'Cỗ máy' được đặt giữa kênh nước đầu tiên và duy nhất trên thế giới để thực hiện nhiệm vụ khó tưởng, có chi phí đầu tư lên tới gần 2.800 tỷ đồng
Đây là chiếc thang máy tàu thủy duy nhất trên thế giới sử dụng cơ chế xoay để nâng, hạ tàu.
Falkirk Wheel là chiếc “thang máy” khổng lồ nâng hạ tàu thủy nổi tiếng tại Scotland , không chỉ là công trình kỹ thuật ấn tượng mà còn là điểm đến hấp dẫn, thu hút hàng triệu khách du lịch từ khắp nơi trên thế giới. Khánh thành vào năm 2002 với chi phí lên tới 84,5 triệu bảng Anh (tương đương khoảng gần 2.800 tỷ đồng), Falkirk Wheel đã trở thành biểu tượng công nghệ độc đáo, góp phần quan trọng trong việc kết nối giao thông đường thủy giữa kênh Forth và Clyde với kênh Union mang lại giá trị cả về kỹ thuật và du lịch.
Trước khi có Falkirk Wheel, việc di chuyển giữa hai kênh Forth & Clyde và Union là một thách thức lớn do mực nước chênh lệch lên đến 24m, tương đương với chiều cao của một tòa nhà 8 tầng. Do sự chênh lệch đáng kể này, việc tạo một tuyến kênh nhánh để nối liền hai con kênh là điều không thể, đòi hỏi một giải pháp kỹ thuật mang tính sáng tạo và đột phá. Falkirk Wheel chính là câu trả lời hoàn hảo cho bài toán phức tạp này.
Falkirk Wheel là chiếc thang máy tàu thủy duy nhất trên thế giới sử dụng cơ chế xoay để nâng, hạ tàu. Với đường kính lên đến 35m và cấu trúc gồm hai cánh tay đối xứng mở rộng ra ngoài trục trung tâm thêm 15m mỗi bên, Falkirk Wheel có khả năng nâng hạ các con tàu ở độ cao 24m chỉ trong vòng 5,5 phút. Hình dáng của Falkirk Wheel được thiết kế lấy cảm hứng từ rìu chiến của người Celtic, một biểu tượng văn hóa cổ xưa của vùng Scotland mang lại vẻ đẹp mạnh mẽ và đầy ấn tượng cho công trình.
Dù có kích thước và trọng lượng khổng lồ, Falkirk Wheel lại tiêu thụ rất ít điện năng khi hoạt động. Mỗi lần quay 180 độ để nâng hoặc hạ tàu, hệ thống này chỉ tiêu tốn khoảng 1,5 kWh (5,4 MJ) năng lượng – tương đương với lượng điện để đun sôi khoảng tám ấm nước nhỏ. Đây là một minh chứng xuất sắc cho hiệu quả năng lượng và sự thân thiện với môi trường của thiết kế này, càng làm tăng giá trị của Falkirk Wheel trong quá trình vận hành.
Từ khi được đưa vào hoạt động, Falkirk Wheel đã nhanh chóng trở thành một trong những điểm đến du lịch nổi tiếng của Scotland, thu hút hàng nghìn khách tham quan mỗi năm. Công trình không chỉ thể hiện khả năng vượt trội về kỹ thuật và sự sáng tạo mà còn tạo nên mối liên kết thực sự giữa hai con kênh lịch sử, mang lại trải nghiệm độc đáo cho du khách khi có cơ hội tham gia vào chuyến tham quan kéo dài một giờ, khám phá cách thức vận hành của hệ thống nâng hạ tàu thủy đặc biệt này.
Tầm ảnh hưởng của Falkirk Wheel không chỉ giới hạn trong ngành kỹ thuật và du lịch mà còn trở thành biểu tượng cho đất nước Scotland. Năm 2007, hình ảnh của hệ thống nâng tàu độc đáo này đã xuất hiện trên tờ 50 bảng do Ngân hàng Scotland phát hành, khẳng định vị thế của nó như một niềm tự hào của quốc gia.
Ngày nay, khách du lịch có thể tham gia các tour tham quan kéo dài khoảng một giờ tại Falkirk Wheel, được tận mắt chứng kiến cách hoạt động của hệ thống nâng hạ tàu thủy độc đáo này. Hành trình đưa du khách từ kênh Union lên kênh Forth & Clyde hoặc ngược lại, với những phút giây thư giãn và trải nghiệm thú vị trên không trung, khi được nâng dần lên ở độ cao 24 mét so với mặt nước. Với thiết kế kỳ lạ và sáng tạo, Falkirk Wheel thực sự là một kiệt tác kỹ thuật, một kỳ quan hiện đại và là niềm tự hào không chỉ của người Scotland mà còn là bước tiến mới của ngành công trình xây dựng thế giới.
