Xuất khẩu vũ khí của Mỹ tăng vọt, Nga sụt giảm mạnh 

Tổng thống Ukraine Volodymir Zelensky thăm Đức, tháng 6/2024. (Ảnh: Reuters)

Theo báo cáo, xuất khẩu vũ khí của Mỹ trong giai đoạn 2020 - 2024 tăng hơn 1/5 so với giai đoạn 5 năm trước đó, từ 35% lên 43% tổng xuất khẩu vũ khí trên toàn thế giới. 

Mathew George, giám đốc chương trình chuyển giao vũ khí của SIPRI, cho biết: "Mỹ đang ở vị thế độc nhất về xuất khẩu vũ khí. Chiếm tới 43%. Thị phần xuất khẩu vũ khí toàn cầu của Mỹ cao gấp 4 lần so với nước xuất khẩu nhiều thứ hai là Pháp". 

Theo thống kê của SIPRI, Ukraine là nước mua vũ khí nhiều nhất trong giai đoạn 2020 - 2024, với số lượng nhập khẩu tăng gần 100 lần so với giai đoạn 2015 - 2019. 

Lượng vũ khí nhập khẩu của các quốc gia châu Âu tăng tới 155% so với giai đoạn trước, trong bối cảnh các nước châu Âu chi tiêu nhiều hơn cho quốc phòng vì lo lắng nguy cơ đối đầu với Nga và áp lực từ Mỹ. 

Tổng thống Mỹ Donald Trump vẫn tiếp tục thúc giục các nước mua vũ khí của Mỹ. Trong bối cảnh Nhà Trắng thể hiện quan điểm nghi ngờ về vai trò của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), Bloomberg gần đây đưa tin rằng giới chức Mỹ đang thúc giục các đồng minh châu Âu mua vũ khí của Mỹ để củng cố liên minh này. 

"Ông Trump là người tích cực thúc đẩy bán vũ khí trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình", William D. Hartung, một chuyên gia về buôn bán vũ khí, cho biết. Ông nói thêm rằng ông Trump đứng về phía các nhà thầu vũ khí ngay cả khi vụ sát hại nhà báo Jamal Khashoggi của Washington Post khiến nhiều người kêu gọi ngừng bán cho Ả-rập Xê-út. 

Theo thống kê của SIPRI, xuất khẩu vũ khí của Nga giảm tới 64% trong giai đoạn 5 năm gần đây nhất. Dù chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine dẫn đến việc Mátxcơva bị phương Tây cô lập và trừng phạt, SIPRI nhận thấy rằng sự suy giảm này diễn ra từ trước đó, xuống mức thấp kỷ lục trong các năm 2020 và 2021. 

“Hai trong số các khách hàng mua vũ khí quan trọng nhất của Nga đã có sự thay đổi lớn. Ấn Độ ngày càng ưu tiên các nhà cung cấp khác, còn Trung Quốc phát triển mạnh ngành sản xuất trong nước”, Pieter Wezeman, một nhà nghiên cứu cấp cao của SIPRI cho biết. 

Chính quyền Tổng thống Trump hy vọng sẽ tăng được doanh số bán vũ khí cho Ấn Độ. Tháng trước, Tổng thống Trump nói với Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi rằng ông sẽ kiếm được "nhiều tỷ đô la" từ các giao dịch bán vũ khí cho Ấn Độ và sẽ xem xét cung cấp cho New Delhi máy bay chiến đấu F-35. 

Theo báo cáo của SIPRI, các loại máy bay như F-35 đứng đầu danh sách xuất khẩu vũ khí và khí tài của Mỹ, tiếp theo là tên lửa, xe bọc thép và xe tăng chiến đấu chủ lực. 

>>Ukraine đã ký thỏa thuận nhập khẩu 100 triệu m3 LNG từ Ba Lan