Trung Quốc mở cửa cho sầu riêng của nước lớn nhất Đông Nam Á : Thái Lan và Việt Nam có cần lo lắng? 

Indonesia đang tiến gần hơn tới việc xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc sau khi hoàn tất các thủ tục pháp lý và mở rộng canh tác. Động thái này có thể mang đến cho người tiêu dùng Trung Quốc một lựa chọn mới, thậm chí rẻ hơn so với sầu riêng từ Thái Lan và Việt Nam. Tuy nhiên, các chuyên gia nhận định, Indonesia vẫn đối mặt với nhiều thách thức lớn trước khi có thể cạnh tranh sòng phẳng với hai "ông lớn" này. 

Tuần trước, các quan chức của Tổng cục Hải quan Trung Quốc đã đến Indonesia để kiểm tra các đồn điền và cơ sở đóng gói. Việc này nhằm đánh giá khả năng hợp tác xuất khẩu sầu riêng của Indonesia. Trước đó, vào tháng 7/2024, hãng thông tấn Tân Hoa Xã cho biết chính phủ Indonesia đã đẩy nhanh tiến độ xuất khẩu từ tỉnh Trung Sulawesi, đồng thời chỉ định 422 ngôi làng trên quần đảo tập trung vào trồng sầu riêng. 

Dù sản lượng hàng năm của Indonesia lên tới 2 triệu tấn - cao hơn cả Thái Lan (trên 1,5 triệu tấn) và Việt Nam (1,45 triệu tấn) - nhưng phần lớn lượng sầu riêng này được tiêu thụ trong nước. Ông Mohamad Reza Tirtawinata, Giám đốc Quỹ sầu riêng Nusantara, cho biết phần lớn sầu riêng Indonesia mọc tự nhiên, thiếu tiêu chuẩn chất lượng đồng nhất để xuất khẩu. "Đối với xuất khẩu, bạn phải có quy định và giấy phép, rất nhiều thứ phải làm", ông nhấn mạnh. 

Indonesia đang nhắm tới việc xuất khẩu sầu riêng đông lạnh Ảnh minh hoạ

>> Loại 'cá tỷ đô' của Việt Nam 'bơi' sang Thái Lan siêu đắt hàng: Góp mặt trong buffet, nhà hàng quốc tế  

Hiện tại, Indonesia đang nhắm tới việc xuất khẩu sầu riêng đông lạnh, vốn rẻ hơn và ít rủi ro về an toàn thực phẩm so với sầu riêng tươi. Chiến lược này tương tự cách Malaysia từng áp dụng trước khi chuyển sang xuất khẩu sầu riêng tươi. Bên cạnh đó, Trung Quốc gần đây đã từ chối một số lô hàng sầu riêng từ Thái Lan vì vi phạm tiêu chuẩn kiểm dịch thực vật, tạo cơ hội cho Indonesia chen chân vào thị trường. 

Mặc dù tiềm năng lớn, nhưng theo ông Lim Chin Khee, cố vấn Học viện Durian của Malaysia, việc thâm nhập thị trường Trung Quốc sẽ không dễ dàng. "Thái Lan và Malaysia đã xây dựng chuỗi cung ứng và nhận diện thương hiệu từ lâu, nên Indonesia cần phải tạo sự khác biệt để cạnh tranh hiệu quả", ông Lim phân tích. 

Nhu cầu sầu riêng tại Trung Quốc đang tăng mạnh, với giá bán lẻ lên tới 200 nhân dân tệ (27,66 USD) cho một quả 6kg. Năm 2024, Trung Quốc nhập khẩu 6,99 tỷ USD sầu riêng, trong đó Thái Lan chiếm 57% và Việt Nam 38%. Philippines và Malaysia lần lượt xếp thứ ba và tư, với tổng kim ngạch 38,2 triệu USD. 

Tuy còn nhiều thách thức, nhưng giới chuyên gia cho rằng Indonesia có thể tận dụng lợi thế của sầu riêng đông lạnh để giành chỗ đứng ban đầu. "Indonesia có thể thành công bằng cách xuất khẩu sầu riêng đông lạnh, để các nhà nhập khẩu Trung Quốc chế biến thành những sản phẩm khác", ông Reza nhận định. 

Viễn cảnh sầu riêng Indonesia vào Trung Quốc đã thu hút sự chú ý của người tiêu dùng nơi đây. Zhao Yu, một chuyên gia tài chính 38 tuổi sống tại Thượng Hải, chia sẻ: "Nếu sầu riêng Indonesia đông lạnh xuất hiện ở cửa hàng trái cây, tôi sẽ thử một quả trước". Sự háo hức này cho thấy Indonesia hoàn toàn có cơ hội nếu biết cách khai thác lợi thế và định vị sản phẩm một cách bài bản. 

>> Loại cây được ví như ‘vàng lỏng lộ thiên’, nhập giống từ Trung Quốc nhưng mang về hàng tỷ đồng/kg cho Việt Nam