Bộ Công Thương: Không điều chỉnh giá điện như giá xăng 

Liên quan đến câu hỏi về việc Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN) đề nghị cơ chế điều chỉnh giá điện như giá xăng dầu, tại Họp báo Chính phủ thường kỳ chiều tối 3/1, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho hay, hiện nay giá xăng dầu được điều chỉnh theo chu kỳ 10 ngày, vào ngày 1, 11 và 21 hằng tháng theo theo Nghị định 95 và 83. 

Theo ý kiến của người tiêu dùng, doanh nghiệp, chuyên gia…, Bộ đang thực hiện việc sửa đổi Nghị 95 và 83, trong đó thậm chí có phương án điều hành giá xăng ngắn hơn 10 ngày. 

Liên quan đến kiến nghị của EVN, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho biết, tại Quyết định 24 của Thủ tướng Chính phủ đã có quy định về cơ chế chỉnh giá điện trong năm. 

Theo đó, hàng quý, EVN phải cập nhật chi phí phát điện của quý trước liền kề, dự kiến thông số đầu của khâu phát điện của các quý còn lại trong năm để tính toán lại giá bán lẻ điện bình quân. Nếu thông số đầu vào trong khâu phát điện thay đổi, làm giá bán lẻ điện bình quân tính toán tăng từ 3% trở lên thì giá điện được phép điều chỉnh tăng, nếu giảm thì giá điện được điều chỉnh giảm. 

Như vậy, quy định hiện hành đã có cơ chế đảm bảo giá điện theo sát với giá đầu vào, đảm bảo phản ánh biến động giá trên thị trường vào giá bán lẻ điện bình quân. Tuy nhiên, Thứ trưởng Bộ Công Thương nhấn mạnh, giá điện có đặc trưng là khác với giá xăng dầu, chi phí sản xuất kinh doanh điện phụ thuộc cao vào các mùa trong năm (mùa mưa và mùa khô). 

Chính vì vậy, tại Quyết định 24 đã quy định rất rõ thời gian điều chỉnh giá bán điện bình quân tối thiểu là 6 tháng kể từ lần điều chỉnh gần nhất. 

“Lần cuối cùng điều chỉnh giá bán điện gần đây nhất vào tháng 20/3/2019, nếu đến tháng 3/2023 thì 4 năm chưa điều chỉnh giá điện”, ông Hải thông tin. 

Ngoài ra, do giá điện tác động lớn đến kinh tế vĩ mô, đời sống người dân nên việc điều hành giá điện cần tính toán rất kỹ lưỡng, đánh giá đầy đủ các tác động. Quyết định 24 quy định rất rõ là phải báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét phương án điều chỉnh giá điện trước khi thực hiện. 

Trong giai đoạn vừa qua, thế giới chứng kiến sự biến động khó lường của giá năng lượng, giá điện tăng cao ở nhiều nước trên thế giới, một số quốc gia đã phải cắt giảm điện luân phiên. 

Bên cạnh đó, tác động cộng hưởng của căng thẳng địa chính trị tại châu Âu, biến động tỷ giá giữa đồng USD và nhiều đồng tiền khác, áp lực của lạm phát gia tăng ảnh hưởng đến chi phí sản xuất kinh doanh điện nói riêng và chi phí sản xuất kinh doanh nói chung trên toàn cầu, đã tác động mạnh làm giá điện tăng cao ở nhiều nước trên thế giới. Thậm chí, tại một số quốc gia, giá điện đã tăng gấp nhiều lần. 

Số liệu thống kê cho thấy giá than nhập khẩu cung cấp cho các nhà máy điện bình quân 10 tháng đầu năm 2022 tăng hơn 150% so với bình quân năm 2021, giá than trộn trong nước cho đến hết quý III năm 2022 của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) và Tổng Công ty Đông Bắc đã tăng so với đầu năm khoảng hơn 50%. Những điều này đã làm cho chi phí sản xuất và mua điện tăng cao so với dự kiến đầu năm. 

Hiện nay, Bộ Công Thương đang được Chính phủ giao phối hợp với các cơ quan liên quan nghiên cứu đề xuất tăng giá của EVN để xây dựng lộ trình tăng giá điện trên cơ sở đánh giá kỹ lưỡng tác động đến lạm phát, đời sống người dân. 

Trong bối cảnh đó, Bộ Công Thương sẽ tính toán, cân nhắc kỹ lưỡng và báo cáo các cấp có thẩm quyền theo đúng quy định để việc điều chỉnh giá điện hợp lý, hạn chế tác động ở mức thấp nhất đến kinh tế - xã hội và đời sống người dân khi điều chỉnh.