Cách bày mâm ngũ quả Tết Ất Tỵ 2025 đúng phong thủy, thu hút tài lộc, may mắn theo từng vùng miền
Mâm ngũ quả gồm năm loại trái cây khác nhau, được bày biện trang trọng trên bàn thờ vào dịp Tết, phần nào bày tỏ tấm lòng thành kính của con cái với tổ tiên.
Mâm ngũ quả bày trên bàn thờ ngày Tết không chỉ làm không khí Tết thêm rộn ràng mà còn mang ý nghĩa văn hóa và tâm linh sâu sắc. Mỗi vùng miền có cách trang trí mâm ngũ quả khác nhau, nhưng tất cả đều thể hiện mong muốn của gia chủ về một năm mới an lành, thịnh vượng.
Mâm ngũ quả thường gồm năm loại trái cây khác nhau, được bày biện trang trọng trên bàn thờ tổ tiên vào dịp Tết Nguyên Đán . Các loại quả được chọn không chỉ dựa trên màu sắc mà còn mang ý nghĩa đặc biệt qua tên gọi. Con số năm tượng trưng cho "ngũ phúc lâm môn": phú, quý, thọ, khang, ninh. Trong Phật giáo, năm màu sắc trên mâm ngũ quả còn đại diện cho ngũ thiện căn: tín căn (lòng tin), tấn căn (ý chí kiên trì), niệm căn (ghi nhớ), định căn (tâm không loạn), huệ căn (sáng suốt).
Người miền Bắc đặc biệt chú trọng sự hài hòa trong ngũ hành khi bày mâm ngũ quả, với những loại trái cây phổ biến như chuối xanh, bưởi, phật thủ, sung, hồng, quất cảnh, ớt và dứa. Chuối xanh thường được bày theo nải, tượng trưng cho sự sum vầy, đầm ấm, trong khi bưởi vàng hoặc phật thủ đại diện cho sự giàu sang, may mắn. Quất, hồng, ớt đỏ tô điểm xung quanh, mang sắc đỏ vàng rực rỡ, biểu trưng cho may mắn và thành công. Dứa với hương thơm đặc trưng thể hiện mong ước một năm an lành, nhiều phúc lộc. Theo kiểu bày truyền thống, chuối xanh đặt ở dưới cùng, đỡ toàn bộ các loại quả khác, bưởi hoặc phật thủ ở giữa, còn các loại quả nhỏ hơn như đào, hồng, quýt, táo xếp xung quanh.
Mâm ngũ quả miền Trung, do chịu ảnh hưởng từ khí hậu khắc nghiệt, được bày đơn giản nhưng vẫn thể hiện sự giao thoa của hai miền Nam - Bắc. Các loại quả thường chọn gồm chuối, mãng cầu, dưa hấu, sung, dừa, đu đủ, cam, táo, nho. Quả to, nặng được đặt ở dưới làm đế, quả nhỏ hơn xếp bên trên theo hình tháp. Một số gia đình còn cài thêm hoa tươi lâu như cúc, ly để tăng màu sắc rực rỡ, mang đến cảm giác tràn đầy sinh khí .
Người miền Nam có cách bày mâm ngũ quả đặc trưng với năm loại quả: mãng cầu, dừa, đu đủ, xoài, sung. Khi đọc lái, các loại quả này thành câu "Cầu sung vừa đủ xài", thể hiện ước nguyện về một năm sung túc, đủ đầy. Theo quan niệm, người miền Nam kiêng bày chuối, cam, quýt. Từ "chuối" được cho là gợi liên tưởng đến sự "chúi nhủi", công việc không suôn sẻ, trong khi cam, quýt tránh do liên quan đến câu "quýt làm cam chịu".
Khi bày, gia chủ chọn quả to làm nền, sau đó xếp các quả nhỏ hơn xen kẽ màu sắc sao cho đẹp mắt. Mâm còn thường có ba quả dứa, tượng trưng cho con cái mạnh khỏe, sum vầy. Hai bên ban thờ, cặp dưa hấu vỏ xanh sẫm được bày, với quan niệm màu đỏ ruột dưa mang lại may mắn, phước lành.
Khi bày mâm ngũ quả, cần lưu ý không chọn quả chín quá vì dễ hỏng, làm mâm quả "xuống mã" nhanh. Nên tránh các loại quả có vị đắng, cay, quá chua để tránh liên tưởng đến vận xui, cay đắng. Các loại quả nhiều gai góc như mít, sầu riêng cũng không phù hợp không gian tâm linh . Không rửa quả mà chỉ lau sạch bằng khăn ẩm, tránh làm quả nhanh hỏng. Để giữ ý nghĩa ngũ hành, không nên cài bánh kẹo vào mâm quả, thay vào đó bày riêng bên cạnh. Tuyệt đối không dùng hoa giả, quả giả để tránh ảnh hưởng đến phước lộc của gia chủ.
*Thông tin mang tính tham khảo, chiêm nghiệm