Vụ con trai bị kết tội, thách thức lớn cho nỗ lực tái tranh cử của ông Biden?
Sau khi bị bồi thẩm đoàn ở Delaware tuyên phạm 3 trọng tội về sử dụng súng, Hunter Biden, con trai của Tổng thống Mỹ Joe Biden khẳng định phán quyết sẽ không thể ngăn cản họ “tiến về phía trước”.
Theo hãng tin NBC, phán quyết kết tội nói trên đã gây chấn động gia đình Biden. Tổng thống Biden ngay lập tức thay đổi lịch trình làm việc và bay đến Wilmington để ở bên con trai. Hai cha con ôm chầm lấy nhau khi hội ngộ trên đường băng sân bay tại căn cứ của Lực lượng Phòng không quốc gia Delaware trong ngày 11/6.
Giới quan sát nhận định, diễn biến mới có thể đã tạo nên một thách thức lớn đối với cha con ông Biden, cả về mặt cá nhân, pháp lý và chính trị.
Trong vòng vài giờ sau phán quyết, đảng Cộng hòa (GOP) đã phát đi tín hiệu rằng, dù họ đã tỏ ra khoan nhượng trong quá trình xét xử Hunter Biden về những cáo buộc có liên quan đến ma túy, nhưng họ sẽ không ngần ngại chĩa búa rìu công kích nếu vụ truy tố con trai tổng thống về các cáo buộc trốn thuế ở California diễn ra tới đây. Các trợ lý của Tổng thống Biden đang hồi hộp chờ đợi phiên tòa đó.
Theo một số nhà phân tích, trong khi phiên tòa kết tội Hunter Biden nói dối về chứng nghiện ma túy để sở hữu trái phép vũ khí đã cho thấy góc khuất cá nhân thì phiên tòa diễn ra ở California có thể làm lộ những thông tin gây tranh cãi về các giao dịch kinh doanh của con trai tổng thống.
Thời điểm của phiên tòa mới cũng làm gia tăng khó khăn. Một phiên điều trần trước xét xử dự kiến diễn ra vào giữa tháng 8, ngay trước Đại hội toàn quốc của đảng Dân chủ. Việc lựa chọn bồi thẩm đoàn bắt đầu vài tuần sau đó, khi Tổng thống Biden và ông Trump tham gia cuộc tranh luận trực tiếp thứ 2 và cũng là cuối cùng giữa họ trước cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11 năm nay. Phán quyết có thể được đưa ra vào thời điểm một số bang trọng yếu bắt đầu bỏ phiếu sớm trước ngày tổng tuyển cử 5/11.
Các trợ lý và đồng minh thân cận gia đình Biden thừa nhận, vấn đề gia đình là một trong những chủ đề nhạy cảm nhất đối với những người làm việc trong Nhà Trắng và chiến dịch tranh cử. Theo họ, sự soi xét sẽ càng trở nên dữ dội hơn khi chú ý đổ dồn sang phiên tòa vào tháng 9.
Một cựu trợ lý cho hay, các cuộc thảo luận về ý kiến của công chúng liên quan đến gia đình Biden thường được xử lý thông qua “các kênh riêng biệt”. Và chỉ một số ít người được chọn mới được phép đưa ra các tuyên bố với giới truyền thông. Ông Biden cũng ưu tiên giải quyết những vấn đề đó với mức độ quan tâm cao nhất.
Tuy nhiên, một cựu quan chức Nhà Trắng cảnh báo, việc nhà Biden có xu hướng hạn chế nghiêm ngặt bình luận xung quanh các vấn đề nhạy cảm trong gia đình có thể làm phức tạp thêm thông điệp xung quanh phiên tòa. Cựu quan chức này giải thích: “Nếu họ không lên tiếng, những người khác sẽ nói. Khi ấy, khoảng trống sẽ được lấp đầy và câu chuyện có thể được kể theo cách chiến dịch tái tranh cử của ông Biden hay Nhà Trắng không mong muốn. Các thành viên đảng Dân chủ ở khắp mọi nơi cũng có thể bối rối không biết nên phản ứng thế nào cho phù hợp”.
Lãnh đạo Nhà Trắng chỉ đưa ra những tuyên bố bằng văn bản khi bắt đầu và kết thúc phiên tòa đầu tiên chống lại con trai mình. Cả hai tuyên bố đều nhấn mạnh ông sẽ "tôn trọng quy trình xét xử", giống như ông từng phát biểu khi cựu Tổng thống Trump bị kết tội hình sự ở New York vì bê bối làm giả hồ sơ kinh doanh để chi tiền che giấu mối quan hệ với ngôi sao phim người lớn Stormy Daniels trước thềm bầu cử năm 2016.
Tuy nhiên, điểm giống chỉ có vậy. Tổng thống Biden và đội ngũ vận động tái tranh cử của ông gọi ông Trump là “tội phạm bị kết án”. Họ đã dùng việc ông Trump bị tuyên phạm 34 trọng tội ở New York để kêu gọi quyên góp tiền cho chiến dịch của ông Biden. Họ cũng lập luận đó là lí do khiến cựu tổng thống không thích hợp để trở lại nắm quyền ở Nhà Trắng thêm một nhiệm kỳ nữa.
Nhóm tranh cử của ông Biden có kế hoạch tránh xa những rắc rối pháp lý của Hunter Biden, mặc dù cách tiếp cận của họ với ông Trump dự kiến sẽ không thay đổi. Josh Schwerin, một chiến lược gia của đảng Dân chủ nhấn mạnh: “Đảng GOP đã cố gắng tấn công Hunter Biden và ràng buộc ông với cha mình trong khoảng 5 năm nay nhưng chưa từng hiệu quả. Nếu có bất cứ điều gì, nó sẽ chỉ cho thấy rằng hệ thống pháp luật không bị gian lận để chống lại Donald Trump, rằng không có hệ thống tư pháp 2 cấp như ông Trump phát biểu và điều đó làm suy yếu quan điểm phòng thủ cốt lõi của cựu tổng thống”.
Trong khi ông Trump và các đồng minh cố gắng ràng buộc tổng thống với các cáo buộc gian lận thuế của con trai, đội ngũ của ông Biden sẽ cố gắng tách biệt các hành vi của hai cha con. Họ cũng sẽ tìm cách nêu bật khác biệt giữa các cáo buộc trọng tội nhằm vào chính ứng viên tổng thống với những cáo buộc chống lại người thân của ứng viên đang tranh cử.
Bill Russo, người từng làm việc cho ông Biden thời còn là Phó Tổng thống và cho chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2020 của ông tin rằng, dù vụ kết tội là điều tồi tệ đối với Hunter Biden và gia đình Biden nhưng họ sẽ luôn sát cánh cùng nhau vượt qua như từng trải qua các bi kịch trước đây. Ông Russo lưu ý thêm, việc đảng GOP có phản ứng rời rạc đối với phán quyết của bồi thẩm đoàn ở Delaware phản ánh phe đối lập không thực sự coi vụ kết tội Hunter Biden là một chiến thắng.
Chủ tịch Ủy ban Giám sát Hạ viện James Comer gọi phán quyết hôm 11/6 là “một bước tiến tới trách nhiệm giải trình”. Song, nghị sĩ GOP này vẫn cáo buộc Bộ Tư pháp tiếp tục “bao che cho Tổng thống Biden”. Tuần trước, ông Comer và các nhà lập pháp GOP hàng đầu khác đã gửi kiến nghị tới Bộ Tư pháp yêu cầu truy tố Hunter Biden và em trai của tổng thống là James Biden vì những tuyên bố sai sự thật trước Quốc hội Mỹ. Kiến nghị không xuất phát từ các cáo buộc về sở hữu súng trái phép, mà từ lời khai của họ trước Quốc hội xung quanh cuộc điều tra luận tội tổng thống của phe GOP tại Hạ viện.
Hạ nghị sĩ GOP Mariannette Miller-Meeks tỏ ra thận trọng khi tuyên bố hầu hết mọi người “muốn đặt niềm tin vào hệ thống tư pháp hình sự”, đặc biệt sau vụ kết tội ông Trump ở New York.
Với các thành viên đảng Dân chủ, câu hỏi quan trọng hơn có thể là vụ kết tội Hunter Biden đã tăng thêm gánh nặng ra sao cho tổng thống khi ông chuẩn bị tham gia tranh luận trực tiếp với đối thủ trong 2 tuần nữa, sự kiện có thể là bước ngoặt trong chiến dịch tái chạy đua vào Nhà Trắng của ông.
Sự không chắc chắn về việc liệu Hunter Biden có phải lĩnh án tù trong cả hai trường hợp hay không đang đè nặng lên gia đình tổng thống. Các tội danh trong vụ truy tố ở Delaware có tổng mức phạt tối đa là 25 năm tù giam cùng khoản tiền phạt lên tới 750.000 USD. Song, theo các chuyên gia pháp lý, Hunter Biden có thể được nhận bản án nhẹ hơn nhiều so với mức tối đa vì là người phạm tội lần đầu và các tội không liên quan đến bạo lực.
Những người ủng hộ quả quyết, việc ông Biden cam kết tôn trọng phán quyết của tòa, không can thiệp hay ân xá cho con trai là bằng chứng cho thấy tổng thống quan tâm hơn đến việc bảo vệ đất nước. Một nguồn tin thân cận cũng khẳng định, gia đình tổng thống “quan tâm sâu sắc đến sự phục vụ của họ dành cho nước Mỹ”, luôn đoàn kết lại với nhau và “không có gì có thể ngăn cản họ”.
