46 doanh nghiệp chậm thanh toán nợ trái phiếu 

VNDirect đánh giá Nghị định 08 sẽ tạo ra hành lang pháp lý cần thiết giúp xử lý một vài điểm nghẽn  trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp hiện nay: Các luận điểm được đưa ra là bao gồm: 

Thứ nhất, tạo cơ sở pháp lý để tổ chức phát hành thỏa thuận về việc điều chỉnh một số điều khoản của trái phiếu, đặc biệt là việc gia hạn thời điểm đáo hạn. Trước đó một số tổ chức phát hành đã tự thảo thuận với trái chủ nhưng chưa có cơ sở pháp lý cụ thể nên việc thỏa thuận gặp nhiều khó khăn và tỷ lệ thành công thấp. 

Thứ hai, cho phép tổ chức phát hành thanh toán nghĩa vụ nợ và lãi trái phiếu bằng các tài sản hợp pháp khác. Trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp đang gặp khó khăn về dòng tiền, giải pháp này cũng mở ra một lựa chọn khả thi cho doanh nghiệp (trong trường hợp trái chủ đồng ý). 

Tuy nhiên, việc thỏa thuận có được trái chủ chấp thuận hay không sẽ phụ thuộc vào các điều khoản cụ thể trong đó bao gồm tính pháp lý, định giá của các tài sản mà doanh nghiệp đưa ra thanh toán cho các trái chủ. 

Thứ ba, tăng tỷ lệ phát hành tổ chức phát hành thành công thông qua việc hoãn thực thi một số điều khoản như quy định nhà đầu tư chuyên nghiệp hoặc tăng thời gian phân phối. 

Thứ tư, giãn xếp hạng tín nhiệm bắt buộc đến 1/1/2024 sẽ giúp tăng khả năng tiếp cập huy động vốn qua kênh phát hành trái phiếu riêng lể đổi với một số doanh nghiệp doanh nghiệp. 

Danh sách các doanh nghiệp chậm nghĩa vụ thanh toán đang dày lên  

Theo ước tính của VNDirect, giá trị đáo hạn trái phiếu doanh nghiệp năm 2023 vào khoảng 252.000 tỷ đồng - tăng 64% YoY trong đó giai đoạn quý 2 - 3/2023 sẽ có gần 160.000 tỷ đồng trái phiếu đáo hạn. Nhóm bất động sản chiếm tỷ trọng lớn nhất với 43% tổng giá trị đáo hạn trái phiếu riêng lẻ trong năm 2023 - tương đương 107.700 tỷ đồng. 

Trong bối cảnh thị trường bất động sản trầm lắng, nhiều doanh nghiệp gặp khó về dòng tiền và hạn chế trong khả năng tiếp cận nguồn vốn, danh sách các doanh nghiệp chậm thanh toán các nghĩa vụ nợ đang dần tăng lên. 

Đến ngày 5/3/2023, có khoảng 46 doanh nghiệp nằm trong danh sách chậm nghĩa vụ thanh toán lãi hoặc nợ gốc trái phiếu theo thông báo của HNX. 

VNDirect ước tính, tổng dư nợ trái phiếu của các doanh nghiệp này vào khoảng 121.100 tỷ đồng - chiếm khoảng gần 12% dư nợ trái phiếu toàn thị trường. Trong số này, khoảng gần 38.500 tỷ đồng giá trị trái phiếu của các doanh nghiệp này sẽ đáo hạn trong năm 2023 - chiếm 15% tổng giá trị đáo hạn toàn thị trường cả năm. 

VN-Index cho rằng để thị trường trái phiếu doanh nghiệp phục hồi, cần thêm nhiều giải pháp đồng bộ trong thời gian tới trong đó: 

Thứ nhất, cần thêm nhiều giải pháp quyết liệt hơn từ doanh nghiệp để củng cố niềm tin của nhà đầu tư trái phiếu. Các doanh nghiệp bất động sản cũng phải nỗ lực tái cơ cấu, tái cấu trúc sản phẩm để đáp ứng nhu cầu thực của thị trường đồng thời có biện pháp xử lý hàng tồn kho nhằm thu tiền về để giải quyết những khó khăn hiện tại về dòng tiền. 

Thứ hai, cơ quan quản lý cần có phương án đẩy nhanh giải quyết các thủ tục pháp lý cho các dự án bất động sản. 

Thứ ba, tương tự như bài học từ việc xử lý khủng hoảng trái phiếu doanh nghiệp tại Hàn Quốc, Trung Quốc, việc hỗ trợ các doanh nghiệp tiếp cận được nguồn vốn, đặc biệt là nguồn vốn tín dụng, để giải quyết vấn đề thanh khoản ngắn hạn là rất quan trọng.