Vật lý số giải quyết 'nỗi đau' của sản phẩm văn hoá 

Ngày 1/10 tại TP.HCM, Phygital Labs do hai cựu kỹ sư Google Huy Nguyễn và Nam Đỗ đồng sáng lập đã chính thức ra mắt. Tại sự kiện này, công ty đã giới thiệu sản phẩm lõi Nomion - Định danh số vạn vật. 

Nomion là giải pháp toàn diện, tạo ra một danh tính số duy nhất cho mỗi sản phẩm vật lý bằng công nghệ RFID (Radio Frequency Identification - Nhận dạng đối tượng bằng sóng vô tuyến) và Blockchain (công nghệ chuỗi khối), đảm bảo tính minh bạch, độc bản của sản phẩm trên cả không gian thực và số. 

Từ đó có thể ứng dụng công nghệ LiDAR (Light Detection And Ranging - công nghệ quét và đo tia sáng hồng ngoại) và VR/AR (thực tế ảo, thực tế tăng cường) để đưa các sản phẩm vật lý lên môi trường số, góp phần gia tăng giá trị và trở thành mảnh ghép quan trọng của nền kinh tế số. 

Một trong những điều có ý nghĩa mà Nomion có thể giải quyết, đó là giúp định danh các sản phẩm văn hoá lên môi trường số. 

Tại buổi ra mắt, ông Đinh Đức Hoàng, Phó Giám đốc Trung tâm Thông tin Unesco cho biết, tiềm năng của Nomion hay Phygital là rất “khủng khiếp” khi ứng dụng vào các sản phẩm văn hoá trong việc kể ra những câu chuyện của người Việt. 

Theo ông, Unesco có sứ mệnh mang các dòng chảy văn hoá tới cộng cộng đồng, việc đưa các câu chuyện về giá trị văn hoá truyền thống của Việt Nam đến với cộng đồng vừa là niềm vui, vừa là sứ mệnh, nhưng đôi khi cũng là “nỗi đau”. 

Ông Đinh Đức Hoàng ví dụ, trung tâm Unesco có một vật phẩm là con Nghê nguyên mẫu đúc đồng của Nam Định. Đây là con vật biểu tượng văn hoá nằm ở di tích đền Trần, hay con Nghê gác cổng ở Văn Miếu. 

Với một hiện vật văn hoá như trên, khi giao cho khách hàng lại có rất nhiều bất tiện. Cụ thể, bên trong hộp sẽ phải có một lá thư giới thiệu đi kèm và khi đến tay người dùng sẽ có sự méo mó, xiên xẹo trong quá trình vận chuyển. Chưa kể, bên cạnh lá thư ngắn thì trung tâm còn phải chuyển cho người sở hữu một đường link 3D về vật phẩm mà trung tâm phải lấy trên mạng, do không sở hữu một nền tảng scan 3D nào cả. 

Bên cạnh đó, vì có nhiều câu chuyện để kể, từ hoa văn trên con Nghê, đến lịch sử ngôi đền Trần nên trung tâm lại phải làm thêm một file PDF để gửi kèm cho người chủ của nó. 

Tuy nhiên, đến đây vẫn chưa hết, trong một hội thảo quốc tế, khi con Nghê này được sử dụng làm quà tặng, nhiều người đã đặt câu hỏi con Nghê là con gì, tại sao nó được coi là linh vật của người Việt, lúc này những thứ để kể không chỉ gói gọn trong một đường link. 

Đại diện trung tâm thông tin Unesco lại phải đi ra nhà xuất bản mua khoảng 200 cuốn sách giới thiệu về sản phẩm văn hoá này để tặng kèm cho các đại biểu. Ngoài ra, muốn định danh con Nghê và muốn biết ai là chủ nhân của nó thì phải làm như thế nào, cũng là một bài toán được đặt ra. 

“Những câu chuyện về văn hoá truyền thống của Việt Nam được mọi người rất quan tâm, nhưng làm sao để kể trọn vẹn câu chuyện của nó đang trở thành một nỗi đau”, ông Đinh Đức Hoàng chia sẻ. 

Đại diện trung tâm thông tin Unesco cho biết, tất cả các vấn đề trên cuối cùng đã tìm ra lời giải khi Nomion của Phygital Labs xuất hiện. Với công nghệ này, mỗi con Nghê đã được gắn một chip tích hợp, khi bất kỳ ai dùng smartphone quét lên sản phẩm sẽ có đầy đủ thông tin về nó, như con Nghê này có nguồn gốc ở đâu, kích thước ra sao, hình ảnh 3D, những câu chuyện đi kèm, thậm chí với công nghệ thực tế ảo người dùng có thể đặt con Nghê này lên bàn và xem nó từ nhiều chiều, để quyết định có nên mua nó hay không. 

Ông Đinh Đức Hoàng cho rằng, chính giải pháp này đã giải quyết được “nỗi đau” của những người làm văn hoá trong thời gian dài vừa qua. 

Bên cạnh dự án phối hợp với Unesco, Phygital Labs cũng đang giúp đưa những sản phẩm của làng đá mỹ nghệ Non Nước ở quận Ngũ Hành Sơn, Đà Nẵng lên môi trường số. Tại đây, các sản phẩm mỹ nghệ làm từ đá sẽ được tích hợp công nghệ Nomion để định danh, sau đó đưa lên thư viện tài sản số của Danang Chain (nền tảng blockchain đang được Đà Nẵng xây dựng và triển khai).