Thu nhập dưới 25 triệu đồng/tháng, người trẻ đứng trước nguy cơ 'vỡ nợ' vì 'giấc mơ an cư'
Để có thể sở hữu căn hộ có giá từ 3-5 tỷ đồng, người trẻ có mức thu nhập dưới 25 triệu đồng/tháng sẽ cần đến "đòn bẩy" tài chính hoặc sự hỗ trợ từ gia đình.
Chung cư chạm ngưỡng phổ biến 80 triệu đồng/m2
Mới đây, thị trường căn hộ tại TP. Hà Nội có thêm nguồn cung mới với sự ra mắt của 2 dự án chung cư mới mở bán.
Công trình đầu tiên tọa lạc trên mặt tiền đường Nguyễn Thanh Bình, phường La Khê, quận Hà Đông. Mức giá căn hộ  tại đây dao động trong khoảng 75 - 85 triệu đồng/m2. Theo đó, một căn hộ diện tích 53m2, thiết kế 2 phòng ngủ, sẽ có giá thấp nhất khoảng 4,3 tỷ đồng.
Cũng tại quận Hà Đông, khu đô thị Mỗ Lao (phường Mộ Lao) vừa chào bán một tòa chung cư mới. Với mức giá từ 80 - 85 triệu đồng/m2, căn hộ có diện tích nhỏ nhất (45,6m2) tại đây cũng có giá hơn 3,6 tỷ đồng. Trong khi đó, căn hộ có diện tích lớn nhất (122m2) có thể chạm mức 10,4 tỷ đồng.
>> CEO Đất Xanh Miền Bắc Vũ Cương Quyết: Sáp nhập tỉnh không phải lý do khiến giá đất tăng

Bên cạnh đó, tại huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên, một dự án chung cư cao cấp vừa được giới thiệu ra thị trường. Theo công bố của chủ đầu tư, khách hàng chỉ cần bỏ ra hơn 2 tỷ đồng để sở hữu một căn hộ. Tuy nhiên, mức giá này chỉ áp dụng cho căn hộ studio, diện tích từ 29 - 31m2. Đối với những căn hộ có diện tích từ 58 - 61m2, mức giá dao động 3,6 - 4,5 tỷ đồng, tùy vị trí.
Trên thị trường thứ cấp, một số dự án nhà ở xã hội cũng ghi nhận mức giá tăng mạnh. Điển hình, Đại Kim Building (phường Đại Kim, quận Hoàng Mai), dù đã đi vào hoạt động được 8 năm, nhưng hiện tại giá bán đã chạm mốc 50 triệu đồng/m2. Theo báo cáo của CBRE, đây cũng là mức giá trung bình của các chung cư cũ trên địa bàn Hà Nội hiện nay.
Theo các chuyên gia của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam, với mức thu nhập trung bình của người trẻ dao động từ 15 - 25 triệu đồng/tháng, việc mua một căn hộ 60m2 có giá từ 3 - 5 tỷ đồng gần như là bất khả thi, nếu không có sự hỗ trợ tài chính từ các gói vay ngân hàng hoặc từ gia đình.
Nguy cơ 'vỡ nợ' vì 'giấc mơ an cư'
Trước bối cảnh lãi suất vay mua nhà ngày càng biến động, nhiều ngân hàng đã tung ra các gói vay ưu đãi dành cho người trẻ dưới 35 tuổi. Tuy nhiên, các chính sách này thường chỉ kéo dài trong thời gian ngắn, khiến người vay đối mặt với áp lực tài chính sau khi hết ưu đãi.
Chẳng hạn, tại HDBank, lãi suất 4,5%/năm chỉ áp dụng trong 3 tháng đầu. Tương tự, LPBank đưa ra mức 3,88%/năm, nhưng cũng chỉ duy trì trong 3 tháng. ACB cũng triển khai mức lãi vay hấp dẫn, song thời gian ưu đãi chỉ kéo dài vỏn vẹn 90 ngày.
Tại KienlongBank, mức lãi suất 0% chỉ áp dụng trong tháng đầu tiên đối với khoản vay từ 11 tháng trở lên. Nếu chọn gói vay ưu đãi trong 3 tháng đầu, mức lãi suất sẽ là 5,9%/năm. Trong khi đó, với khoản vay từ 48 tháng trở lên, lãi suất ưu đãi trong 6 tháng đầu sẽ ở mức 6,5%/năm.

Sau khi hết thời gian ưu đãi, lãi suất sẽ được thả nổi theo thị trường, dao động trung bình 11 - 12%/năm.
Chia sẻ trên báo Đầu Tư, TS. Nguyễn Trí Hiếu - Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển thị trường tài chính và bất động sản toàn cầu, nhận định:
"Nhiều môi giới bất động sản thường thúc giục người mua vay ngân hàng để sở hữu nhà trả góp, nhưng họ lại không quan tâm đến khả năng xoay xở tài chính của khách hàng. Nếu người vay không kịp thanh toán, căn nhà mơ ước có thể bị tịch thu, biến giấc mộng an cư thành gánh nặng tài chính kéo dài".
Ông cũng cảnh báo rằng mặc dù nhiều ngân hàng đang đưa ra các gói vay lãi suất thấp, nhưng thời gian ưu đãi chỉ kéo dài từ 3 - 6 tháng. Sau đó, lãi suất sẽ được thả nổi, thường được tính bằng lãi suất tiền gửi cộng với biên độ từ 3 - 5%, dẫn đến mức lãi vay có thể tăng đáng kể.
Trước bài toán vay tiền mua nhà, các chuyên gia của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) đã đưa ra phép tính cụ thể cho một khoản vay 2,5 tỷ đồng. Giả sử:
- Lãi suất ưu đãi 4%/năm trong 6 tháng đầu
- Ân hạn nợ gốc trong 5 năm
- Lãi suất thả nổi dao động 11 - 14%/năm
Với phương án này, người vay sẽ phải thanh toán trung bình 27 - 30 triệu đồng/tháng. Đây là một con số không hề nhỏ đối với người trẻ. Nếu áp dụng nguyên tắc tài chính chi phí nhà ở không vượt quá 30% thu nhập, người mua nhà cần có mức thu nhập khoảng 90 triệu đồng/tháng để đảm bảo cân đối tài chính.
VARS cũng nhấn mạnh rằng việc vay mua nhà khi tài chính chưa vững vàng có thể đẩy nhiều người trẻ vào vòng xoáy nợ nần kéo dài. Thực tế, không ít trường hợp, khi hết thời gian ưu đãi, lãi suất tăng cao, khiến khoản trả nợ hàng tháng vượt quá khả năng chi trả.
Ngoài ra, những biến động kinh tế bất ngờ có thể làm giảm thu nhập, khiến người vay buộc phải bán nhà để trang trải cuộc sống và trả nợ, làm giấc mơ sở hữu nhà ngày càng xa vời.
Theo VARS, để tránh rủi ro tài chính, người trẻ cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định vay mua nhà. Một số giải pháp được khuyến nghị gồm:
- Ưu tiên chọn nhà ở vùng ven thay vì mua nhà ở khu trung tâm với giá cao
- Tiết kiệm ít nhất 30 - 50% giá trị căn nhà trước khi vay, nhằm giảm áp lực trả nợ
- Tính toán kỹ mức lãi suất sau thời gian ưu đãi để đảm bảo khả năng trả nợ lâu dài
Ngoài ra, VARS kỳ vọng Nhà nước sớm nghiên cứu phát triển quỹ nhà ở cho thuê dài hạn với giá hợp lý, ưu tiên nhóm lao động trẻ, công nhân viên chức, trí thức trẻ và những người làm việc trong ngành nghề trọng điểm; đồng thời, cần xem xét các gói vay lãi suất thấp và cố định trong dài hạn, giúp người trẻ có cơ hội tiếp cận nhà ở bền vững hơn thay vì đối mặt với gánh nặng tài chính đè nặng sau thời gian ưu đãi.