Hết thời làm ít hưởng nhiều ở Big Tech, giờ đây nhân viên phải làm 60 giờ/tuần để 'sống sót' 

Trong nhiều năm, Tobi Lutke, CEO của Shopify, được ngưỡng mộ vì xây dựng một công ty thương mại điện tử trị giá 125 tỷ USD mà không cần làm việc kiệt sức như nhiều nhà sáng lập khác. Ông từng khẳng định rằng công việc dù tuyệt vời cũng chỉ là công việc, và gia đình cùng sức khỏe cá nhân mới là ưu tiên hàng đầu. Lutke chỉ làm việc hơn 40 giờ mỗi tuần khi thực sự có đam mê. 

CEO Tobi Lutke của Shopify. Ảnh minh hoạ

Nhưng năm nay, ngay cả Lutke cũng thay đổi quan điểm. Ông thừa nhận mình làm việc ít nhất 10 giờ mỗi ngày, kể cả cuối tuần, và khẳng định không muốn bị hiểu lầm là hình mẫu của sự cân bằng giữa công việc  và cuộc sống. 

>>Gojek bỏ cuộc, Grab và ShopeeFood chia nhau 'miếng bánh' gần 2 tỷ USD ở Việt Nam ra sao?  

Sự thay đổi này phản ánh thực tế chung trong ngành công nghệ. Việc sa thải hàng loạt, tăng áp lực công việc và cắt giảm phúc lợi đang trở thành tiêu chuẩn mới tại các tập đoàn công nghệ lớn, vốn từng được xem là thiên đường việc làm. 

Từ khi tiếp quản Twitter, Elon Musk đã đi tiên phong trong chiến lược tinh gọn nhân sự khi cắt giảm tới 80% nhân viên, hơn 6.000 người mà không khiến công ty sụp đổ. Phương pháp này nhanh chóng lan rộng và được các CEO khác áp dụng. Meta sa thải 4.000 nhân viên có hiệu suất thấp. Amazon yêu cầu nhân viên quay lại văn phòng toàn thời gian, thậm chí với quy định còn nghiêm ngặt hơn trước đại dịch. Microsoft loại bỏ 2.000 nhân viên trong một đợt "đại tu", trong khi Google, công ty từng tiên phong trong việc cung cấp các đặc quyền như bữa trưa miễn phí, nay cũng bắt đầu siết chặt hiệu suất làm việc, yêu cầu nhân viên làm việc 60 giờ mỗi tuần. 

Những đãi ngộ xa xỉ một thời giờ đây dần biến mất. Các công ty không còn nuông chiều nhân viên mà thay vào đó đặt ra áp lực lớn hơn về hiệu suất làm việc. 

Giai đoạn cạnh tranh thu hút nhân tài đã khiến các tập đoàn công nghệ đưa ra mức lương khổng lồ và chế độ đãi ngộ hào phóng. Năm 2022, Amazon tăng gấp đôi lương cơ bản, trong khi Microsoft tăng lương trên diện rộng để giữ chân nhân viên. Nhưng khi thị trường thay đổi, những chính sách này không còn phù hợp. 

Cuối năm 2022 đến đầu 2023, các Big Tech tiến hành làn sóng sa thải lớn nhất trong lịch sử, với hơn 60.000 nhân viên mất việc chỉ trong vài tháng. Tình trạng này kéo dài đến tận hôm nay, khiến nhân viên công nghệ phải làm việc nhiều hơn với thu nhập ít hơn. 

Không chỉ nhân viên cấp thấp bị ảnh hưởng, mà cả quản lý cấp trung cũng không nằm ngoài danh sách cắt giảm. Tháng 12/2024, CEO Sundar Pichai của Google tuyên bố cắt giảm 10% số lượng phó chủ tịch và quản lý nhằm nâng cao hiệu suất. Trong khi đó, Microsoft sa thải hàng loạt nhân viên mà không kèm trợ cấp thôi việc hay duy trì phúc lợi y tế. 

Áp lực về hiệu suất làm việc ngày càng gia tăng. Meta thông báo kế hoạch cắt giảm 5% lực lượng lao động khoảng 4.000 người nhằm nâng cao tiêu chuẩn đánh giá nhân viên. Google cũng áp dụng nhiều biện pháp giám sát hiệu suất nghiêm ngặt hơn, yêu cầu nhân viên làm việc với cường độ cao nhưng không tăng đãi ngộ. Microsoft, vốn từng được xem là môi trường làm việc tương đối dễ chịu, nay cũng áp dụng những chiến lược sa thải quyết liệt tương tự Google, Meta và Amazon. 

Không chỉ các tập đoàn lớn, các startup cũng đang trải qua giai đoạn thay đổi mạnh mẽ. Nếu trước đây, nhân viên tại các công ty khởi nghiệp có thể làm việc từ xa, được hưởng nhiều đặc quyền và tham gia những chuyến công tác xa hoa, thì nay tình hình đã khác. 

Áp lực lợi nhuận buộc các startup phải cắt giảm đãi ngộ, thu hẹp chính sách làm việc linh hoạt và yêu cầu nhân viên làm việc chăm chỉ hơn. Một số nhà sáng lập thẳng thắn cảnh báo nhân viên rằng nếu không sẵn sàng cống hiến hết mình, họ có thể ra đi. Làm việc khuya, cuối tuần hay thậm chí ngủ lại văn phòng giờ đây không còn là điều hiếm gặp. 

Thời kỳ dễ dàng đã kết thúc. Ngành công nghệ không còn là miền đất hứa với công việc nhẹ nhàng, lương cao và phúc lợi xa xỉ. Giờ đây, để tồn tại và phát triển, nhân viên phải chấp nhận làm việc với cường độ cao hơn, áp lực nhiều hơn và ít đặc quyền hơn. Đây có thể không chỉ là một thay đổi tạm thời mà còn là xu hướng dài hạn của ngành công nghệ trong kỷ nguyên mới. 

>>Quán cà phê của Vạn Thịnh Phát đóng cửa, Chagee thuê lại mặt bằng với giá 1 tỷ đồng/tháng