Dự án tòa nhà chọc trời cao 365m hơn 44.000 tỷ đồng có nguy cơ ‘đắp chiếu’

Chỉ vài tuần trước khi Melbourne phong tỏa vào tháng 3/2020, Hội đồng thành phố đã thông qua đề xuất xây dựng tòa nhà chọc trời cao nhất lịch sử nước Úc – một tòa tháp 365m với vườn cây bao quanh theo hình xoắn ốc. Dự án có tên STH BNK, do Beulah, công ty được cặp vợ chồng Adelene Teh và Jiaheng Chan sáng lập khởi xướng.

Tại thời điểm đó, dự án được ca ngợi là một bước ngoặt táo bạo. Ông Nick Reece – nay là Thị trưởng Melbourne – gọi họ là những “người mới đến đầy triển vọng” với kế hoạch tham vọng nhất trong lịch sử 170 năm của Hội đồng thành phố.

Thế nhưng đến nay, khi 80% căn hộ đã có người đặt cọc, dự án trị giá 2,7 tỷ AUD (hơn 44.000 tỷ đồng) vẫn chưa thể khởi công.

Chi phí xây dựng tăng phi mã hậu đại dịch đã khiến Beulah chật vật xoay sở. Các chủ nợ đang đòi lại hơn 5 triệu AUD, còn công ty buộc phải thuê Jones Lang LaSalle và KPMG tìm nhà đầu tư mới, đối tác, hoặc thậm chí là người mua lại khu đất tại Southbank – nơi từng là đại lý BMW trị giá 101 triệu AUD mà Beulah đã mua từ năm 2017.

“Chúng tôi vẫn hy vọng sẽ hoàn thành dự án. STH BNK không chỉ quan trọng với Melbourne mà còn với cả nước Úc”, ông Chan, Giám đốc điều hành Beulah chia sẻ.

Một tầm nhìn táo bạo, một thực tế phũ phàng

Dự án bao gồm khoảng 700 căn hộ, một tòa tháp phụ có khách sạn Four Seasons, trung tâm chăm sóc sức khỏe, không gian văn hóa do Trung tâm Pompidou (Pháp) vận hành và đặc biệt là vườn thẳng đứng cao nhất thế giới. Đây từng được xem là nỗ lực hồi sinh Southbank – khu vực nổi tiếng với giao thông đông đúc và các tòa tháp căn hộ thiếu điểm nhấn.

Dự án được tài trợ một phần bởi ngân hàng lớn nhất Malaysia – Malayan Banking Bhd và được chính quyền bang Victoria đẩy nhanh tiến độ nhằm phục hồi kinh tế sau đại dịch. Với các chiến dịch tiếp thị rầm rộ, bao gồm cả cuộc thi quốc tế để chọn thiết kế, STH BNK nhanh chóng thu hút người mua. Đến cuối năm 2023, hơn 80% căn hộ đã có chủ. Một căn sub-penthouse được bán với giá kỷ lục 38 triệu AUD.

Beulah từng thông báo rằng hãng xây dựng lớn Multiplex sẽ là “đối tác xây dựng” của dự án. Tuy nhiên, Multiplex – đơn vị từng xây sân vận động Wembley tại London – xác nhận hiện không còn tham gia, dù trang web của họ vẫn có mục giới thiệu về STH BNK. Theo Multiplex, vai trò của họ chỉ là “tham vấn giai đoạn đầu” và giờ đây bị ràng buộc bởi các thỏa thuận bảo mật.

Thực tế, thứ duy nhất còn lại trên khu đất là tấm bảng lớn in dòng chữ: “Tháp cao nhất nước Úc sắp xuất hiện”. Bên cạnh đó là vài hình vẽ graffiti, rác thải và đệm giấy bìa bỏ lại. Showroom đối diện đường đã đóng cửa, chỉ còn video quảng bá phát trên màn hình không người xem.

Cuộc khủng hoảng xây dựng và niềm tin bị thử thách

Ông Chan cho biết Beulah vẫn đang làm việc để tìm nhà thầu phù hợp, có thể đảm bảo thời gian và ngân sách. Dù từ chối phỏng vấn trực tiếp, Beulah cho biết người mua hiện tại vẫn “rất ủng hộ dự án trong giai đoạn chuyển tiếp này”. Phần lớn khách hàng đến từ Melbourne, phần còn lại từ các khu vực khác trong và ngoài nước.

Ông Deric Ly, đại diện môi giới tại Global RE ở Sydney, cho biết ông đã hỗ trợ nhiều khách hàng địa phương đặt cọc mua căn hộ STH BNK, trung bình 10% giá trị căn hộ. “Mọi người vẫn đang trong trạng thái chờ đợi. Hầu hết khách hàng tôi tiếp xúc vài tháng gần đây vẫn hy vọng dự án sẽ được triển khai”, ông Ly nói.

Tình trạng của STH BNK là ví dụ rõ nét về cơn khủng hoảng nhà ở tại Úc. Theo bà Denita Wawn – CEO của Hiệp hội Xây dựng Úc – nhiều dự án đã phải hoãn hoặc hủy bỏ do chi phí tăng vọt. “Chi phí xây dựng tăng 40% trong 5 năm qua, còn năng suất lao động lại giảm 20% trong 10 năm”, bà Wawn nói.

Dù đã chốt hợp đồng với người mua, Beulah không thể khởi công vì chi phí xây dựng và lãi vay tăng nhanh. Điều này càng trở nên khó khăn khi Teh và Chan chưa từng thực hiện dự án nào có quy mô lớn như STH BNK.

>> Toà tháp chọc trời 220m giữa thành phố hóa ‘sắt vụn’ sau nhiều năm ‘đắp chiếu’