Cổ phiếu VNDirect ngấm đòn sau 8 tháng 'sập' hệ thống, rủi ro từ danh mục trái phiếu Trung Nam 

Kết phiên ngày 4/12, cổ phiếu VNDirect (VND) giảm 3,6%, dừng ở mức 13.250 đồng/cp – thấp nhất trong 18 tháng và giảm hơn 35% so với cuối tháng 3/2024. Với hơn 20,4 triệu cổ phiếu được khớp lệnh, VND dẫn đầu thanh khoản toàn thị trường nhưng gần 64% giao dịch thuộc về phe bán chủ động, phản ánh tâm lý tiêu cực của nhà đầu tư. 

Chuyển động giá cổ phiếu VNDirect

Áp lực từ sự cố hệ thống và mất thị phần môi giới  

Hơn 8 tháng qua, VND liên tục rơi khỏi ngưỡng hỗ trợ quan trọng, lùi sâu dưới đường MA200 và chạm dải dưới của Bollinger Bands. Chỉ báo RSI cho thấy cổ phiếu đang trong trạng thái quá bán. Đà giảm giá của VND bắt đầu từ cuối tháng 3/2024, khi hệ thống giao dịch của VNDirect gặp sự cố nghiêm trọng, gián đoạn hơn một tuần. 

Sự cố này không chỉ làm giảm lòng tin của nhà đầu tư mà còn tác động lớn đến thị phần môi giới của VNDirect, khiến cổ phiếu mất 23% giá trị chỉ trong tháng 4/2024. Dù công ty duy trì biên lợi nhuận môi giới ở mức cao (gần 40%) bằng cách từ chối tham gia cuộc đua giảm phí giao dịch, doanh thu từ mảng này vẫn giảm mạnh khi khách hàng chuyển sang các công ty có ưu đãi phí thấp hơn. Điều này ảnh hưởng lớn đến danh tiếng của VNDirect trong phân khúc dịch vụ chứng khoán. 

Rủi ro từ danh mục trái phiếu Trung Nam Group  

Thách thức lớn khác đến từ danh mục tự doanh của VNDirect, đặc biệt là khoản đầu tư vào trái phiếu của Trung Nam Group – một tập đoàn lớn trong ngành năng lượng nhưng đang đối mặt khó khăn tài chính. Hiện, danh mục trái phiếu của VNDirect có giá trị 13.100 tỷ đồng, trong đó khoản liên quan đến Trung Nam đã khiến công ty phải trích lập dự phòng hơn 55 tỷ đồng trong quý III/2024. 

Nguồn: BCTC quý III/2024 của VNDirect

Các khoản trích lập bao gồm 25,8 tỷ đồng cho CTCP Năng lượng tái tạo Trung Nam, 17,6 tỷ đồng cho CTCP Điện gió Trung Nam Đắk Lắk 1, và 11,7 tỷ đồng cho CTCP Đầu tư Xây dựng Trung Nam. Trung Nam Group đang gặp khó khăn nghiêm trọng khi lỗ hợp nhất sau thuế lên tới 2.878 tỷ đồng trong năm 2023, trong khi năm 2022 vẫn lãi 252 tỷ đồng. 

Báo cáo tài chính của Trung Nam Group cho thấy, đến cuối năm 2023, hệ số nợ phải trả/vốn chủ sở hữu đã tăng lên 2,68 lần, với khoản nợ trái phiếu chiếm khoảng 18.218 tỷ đồng. Áp lực tài chính buộc tập đoàn phải bán quyền kiểm soát tại một số dự án lớn để giảm nợ. 

Quan ngại từ nhà đầu tư và phản ứng của ban lãnh đạo  

Tại ĐHCĐ thường niên 2024, cổ đông của VNDirect đặt nhiều câu hỏi liên quan đến khả năng phá sản của Trung Nam Group và ảnh hưởng đến danh mục tự doanh của VNDirect. Bà Phạm Minh Hương - Chủ tịch HĐQT VNDirect - khẳng định công ty đã chuẩn bị các phương án dự phòng từ hai năm trước để đối phó với rủi ro. Bà Hương cũng nhấn mạnh rằng, dù tình hình tài chính của Trung Nam khó khăn, phần lớn dự án của tập đoàn này đã đi vào vận hành, giảm thiểu nguy cơ mất khả năng thanh toán. 

Ngoài ra, lãnh đạo VNDirect cho biết các khoản đầu tư vào trái phiếu Trung Nam đều có tài sản đảm bảo, giúp hạn chế rủi ro tài chính. Tuy nhiên, nhà đầu tư vẫn giữ thái độ thận trọng khi cổ phiếu VND tiếp tục lao dốc và chưa có dấu hiệu hồi phục. 

>> Lãnh đạo VNDirect: Rủi ro của Trung Nam chủ yếu nằm ở tin đồn  

Định giá hấp dẫn nhưng niềm tin suy giảm  

Hiện tại, cổ phiếu VND đang giao dịch ở mức P/E và P/B lần lượt là 9,2 và 1,1 lần, thấp hơn đáng kể so với trung bình ngành chứng khoán. Tại mức giá 13.250 đồng/cp, VND chỉ cao hơn đôi chút so với giá trị sổ sách (12.800 đồng/cp). 

Dù định giá được xem là hấp dẫn, áp lực giảm giá kéo dài phản ánh sự mất niềm tin của nhà đầu tư vào cổ phiếu này. Tâm lý e ngại bắt nguồn từ các yếu tố ngoại cảnh, bao gồm sự cố hệ thống, cạnh tranh trong ngành môi giới và lo ngại từ danh mục trái phiếu Trung Nam. 

Kỳ vọng cải thiện trong dài hạn  

Để lấy lại vị thế, VNDirect cần tập trung cải thiện hiệu quả hoạt động và tái thiết niềm tin của nhà đầu tư. Việc duy trì biên lợi nhuận môi giới cao là một điểm sáng nhưng không đủ để cân bằng sự suy giảm từ mảng tự doanh. Bên cạnh đó, VNDirect cần giải quyết triệt để những rủi ro từ danh mục trái phiếu để ổn định dòng tiền và củng cố lòng tin của thị trường. 

Trong bối cảnh ngành chứng khoán đang chịu áp lực chung từ thanh khoản thấp và dòng tiền yếu, việc định vị lại chiến lược kinh doanh và cải thiện hiệu suất hoạt động sẽ quyết định triển vọng của VNDirect trong thời gian tới. 

>> Tập đoàn Trung Nam lỗ đậm, ôm khối nợ hơn 65.000 tỷ đồng