Dồn lực giải ngân 37.000 tỷ đồng cho các dự án hạ tầng 

Tỷ lệ giải ngân cao nhất cho cao tốc Bắc Nam  

Theo kết quả rà soát của Vụ Kế hoạch Đầu tư (Bộ GTVT), xét theo nhóm các dự án, nhóm dự án cao tốc Bắc Nam phía Đông giai đoạn II 2021 - 2025 đang có tỷ lệ giải ngân dẫn đầu, khoảng 50% kế hoạch năm. Tỷ lệ giải ngân thấp hơn ở mức trung bình của Bộ GTVT, đạt 30% là nhóm các dự án ODA . Một số chủ đầu tư giải ngân tốt như Ban Quản lý dự án (BQLDA) 6 (56%), BQLDA Hàng Hải (55%), Cục Đường bộ Việt Nam (54%), BQLDA Thăng Long (49%)... còn lại các chủ đầu tư khác giải ngân thấp hơn mức trung bình của Bộ GTVT, đạt khoảng 22%. 

Theo Vụ Kế hoạch Đầu tư, năm 2024, Bộ GTVT được giao kế hoạch vốn là 59.237 tỷ đồng. Căn cứ nhu cầu giải ngân và tiến độ triển khai các dự án, Bộ GTVT đang báo cáo cấp có thẩm quyền cho phép kéo dài vốn từ năm 2023 khoảng 4.800 tỷ đồng, bổ sung 8.680 tỷ đồng từ nguồn tăng thu ngân sách Trung ương. Như vậy, tổng kế hoạch vốn năm 2024 có thể được giao lên tới 73.000 tỷ đồng. 

Cao tốc Bắc Nam có tỷ lệ giải ngân cao nhất - Ảnh: Internet

Với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ và Bộ GTVT nhằm tháo gỡ những khó khăn, các dự án giao thông trọng điểm như cao tốc Bắc Nam, cao tốc trục ngang Đông Nam Bộ đang bứt phá trên công trường. Nhiều dự án vượt tiến độ giải ngân, chủ đầu tư phải xin thêm vốn để triển khai những tháng cuối năm. 

Tiêu biểu là dự án cao tốc thành phần Vân Phong - Nha Trang, do BQLDA 7 là chủ đầu tư, cũng đang là điểm sáng giải ngân trong nhóm dự án trọng điểm Bộ GTVT quản lý. Hiện dự án đạt tổng giá trị thực hiện gần 3.700 tỷ đồng, sản lượng đang vượt kế hoạch điều chỉnh 0,82% (tương đương 59 tỷ đồng). Dự án đã giải ngân hơn 853 tỷ đồng trong số gần 3.000 tỷ đồng được phân bổ năm 2024, vượt 8% so với kế hoạch đăng ký. 

Bên cạnh đó, dự án cao tốc thành phần Hàm Nghi - Vũng Áng thuộc cao tốc Bắc Nam, do BQLDA Thăng Long làm chủ đầu tư, hiện đã đạt sản lượng thi công hơn 34% khối lượng xây lắp, bám sát kế hoạch đề ra. Sản lượng giải ngân đạt 522/1.500 tỷ đồng, tương ứng gần 35% kế hoạch vốn, vượt hơn 52 tỷ đồng so với đăng ký. Hai dự án khác do BQLDA làm chủ đầu tư là dự án Mai Dịch - Nam Thăng Long đã giải ngân vượt 34 tỷ đồng và cao tốc thành phần Bãi Vọt - Hàm Nghi thuộc cao tốc Bắc Nam hơn 80 tỷ đồng. 

Theo ông Trần Văn Thi, Giám đốc BQLDA Mỹ Thuận, năm 2024, kế hoạch vốn đơn vị được Bộ GTVT giao 7.576 tỷ đồng. Đến tháng 7/2024, Ban dự kiến giải ngân khoảng 2.550 tỷ đồng, đạt gần 34% kế hoạch. BQLDA 6 cũng đã giải ngân được 3.400/9.100 tỷ đồng kế hoạch vốn giao năm 2024, đạt gần 38%... 

Giải quyết mặt bằng, vật liệu, dồn sức giải ngân  

Dù tiến độ giải ngân vốn đầu tư công của ngành GTVT đang đảm bảo, nhưng việc chậm giải phóng mặt bằng, thiếu vật liệu thi công tại các dự án trọng điểm hiện nay vẫn tồn tại, nếu không giải quyết kịp thời, việc giải ngân  những tháng cuối năm sẽ bị ảnh hưởng. 

Giải quyết mặt bằng, vật liệu và dồn sức giải ngân - Ảnh: Internet

Về mặt bằng, nhiều địa phương vẫn chậm tiến độ so với chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ GTVT đặt ra dù các địa phương có cao tốc, công trình trọng điểm đi qua đã quyết liệt vào cuộc. Cục Quản lý đầu tư xây dựng (Bộ GTVT) thông tin, tại dự án cao tốc Bắc Nam giai đoạn II, Thủ tướng Chính phủ đã có công điện yêu cầu các địa phương hoàn thành khối lượng GPMB còn lại trước ngày 30/6/2024. Tuy nhiên, đến tháng 7/2024, công tác di dời đường điện cao thế tại nhiều địa phương vẫn chậm như: Hà Tĩnh còn 13/15 vị trí, Quảng Trị còn 2/3 vị trí, Phú Yên còn 66/82 vị trí, Khánh Hòa còn 19/20 vị trí, Hậu Giang còn 6/7 vị trí… 

Nguyên nhân cản trở tiến độ thi công là do vướng mắc mặt bằng, hàng loạt dự án có thời gian hoàn thành trong năm 2024 như: Dự án Quốc lộ 6 tuyến tránh TP Hòa Bình, tỉnh Hòa Bình; dự án tuyến tránh TP Cao Bằng, tỉnh Cao Bằng; dự án Quốc lộ 12A Quảng Bình; dự án Quốc lộ 4B đoạn Km 18 - Km 80, tỉnh Lạng Sơn; dự án tăng cường kết nối giao thông khu vực Tây Nguyên… 

Về vật liệu, hiện nay, các dự án ở khu vực đồng bằng sông Cửu Long chỉ còn khoảng 5 tháng sẽ bước vào giai đoạn triển khai đồng loạt sau khi hoàn thành đắp đất cát đá gia tải nền đường, nhưng nhu cầu cát vẫn đang thiếu khoảng 54 triệu m3. Nhờ sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, sự hỗ trợ tích cực của các địa phương, nguồn cung cát cho các dự án từng bước cơ bản đáp ứng yêu cầu, nhưng công suất khai thác tại các mỏ vẫn đang chậm. 

Để đảm bảo hoàn thành kế hoạch giải ngân vốn đầu tư công năm 2024, yêu cầu từ Bộ GTVT đến các chủ đầu tư, BQLDA giao thông trong việc đề cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu, trách nhiệm người đứng đầu đơn vị với kết quả giải ngân phải có mối liên hệ chặt chẽ; đồng thời, mỗi dự án phải xây xây dựng chi tiết kế hoạch giải ngân, nghiêm khắc chấn chỉnh các nhà thầu không đáp ứng đủ năng lực, làm ảnh hưởng đến tiến độ. 

Tại cuộc họp kiểm điểm tiến độ giải ngân các dự án giao thông đầu tháng 7/2024 mới đây, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng xác định, nhiệm vụ chính chính trị ưu tiên hàng đầu của ngành là giải ngân vốn đầu tư công. Vì vậy, các chủ đầu tư, BQLDA cần có kế hoạch đẩy nhanh hoàn thiện thủ tục chuẩn bị đầu tư các dự án sử dụng vốn đầu tư công trung hạn 2021 – 2025, riêng các dự án cao tốc Bắc Nam giai đoạn II, các dự án cao tốc trục ngang như Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột, Biên Hòa - Vũng Tàu... phải giám sát tiến độ giải ngân hàng tháng, kịp thời điều hòa, điều chỉnh vốn từ các dự án giải ngân chậm sang các dự án có khả năng giải ngân nhanh hơn. 

>>'Ông lớn' Trung Quốc ngỏ ý muốn hợp tác với Việt Nam làm đường sắt cao tốc 70 tỷ USD là ai?