Khu di tích lịch sử nằm trên ngọn núi là nơi HLV Kim Sang Sik và các học trò mang cúp vô địch đến báo công, cách Hà Nội khoảng 90km
Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương tại Phú Thọ đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Theo thông tin trên Báo điện tử Pháp Luật thành phố Hồ Chí Minh, sáng nay 7/1, ông Trần Anh Tú – Phó Chủ tịch Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) kiêm Trưởng đoàn đội tuyển Việt Nam tại ASEAN Cup 2024, cùng HLV Kim Sang Sik và cầu thủ Duy Mạnh đã có mặt tại Khu di tích lịch sử Đền Hùng (tỉnh Phú Thọ).
Tại đây, đoàn đã thực hiện nghi thức dâng hương và báo công trước các Vua Hùng sau chiến thắng vang dội, giúp đội tuyển Việt Nam giành chức vô địch ASEAN Cup 2024.
Tại Đỉnh Nghĩa Lĩnh - khu di tích lịch sử Đền Hùng, đoàn đã thắp hương và báo công trước các Vua Hùng, thể hiện lòng tri ân sâu sắc. Trước khi bước vào giải đấu hồi đầu tháng 12/2024, đội tuyển Việt Nam cũng đã đến Đền Hùng để thắp hương, tri ân công đức tổ tiên, đồng thời nguyện đoàn kết một lòng và quyết tâm thi đấu hết mình để mang lại kết quả tốt nhất.
Đoàn đại diện đội tuyển Việt Nam dâng hương đã mang theo cúp vàng danh giá mà đội vừa giành được sau chiến thắng trong trận chung kết với Thái Lan tối 5/1. (Ảnh: Facebook: Tuyền Văn Hóa)
Theo đó, khu Di tích lịch sử Đền Hùng tọa lạc tại thôn Cổ Tích, xã Hy Cương, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ, là nơi thờ các Vua Hùng, những người có công dựng nước và là Tổ Tiên của dân tộc Việt Nam. Đền Hùng cách trung tâm thành phố Việt Trì khoảng 7km về phía Bắc và cách thủ đô Hà Nội khoảng 90km.
Linh thiêng nguồn cội
Đền Hùng là một di tích lịch sử văn hóa đặc biệt quan trọng của quốc gia, được xây dựng trên núi Hùng thuộc đất Phong Châu, nơi từng là kế đô của Nhà nước Văn Lang cách đây 4.000 năm. Tương truyền, sau khi đi khắp mọi miền, Vua Hùng đã chọn nơi đây làm đất đóng đô, vì cảnh sắc nơi đây hội tụ đầy đủ yếu tố phong thủy, linh thiêng và thuận lợi cho sự phát triển của đất nước.
Là trung tâm văn hóa và lịch sử, Đền Hùng không chỉ là biểu tượng của thời đại các Vua Hùng, mà còn là địa điểm linh thiêng, nơi các ngôi đền thờ Vua Hùng được xây dựng trên núi Hùng (còn gọi là núi Cả, núi Nghĩa Lĩnh, núi Hy Cương).
Các ngôi đền trong Khu di tích được xây dựng trên núi Hùng, hay còn gọi là núi Nghĩa Lĩnh. (Ảnh: Vietnam+)
Theo VietnamPlus, khu vực Đền Hùng trước kia từng là một cánh rừng già nhiệt đới. Ngày nay, núi Hùng vẫn giữ nguyên dáng vẻ của một khu rừng tự nhiên, với nhiều tầng cây khác nhau. Nơi đây có sự đa dạng về hệ thực vật, với hơn 150 loài thảo mộc, thuộc 35 họ thực vật khác nhau. Đặc biệt, khu vực này vẫn còn những cây đại thụ lớn như đa, thông, thiên tuế, và chò, góp phần tạo nên không gian xanh mát và linh thiêng cho khu di tích.
Núi Hùng, từ xa nhìn vào, giống như đầu của một con rồng lớn hướng về phía Nam. Mình rồng uốn lượn tạo thành các ngọn núi như núi Trọc, núi Vặn và núi Pheo. Phía sau núi Hùng có những quả đồi lớn san sát nối liền dài tới 10km giống như đàn voi chầu về Đất Tổ, phía trước là ngã ba Bạch Hạc với sự hợp lưu của ba dòng sông lớn nhất miền Bắc gồm sông Hồng, sông Lô, sông Đà tạo ra một vùng nước lớn mênh mông, từ đó có những quả đồi thấp lô nhô giống như một đàn rùa nước bò lên chầu về Nghĩa Lĩnh.
Phía Đông xa mờ là dãy Tam Đảo trùng điệp, trong khi xa về phía Nam là dãy Ba Vì cao ngất. Tất cả tạo thành một khối đất đai hùng vĩ, tụ lại một cách hài hòa.
Đứng trên đỉnh cao núi Hùng, du khách có thể bao quát toàn bộ một vùng rộng lớn, chiêm ngưỡng cảnh đẹp sơn thủy hữu tình.
Kiến trúc độc đáo
Toàn bộ Khu di tích Đền Hùng gồm có 4 đền, 1 chùa và 1 lăng, tất cả hòa quyện trong khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp, với địa thế cao vút, tạo nên vẻ ngoạn mục, hùng vĩ, và đầy khí thiêng của sơn thủy hội tụ.
Đền Hạ là điểm đầu tiên mà du khách đặt chân đến. Đây là nơi thờ 18 đời Vua Hùng với 3 long ngai bài vị trong hậu cung. Đền gắn liền với câu chuyện truyền thuyết nói về nguồn gốc của người Việt, tương truyền bà Âu Cơ đã sinh ra bọc trăm trứng, hai tiếng “đồng bào” (đồng là cùng, bào là bọc), bắt nguồn từ đây.
Toàn cảnh Đền Hạ - nơi thờ 18 đời Vua Hùng - nhìn từ trên cao. (Ảnh: Vietnam+)
Tiếp theo, du khách sẽ đến Đền Trung (hay còn gọi là Hùng Vương Tổ miếu), nơi gắn liền với câu chuyện sự tích bánh chưng - bánh dày đời Hùng Vương thứ 6. Lạ thay, khác với các đời vua Hùng khác, Hùng Vương thứ 6 không truyền ngôi cho con cả mà lại tổ chức cuộc thi tài để chọn người kế vị, qua đó truyền lại một giá trị văn hóa đặc biệt của dân tộc.
Trên đỉnh núi Hùng, Đền Thượng (hay còn gọi là Kính Thiên Lĩnh điện) là nơi thờ Trời và thần Lúa. Tương truyền, vào thời đại Hùng Vương, các Vua Hùng thường đem trống đồng lên đỉnh núi để tế lễ trời đất, cầu mong cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi, và cho muôn dân được ấm no, hạnh phúc. Đền Thượng là một địa điểm linh thiêng, gắn liền với sự tín ngưỡng và truyền thống văn hóa của dân tộc.
Người dân hành hương về Giỗ Tổ tại Điện Kính Thiên trên đỉnh núi Nghĩa Linh, Khu Di tích lịch sử Đền Hùng. (Ảnh: Vietnam+)
Đền Giếng, ngôi đền thứ tư trong khu di tích, là nơi thờ hai bà công chúa Tiên Dung và Ngọc Hoa, con gái của Vua Hùng thứ 18.
Đặc biệt, trong quần thể khu di tích Đền Hùng còn có các di tích: Chùa Thiền Quang; Lăng Hùng Vương - tương truyền là mộ của Vua Hùng thứ 6; Đền Tổ mẫu Âu Cơ, được khởi dựng trên đỉnh núi Ốc, trong đền có tượng thờ Mẹ Âu Cơ và Lạc hầu, Lạc Tướng; Đền thờ Lạc Long Quân được khởi công và đưa vào sử dung năm 2009, tại núi Sim - nơi có vi trí đắc địa, có thế “sơn chầu thủy tụ” trong đền đặt tượng thờ Đức Quốc Tổ Lạc Long Quân Lạc với dáng vẻ uy nghiêm.
Đền Trung (Hùng Vương Tổ miếu). (Ảnh: Vietnam+)
Ngoài các đền thờ, Khu di tích Đền Hùng còn có Bảo tàng Hùng Vương, nơi trưng bày các chuyên đề về thời đại Hùng Vương. Những hiện vật trong bảo tàng giúp du khách hiểu rõ hơn về quá trình hình thành, ra đời và phát triển của Nhà nước Văn Lang dưới thời đại các Vua Hùng, góp phần làm phong phú thêm kiến thức về lịch sử và văn hóa dân tộc.
Uống nước nhớ nguồn
Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương đã trở thành bản sắc văn hóa, đạo lý truyền thống của người Việt Nam. (Ảnh: Vietnam+)
Theo thông tin trên VietnamPlus, trong thời kỳ phong kiến, việc tế lễ các Vua Hùng được coi là một nhiệm vụ quốc gia trọng đại. Vào thời Nhà Lê, đã cho ghi chép Ngọc phả, cấp sắc cho Đền Hùng, ban lệnh chỉ cho dân sở tại “trưởng tạo lệ” với những ân tứ, quyền lợi được hưởng giành cho việc thờ tự các Vua Hùng.
Trong thời Nhà Nguyễn, Đền Hùng đã được tu bổ và tôn tạo nhiều lần, đồng thời định lệ về ngày Giỗ Tổ mồng 10/3 âm lịch hàng năm và nghi thức cúng tế, đưa các Vua Hùng vào thờ ở miếu “Lịch đại đế vương” trong Kinh thành Huế.
Hằng năm, du khách khắp nơi đều về dâng hương tại Đền Hùng (Ảnh: VOV)
Ngày nay, Đền Hùng được Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm, với nhiều chính sách và biện pháp đầu tư xây dựng. Đền Hùng xứng đáng với vị thế là Di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt, đồng thời là trung tâm văn hóa tín ngưỡng tâm linh thờ cúng Tổ tiên của dân tộc.
Vào ngày 6/12/2012, Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương tại Phú Thọ đã được Ủy ban Liên chính phủ theo Công ước năm 2003 của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên Hiệp Quốc (UNESCO) chính thức công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
