Việt Nam thành 'ngựa ô' xuất khẩu Đông Nam Á, vượt Malaysia và Thái Lan trong cuộc đua tăng trưởng 

Theo số liệu thống kê, mức tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam vượt xa so với các quốc gia láng giềng, khi Malaysia chỉ đạt 5,6%, Thái Lan 5,4% và Indonesia 2,3%. Đây là lần đầu tiên Việt Nam cán mốc 400 tỷ USD trong kim ngạch xuất khẩu, gần gấp đôi so với con số 214 tỷ USD vào năm 2017. 

Đáng chú ý, xuất khẩu sang Mỹ đóng vai trò quan trọng trong sự tăng trưởng này. Trong năm 2024, xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ đạt 120 tỷ USD, tăng 23,4% so với năm trước. Đây là mức tăng cao nhất trong khu vực, so với mức tăng 23,2% của Malaysia, 19,2% của Indonesia và 13,7% của Thái Lan. Ngược lại, xuất khẩu sang Trung Quốc ghi nhận giảm 2%. 

Việt Nam đã trở thành điểm đến hấp dẫn đối với các nhà sản xuất công nghệ lớn. Trong năm 2024, số lượng nhà cung cấp của Apple tại Việt Nam đã tăng lên 35, cao nhất Đông Nam Á, trong khi Thái Lan đứng thứ hai với 24 nhà cung cấp. Các nhà máy tại Việt Nam hiện đang đảm nhận vai trò quan trọng trong chuỗi sản xuất của Apple, bao gồm lắp ráp AirPods, iPad và Apple Watch. Theo dự báo, đến năm 2025, Việt Nam sẽ sản xuất 20% tổng số iPad và Apple Watch, 5% MacBook và 65% AirPods trên toàn cầu. 

Ngoài Apple, các tập đoàn công nghệ lớn khác cũng đang mở rộng đầu tư vào Việt Nam. Meta – công ty mẹ của Facebook – đã công bố kế hoạch sản xuất kính thực tế ảo tại Việt Nam trong năm nay, tạo ra khoảng 1.000 việc làm mới. Samsung – tập đoàn có hai nhà máy lớn tại miền Bắc Việt Nam – tiếp tục củng cố vị thế khi chiếm 15,8% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam trong năm 2023. Hãng này cũng dự kiến đầu tư thêm 1,8 tỷ USD vào một nhà máy sản xuất màn hình OLED mới gần các cơ sở hiện có. Bên cạnh đó, tập đoàn công nghiệp Hyosung của Hàn Quốc đang lên kế hoạch rót 4 tỷ USD vào thị trường Việt Nam trong những năm tới. 

Xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ năm 2024 tăng mạnh. Ảnh minh họa

>> Việt Nam và một nước Nam Mỹ là bá chủ 'vàng nâu' thế giới  

Xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ không chỉ tăng mạnh mà còn phản ánh xu hướng chung của khu vực. Theo số liệu từ Ban Thư ký ASEAN, trong quý 3 năm 2024, kim ngạch xuất khẩu của ASEAN sang Mỹ lần đầu tiên vượt ngưỡng 80 tỷ USD, tăng 14% so với cùng kỳ năm trước. Trong khi đó, xuất khẩu sang Trung Quốc chỉ đạt 72 tỷ USD, giảm 2% và ghi nhận quý giảm thứ ba liên tiếp. Điều này cho thấy sự điều chỉnh chiến lược của các nền kinh tế Đông Nam Á khi tìm kiếm thị trường ổn định và có tiềm năng phát triển lớn hơn. 

Sự thay đổi này rõ nét nhất trong ngành bán dẫn và máy móc. Việt Nam và Malaysia đang nổi lên như những trung tâm sản xuất linh kiện quan trọng cho thị trường Mỹ. Trong quý 3/2024, xuất khẩu các mặt hàng này của Malaysia sang Mỹ tăng 35%, trong khi Việt Nam cũng ghi nhận mức tăng 33%. 

Dù đạt được những kết quả ấn tượng, Việt Nam vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức trong năm 2025. Một trong số đó là các chính sách kiểm soát xuất khẩu của Mỹ đối với công nghệ bán dẫn, có thể ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất tại Đông Nam Á. Nếu các quy định này tiếp tục được mở rộng, nhiều công ty đa quốc gia, bao gồm cả những doanh nghiệp có cơ sở sản xuất tại Việt Nam, sẽ phải điều chỉnh chiến lược kinh doanh để thích nghi. 

Tuy nhiên, Chính phủ Việt Nam vẫn đặt mục tiêu đầy tham vọng cho năm 2025, với kế hoạch nâng kim ngạch xuất khẩu lên 451 tỷ USD, tăng 12% so với năm 2024. Bên cạnh đó, chính phủ cũng đã cảnh báo về nguy cơ chiến tranh thương mại toàn cầu, đồng thời kêu gọi các doanh nghiệp trong nước chuẩn bị sẵn sàng các phương án đối phó với biến động thị trường. 

>> Nông sản Việt bị châu Âu cảnh báo 130 lần, báo động nạn 'đánh cắp' chứng nhận