Dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam sẽ hoàn vốn trong bao nhiêu năm? 

Chiều ngày 20/11, tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội đã thảo luận tại hội trường về chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam . 

Trong phần làm rõ và giải trình những ý kiến của đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng cho biết, dự án này đã được nghiên cứu kéo dài suốt 18 năm. Hồ sơ dự án đã được Chính phủ  chỉ đạo rà soát, tính toán kỹ lưỡng và tham khảo kinh nghiệm từ các quốc gia phát triển đường sắt tốc độ cao trên thế giới để hoàn thiện. 

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng đã làm rõ, giải trình các vấn đề đại biểu Quốc hội nêu. Ảnh: Báo Chính phủ

>> Lộ diện vị trí ga đường sắt cao tốc Bắc - Nam đi qua đoạn Nghệ An  

Về hình thức đầu tư, Bộ trưởng nhấn mạnh rằng qua nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế, phương thức PPP (đối tác công tư) được đánh giá là không khả thi. Một số quốc gia từng thử nghiệm đầu tư theo phương thức này đã gặp thất bại, buộc phải quốc hữu hóa hoặc tăng mức hỗ trợ từ Nhà nước đối với các dự án PPP. 

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cũng nêu rõ, thực tế khảo sát cho thấy hiện nay các dự án đường sắt tốc độ cao theo mô hình PPP đều phải chuyển sang cho Nhà nước mua lại và vận hành toàn bộ. Lý do chính là chi phí quá lớn khiến tư nhân không thể đảm nhận. Một số dự án có áp dụng PPP chỉ giới hạn trong các hạng mục như khu thương mại, nhà ga trung tâm hoặc phương tiện khai thác trên các đoạn tuyến hiệu quả. 

Dựa trên kinh nghiệm quốc tế và bối cảnh thực tế của đất nước, để đảm bảo thành công cho dự án chiến lược mang tầm quốc gia này, Chính phủ đã đề xuất phương án đầu tư công. 

Bộ trưởng cũng nhấn mạnh dự án sẽ mang lại 7 lợi ích lớn về kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, về hiệu quả tài chính, kết quả tính toán cho thấy trong 4 năm đầu khai thác, doanh thu chỉ đủ bù đắp được chi phí vận hành và bảo trì phương tiện. Nhà nước  sẽ cần hỗ trợ một phần để bảo trì kết cấu hạ tầng, với thời gian hoàn vốn tối đa được dự báo là 33,61 năm. 

Các chỉ tiêu về phương án tài chính sẽ tiếp tục được nghiên cứu và tính toán chi tiết trong báo cáo nghiên cứu khả thi, dựa trên phương án đầu tư, khai thác và điều kiện khi dự án đi vào vận hành. 

>> Dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam: Doanh nghiệp Việt 'thừa sức' làm chủ công nghệ