Cú đánh cược tuổi xế chiều vào loại cây ‘siêu lợi nhuận’, bầu Đức có đủ sức xóa đi món nợ hơn 7.000 tỷ đồng? 

CTCP Hoàng Anh Gia Lai - HAGL (HoSE: HAG ) được biết đến là "tay chơi" sầu riêng mới nổi của Việt Nam sau giai đoạn doanh nghiệp liên tục tái cơ cấu ngành hàng. Sau 6 năm “dò đường”, Chủ tịch Hoàng Anh Gia Lai, ông Đoàn Nguyên Đức (bầu Đức), giờ đây tự tin nhìn về tương lai của HAGL với mô hình “2 cây, 1 con” gồm chuối, sầu riêng và heo, trong đó sầu riêng là nguồn tiềm năng chính. Liệu ván cược này có giúp bầu Đức thoát khỏi tình cảnh “ám ảnh” nợ nần và lỗ lũy kế? 

6 năm trước trồng sầu riêng, bầu Đức không dám khoe vì sợ cổ phiếu giảm  

Trồng từ năm 2018, hơn 30ha sầu riêng của HAGL tại Gia Lai bắt đầu cho thu hoạch vụ đầu tiên (vụ bói) trong năm 2023 với sản lượng bình quân khoảng 10 tấn/ha. Cũng trong năm này, công ty cho biết đã thu hoạch 3 vườn (tổng diện tích 80ha), đạt khoảng 1.000 tấn. Ban đầu, sầu riêng  HAGL được trồng trên diện tích chanh leo khai thác trước đó. 

Đến quý III/2023, bầu Đức cho biết, nguồn thu từ sầu riêng sẽ ổn định và tăng trưởng do nhu cầu luôn cao, lượng tiêu thụ trong nước và Trung Quốc vẫn rất tiềm năng. Năm 2024, doanh thu từ sầu riêng sẽ không nhỏ, doanh số chưa chắc vượt nhưng lợi nhuận có thể vượt chuối. 

"Năm đó, tôi quyết liệt lắm mới có vườn sầu riêng hôm nay. Tôi cũng giấu đi vì thân đã lo không xong còn đi trồng sầu riêng, không khéo cổ phiếu giảm nữa. Nhưng giờ, tôi dám nói tương lai xa hơn sầu riêng sẽ là mảng đóng góp chính cho HAGL", bầu Đức trải lòng. 

Sau 6 năm "dò đường", bầu Đức tự tin khẳng định sầu riêng sẽ là mảng đóng góp chính cho HAGL (Ảnh: Chí Nhân)

>> Từ sắt thép đến vườn cây: Công ty vật liệu xây dựng lấn sân sang sầu riêng, bầu Đức không còn một mình  

Mở rộng đến hơn 2.000ha sầu riêng, ông chủ Hoàng Anh Gia Lai "không dám mơ đến ngày này"  

Trong chuyến tham quan các trang trại tại Lào và Việt Nam do Hoàng Anh Gia Lai tổ chức, bầu Đức cho biết doanh nghiệp đã tăng gấp đôi diện tích trồng sầu riêng chỉ sau 2 năm, từ 1.000ha vào năm 2022 lên 2.000ha, trải dài qua cả 2 quốc gia. 

"Có lúc tôi không dám mơ đến ngày này", bầu Đức  chia sẻ, nhắc lại những khó khăn trong quá khứ khi tài chính eo hẹp và các ngân hàng thận trọng. Trong giai đoạn đó, công ty buộc phải áp dụng chiến lược “lấy ngắn nuôi dài”, tận dụng cây trồng ngắn ngày để tạo nguồn thu ổn định và xây dựng nền tảng cho các vườn cây lâu năm như hiện nay. 

Bầu Đức nhấn mạnh, thay vì mở rộng thêm diện tích, Hoàng Anh Gia Lai sẽ tập trung nâng cao năng suất và tiếp tục phát triển các loại cây trồng ngắn ngày để duy trì dòng tiền ổn định. Với sầu riêng, công ty dự kiến sẽ bắt đầu thu hoạch 600ha vào năm 2025. Ông cũng bày tỏ sự lạc quan: “Trung Quốc cần ít nhất 7-10 năm nữa để tự cung cấp sầu riêng ngay cả khi thuê đất trồng ở nước ngoài. Đây chính là cơ hội vàng cho doanh nghiệp trong 5 năm tới”. 

Mô hình "2 cây, 1 con" của Hoàng Anh Gia Lai đã bắt đầu phát huy hiệu quả

Loại cây “siêu lợi nhuận” có giúp bầu Đức xóa hết nợ theo cam kết?  

Sau nhiều năm chuyển hướng sang nông nghiệp, mô hình "2 cây, 1 con"  của Hoàng Anh Gia Lai đã bắt đầu mang lại "trái ngọt". Từ quý II/2021, công ty liên tục ghi nhận doanh thu tăng trưởng mạnh, vượt ngưỡng 1.000 tỷ đồng mỗi quý. Lợi nhuận cũng chuyển biến tích cực, từ khoản lỗ 1.525 tỷ đồng, bầu Đức đưa công ty dần có lãi, đạt đỉnh hơn 1.107 tỷ đồng vào quý IV/2023. Đến cuối quý III/2024, HAGL đã thu hẹp khoản lỗ lũy kế  xuống còn 626 tỷ đồng. 

Về nợ phải trả, tính đến ngày 30/9/2024, HAGL ghi nhận hơn 13.500 tỷ đồng, giảm gần 39% so với đầu năm 2019. Trong đó, tổng nợ vay tài chính còn khoảng 7.300 tỷ đồng, bao gồm khoản nợ trái phiếu 4.130 tỷ đồng tại BIDV. Để đạt được kết quả này, bầu Đức đã bán hàng loạt tài sản lớn, từ bất động sản, cổ phiếu HAG đến các dự án tại Myanmar, mảng thủy điện và đặc biệt là việc chuyển nhượng cổ phần tại HAGL Agrico (HNG) cho Thaco vào năm 2020. 

Như lời ông Đoàn Nguyên Đức  từng nói, "HAGL là doanh nghiệp tích cực trả nợ nhất sàn chứng khoán". Trong gần một thập kỷ "ngoi lên từ đống nợ", các định chế tài chính trong nước như HDBank, VPBank, ACB, BVBank, BacABank, Ngân hàng TMCP Quốc Dân đã không còn xuất hiện trong báo cáo tài chính của HAGL với tư cách chủ nợ trong những quý gần đây. 

Bên cạnh đó, niềm vui khác còn đến từ việc cổ phiếu HAG cũng có sự phục hồi ấn tượng. Từ vùng 7.x ở cuối năm 2023, thị giá có thời điểm vượt ngưỡng 15.000 đồng/cp và hiện vẫn duy trì trên mệnh giá - điều mà trong giai đoạn 2016-2021 HAG không làm được. 

Sau nhiều lần sai rồi sửa, bầu Đức giờ đây kiên định với chiến lược nông nghiệp, tập trung vào “2 cây, 1 con” với sầu riêng là chủ lực. Ông khẳng định tại ĐHĐCĐ thường niên 2023 rằng từ năm 2024, HAGL sẽ tạo ra dòng tiền từ lợi nhuận tối thiểu 2.000 tỷ đồng mỗi năm và dùng khoản này để trả nợ. Công ty đặt mục tiêu xóa hoàn toàn khoản nợ 7.600 tỷ đồng trong vòng 3 năm tới, tự tin không cần huy động thêm vốn mà dựa vào dòng tiền ổn định để tái đầu tư sản xuất. 

Hành trình xóa nợ của bầu Đức còn nhiều thách thức, nhưng những tín hiệu lạc quan đã bắt đầu rõ nét. Với mô hình “2 cây, 1 con” đi vào quỹ đạo cùng việc sầu riêng trở thành "vũ khí chiến lược" trên thị trường xuất khẩu, bầu Đức đang tận dụng một cơ hội vàng khi Trung Quốc sẽ cần 7-10 năm nữa mới có thể tự cung cấp sản phẩm này. Điều này sẽ tạo ra lợi thế cạnh tranh khác biệt, giúp HAGL đạt được kết quả kinh doanh khả quan trong thời gian tới. 

>> Từ đỉnh cao xuống hố sâu, Bầu Đức kiên quyết ‘bám’ nông nghiệp, vực dậy Hoàng Anh Gia Lai (HAG)