Áp thuế chống bán phá giá: Bước ngoặt bảo vệ ngành tôn mạ Việt Nam, điểm tên 3 doanh nghiệp hưởng lợi lớn 

Tình hình ngành tôn mạ Việt Nam và áp lực từ nhập khẩu  

Theo báo cáo vừa được Công ty Cổ phần Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) công bố, trong 9 tháng đầu năm 2024, ngành tôn mạ  Việt Nam đã có dấu hiệu phục hồi mạnh mẽ. Tổng sản lượng tiêu thụ tôn mạ và ống thép đạt 5,86 triệu tấn, tăng 24,3% so với cùng kỳ năm trước. Đáng chú ý, mức tăng trưởng mạnh mẽ này chủ yếu đến từ thị trường nội địa, với tổng sản lượng tiêu thụ đạt hơn 3,2 triệu tấn, tăng 14,4% so với cùng kỳ năm trước​. 

Biểu đồ: Sản lượng tiêu thụ nội địa và xuất khẩu tôn mạ và ống thép giai đoạn 2023-2024 - Nguồn: Fiinpro, Bloomberg, BVSC.

Tuy nhiên, ngành tôn mạ trong nước đang phải đối diện với áp lực cạnh tranh lớn từ các sản phẩm nhập khẩu, đặc biệt là từ Trung Quốc và Hàn Quốc. Theo số liệu từ Tổng cục Hải quan, trong cuối tháng 4/2024, Trung Quốc chiếm tới 80% tổng lượng nhập khẩu thép mạ vào Việt Nam, với mức giá thấp hơn khoảng 30-40% so với sản phẩm trong nước. Điều này dẫn đến sự cạnh tranh không lành mạnh, gây sức ép lớn lên các doanh nghiệp sản xuất trong nước​. 

Tỷ lệ nhập khẩu thép của Việt Nam từ Trung Quốc, Hàn Quốc và các quốc gia khác giai đoạn 01/2023 - 04/2024 - Nguồn: Fiinpro, BVSC.

Thuế chống bán phá giá: Giải pháp bảo vệ ngành tôn mạ  

Để đối phó với tình trạng phá giá và bảo vệ ngành sản xuất tôn mạ trong nước, Bộ Công Thương Việt Nam đã ban hành Quyết định số 1535/QĐ-BCT vào ngày 14/6/2024, về việc điều tra áp thuế chống bán phá giá (CBPG)  đối với các sản phẩm thép mạ nhập khẩu từ Trung Quốc và Hàn Quốc. Theo đó, biên độ phá giá được xác định lên đến 69,23% đối với thép mạ từ Trung Quốc và 3,41% từ Hàn Quốc​. 

Chính phủ Việt Nam áp thuế chống bán phá giá đối với thép mạ nhập khẩu từ Trung Quốc và Hàn Quốc - Nguồn: Bộ Công Thương, BVSC tổng hợp.

Việc áp thuế này dự kiến sẽ bắt đầu vào tháng 12/2024 và quá trình điều tra có thể kéo dài đến cuối năm 2025. Đây là bước đi quan trọng nhằm tái cân bằng thị trường, giúp các doanh nghiệp trong nước cạnh tranh tốt hơn với sản phẩm giá rẻ từ nước ngoài, đồng thời tạo điều kiện cho các doanh nghiệp Việt Nam ổn định sản xuất và kinh doanh​. 

Ảnh hưởng của chính sách thuế lên doanh nghiệp tôn mạ  

Theo BVSC, việc áp dụng biện pháp CBPG sẽ giúp giảm bớt áp lực cạnh tranh từ thép nhập khẩu, đặc biệt là với các doanh nghiệp sản xuất tôn mạ nội địa lớn như Tập đoàn Hoa Sen (HSG), Tôn Nam Kim (NKG) và Tôn Đông Á (GDA). Các doanh nghiệp này được kỳ vọng sẽ duy trì và mở rộng thị phần nội địa, đồng thời cải thiện lợi nhuận nhờ giá nguyên liệu đầu vào ổn định. 

Giá thép cuộn cán nóng (HRC) , chiếm tới 80-90% chi phí sản xuất tôn mạ, đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh biên lợi nhuận của các doanh nghiệp sản xuất thép. Việc áp thuế chống bán phá giá sẽ giúp ổn định giá HRC trong nước, tránh những biến động mạnh gây tăng chi phí đầu vào​. 

Triển vọng phát triển và rủi ro tiềm ẩn  

Mặc dù triển vọng phát triển ngành tôn mạ trong năm 2024-2025 được đánh giá là tích cực, vẫn còn tồn tại một số rủi ro lớn. Đầu tiên là biến động giá HRC, đặc biệt là khi Trung Quốc có lượng tồn kho lớn và thị trường bất động sản trong nước chưa phục hồi mạnh. Giá HRC tại Trung Quốc đã giảm khoảng 16% trong quý IV/2024 xuống mức 470 USD/tấn, nhưng sự phục hồi chậm chạp của bất động sản vẫn là yếu tố rủi ro chính​. 

Diễn biến giá thép HRC và biên lợi nhuận của các doanh nghiệp tôn mạ giai đoạn 2020-2024 - Nguồn: Fiinpro, Bloomberg, BCTC của các doanh nghiệp tôn mạ.

Thứ hai, rủi ro về các biện pháp bảo hộ thương mại từ các thị trường lớn như Mỹ và EU cũng là yếu tố cần lưu ý. Các doanh nghiệp tôn mạ của Việt Nam có thể gặp khó khăn trong việc xuất khẩu nếu các thị trường này tăng cường áp thuế chống bán phá giá​. 

Thứ ba, giá HRC tiếp tục giảm có thể khiến các doanh nghiệp phải thực hiện trích lập giảm giá hàng tồn kho, gây ảnh hưởng tiêu cực đến biên lợi nhuận. Đây là vấn đề mà các doanh nghiệp sản xuất cần chú ý trong chiến lược kinh doanh​. 

Việc áp thuế chống bán phá giá đối với thép mạ nhập khẩu từ Trung Quốc và Hàn Quốc là một giải pháp quan trọng, giúp bảo vệ ngành tôn mạ Việt Nam trước áp lực từ hàng nhập khẩu giá rẻ. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp nội địa duy trì sự cạnh tranh mà còn tạo điều kiện cho sự phát triển bền vững trong dài hạn. Tuy nhiên, để tận dụng tốt cơ hội này, các doanh nghiệp cần nâng cao năng lực cạnh tranh và quản trị rủi ro một cách hiệu quả. 

>> Lộ diện loại hình BĐS là điểm sáng thu hút FDI ở miền Bắc, đặc biệt hưởng lợi từ chiến lược Trung Quốc +1