kinh tế trì trệ suốt hai năm qua do giá năng lượng cao và cạnh tranh từ Trung Quốc. Mặc dù ông cam kết thúc đẩy cải cách, khôi phục tăng trưởng và tăng cường vai trò của Đức trong châu Âu, nhưng AfD và Die Linke đã giành đủ số ghế để có thể ngăn chặn các thay đổi về "kỷ luật ngân sách" - quy định giới hạn mức vay nợ của chính phủ.
Tình hình càng trở nên phức tạp hơn khi Trump gần đây đã gây bất ngờ cho châu Âu bằng việc đàm phán trực tiếp với Nga về chấm dứt chiến tranh tại Ukraine và đe dọa rút các cam kết an ninh của Mỹ đối với châu Âu, trong đó Đức hiện là nước có số lượng binh sĩ Mỹ đồn trú lớn nhất khu vực.
Holger Schmieding, nhà kinh tế tại Berenberg Bank, cảnh báo, “Merz có thể sẽ là một Thủ tướng với không gian tài khóa rất hạn chế”.
Theo FT
