Tỷ giá USD/VND trượt xuống mức thấp: Áp lực đã hạ nhiệt, doanh nghiệp thở phào? 

Đồng USD giảm mạnh: Áp lực tỷ giá hạ nhiệt  

Theo báo cáo thị trường tiền tệ vừa được Khối Nghiên cứu - Công ty Cổ phần Chứng khoán MB (MBS Research) công bố, bối cảnh tỷ giá USD/VND đang có nhiều diễn biến tích cực nhờ các chính sách điều hành của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed). Trong bối cảnh kinh tế Mỹ gặp phải những tín hiệu trái chiều về việc làm và lạm phát, Fed đã quyết định cắt giảm lãi suất chủ chốt tới 50 điểm cơ bản, tạo sức ép giảm lên đồng USD. Điều này kéo theo tỷ giá USD/VND giảm 1,3% xuống còn 24.564 VND/USD vào cuối tháng 9, mức thấp nhất kể từ đầu năm. 

Diễn biến này có tác động tích cực đối với các doanh nghiệp nhập khẩu trong nước, khi chi phí nhập khẩu nguyên vật liệu và hàng hóa giảm đáng kể, từ đó giúp giảm áp lực về chi phí sản xuất. Tỷ giá USD/VND trên thị trường tự do cũng giảm xuống còn 25,250 VND/USD, trong khi tỷ giá trung tâm được niêm yết ở mức 24,093 VND/USD, chỉ tăng 1% so với đầu năm 2024. Nhờ sự ổn định này, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đã có nhiều dư địa hơn để thúc đẩy các chính sách tiền tệ nhằm kích thích tăng trưởng kinh tế. 

Biểu đồ diễn biến tỷ giá USD/VND trên các thị trường khác nhau và chỉ số USD (DXY) từ 2022 đến 2024 - Bloomberg, MBS Research.

Tín hiệu ổn định từ thị trường tiền tệ  

Ngoài diễn biến tỷ giá , thị trường liên ngân hàng cũng cho thấy nhiều tín hiệu ổn định. Lãi suất liên ngân hàng  trong tháng 9 đã giảm xuống mức thấp nhất trong 2 tháng, ở mức 3% vào giữa tháng, trước khi tăng lên 4,3% vào cuối tháng. Lãi suất qua đêm trên thị trường liên ngân hàng ngày 3/10 ở mức 4,0%, giảm nhẹ so với các phiên trước đó. 

Biểu đồ diễn biến lãi suất liên ngân hàng theo các kỳ hạn chính từ tháng 10/2023 đến tháng 9/2024 - Nguồn: Bloomberg, MBS Research.

Ngoài ra, NHNN cũng có những biện pháp linh hoạt qua nghiệp vụ thị trường mở (OMO) để hỗ trợ thanh khoản cho hệ thống ngân hàng. Trong tháng 9, NHNN đã cắt giảm lãi suất kênh cho vay cầm cố (OMO) lần thứ hai trong năm với mức giảm 25 điểm cơ bản xuống còn 4%. Tổng giá trị tiền ròng mà NHNN bơm vào hệ thống đến ngày 30/9 ước đạt 128,2 nghìn tỷ đồng, với mức lãi suất từ 4% đến 4,25% và kỳ hạn 7 ngày​. Điều này nhằm đảm bảo thanh khoản hệ thống luôn duy trì ở mức an toàn và ổn định, tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động kinh tế. 

Biểu đồ diễn biến thanh khoản thị trường mở qua các nghiệp vụ Tín phiếu và OMO từ tháng 4 đến tháng 9/2024 - Nguồn: NHNN, MBS Research.

Tín phiếu NHNN - một công cụ hút tiền từ hệ thống ngân hàng nhằm điều tiết cung tiền và ổn định thanh khoản - cũng đã được dừng phát hành từ cuối tháng 8 nhằm tăng cường thanh khoản cho hệ thống ngân hàng. Vào phiên ngày 3/10, NHNN cũng đã hút ròng khoảng 7.960,2 tỷ đồng từ thị trường thông qua nghiệp vụ thị trường mở. 

Thị trường tín dụng doanh nghiệp và hộ gia đình cũng ghi nhận những tín hiệu tích cực trong thời gian gần đây. Lãi suất cho vay của các NHTM có xu hướng ổn định, với lãi suất huy động trung bình kỳ hạn 12 tháng của các NHTM hiện ở mức 5%. Đối với các khoản vay ngắn hạn, lãi suất cho vay dao động từ 4,1% - 4,2%, giúp cải thiện điều kiện tín dụng cho doanh nghiệp và hộ gia đình, đồng thời hỗ trợ nhu cầu vốn trong nền kinh tế. Xu hướng này, cùng với việc NHNN duy trì các biện pháp điều hành ổn định, đang góp phần tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp và người dân trong việc tiếp cận nguồn vốn với chi phí hợp lý​. 

Biểu đồ diễn biến lãi suất huy động của các nhóm ngân hàng quốc doanh và tư nhân theo kỳ hạn 3 tháng và 12 tháng từ tháng 3/2022 đến tháng 9/2024 (%/năm) - Nguồn: NHNN, Bloomberg và MBS Research.

Cơ hội cho doanh nghiệp, nhưng thách thức không thiếu  

Tỷ giá hạ nhiệt đã mang lại nhiều lợi ích cho các doanh nghiệp. Theo MBS Research, tỷ giá USD/VND giảm giúp giảm chi phí nhập khẩu cho các doanh nghiệp trong các ngành như sản xuất, bán lẻ, và công nghệ. Đồng thời, điều này đã mang lại lợi thế cạnh tranh lớn cho các doanh nghiệp nhập khẩu, khi chi phí tài chính liên quan đến ngoại tệ giảm bớt. 

Tuy nhiên, với các doanh nghiệp xuất khẩu, việc đồng VND mạnh lên lại là một thử thách, khiến khả năng cạnh tranh về giá trên thị trường quốc tế bị giảm sút. Điều này làm cho giá hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam trở nên kém hấp dẫn hơn so với các đối thủ cạnh tranh, đặc biệt là trong bối cảnh nhu cầu từ thị trường quốc tế đang có dấu hiệu chững lại. 

MBS Research  cũng dự báo rằng, nếu chính sách tiền tệ của Fed tiếp tục đi theo hướng giảm lãi suất, tỷ giá USD/VND có thể sẽ duy trì ổn định trong phạm vi 24,700 - 24,900 VND/USD trong các tháng cuối năm. Tuy nhiên, vẫn tồn tại những rủi ro nhất định nếu Fed thay đổi chiến lược hoặc có biến động lớn trong các thị trường tài chính toàn cầu, đặc biệt là khi cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ đang đến gần và các quyết định kinh tế lớn có thể bị tác động mạnh bởi các yếu tố chính trị. 

Việc NHNN duy trì các biện pháp điều hành tích cực, bao gồm cả việc kiểm soát và can thiệp vào thị trường ngoại tệ, sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc giữ ổn định tỷ giá và giảm thiểu rủi ro cho nền kinh tế. Hơn nữa, việc duy trì mức lãi suất liên ngân hàng thấp sẽ giúp cải thiện điều kiện tín dụng và cung cấp nguồn vốn rẻ cho doanh nghiệp trong nước, từ đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. 

Nhìn chung, diễn biến tỷ giá USD/VND trong thời gian qua phản ánh rõ tác động từ chính sách tiền tệ quốc tế và các biện pháp điều hành trong nước. Trong khi các doanh nghiệp nhập khẩu hưởng lợi, thách thức vẫn còn đối với doanh nghiệp xuất khẩu. Chính sách điều hành tiền tệ linh hoạt sẽ là chìa khóa đảm bảo sự ổn định và phát triển bền vững của kinh tế Việt Nam trong giai đoạn tới. 

>> Tiền gửi dân cư tăng mạnh, cung tiền M2 đạt mức tăng trưởng ấn tượng