Khu vực là trung tâm giáo dục có số lượng giáo sư, tiến sĩ đứng đầu Việt Nam, tỷ lệ cao hơn 5 vùng kinh tế khác cộng lại
Điều này không chỉ phản ánh sự ưu việt về nguồn nhân lực chất lượng cao mà còn khẳng định vai trò của khu vực này như trung tâm giáo dục hàng đầu cả nước.
Nhắc đến khu vực dẫn đầu cả nước về trình độ học thuật của đội ngũ giảng viên đại học, Đồng bằng sông Hồng luôn là cái tên nổi bật. Không chỉ chiếm vị trí đầu bảng với tỷ lệ giảng viên  có chức danh giáo sư , phó giáo sư , khu vực này còn vượt trội trong số lượng giảng viên có trình độ tiến sĩ , với con số cao hơn cả 5 vùng kinh tế khác cộng lại.
Theo số liệu mới nhất, trong số khoảng 85.000 giảng viên đại học và cao đẳng sư phạm, chỉ có 26.800 người có trình độ tiến sĩ, chiếm 32%. Đáng chú ý, khu vực Đồng bằng sông Hồng hiện đang chiếm hơn 50% tỷ lệ giảng viên có trình độ tiến sĩ.
Đồng bằng sông Hồng cũng chiếm 63,12% tổng số giáo sư và 58,92% tổng số phó giáo sư cả nước. Tổng tỷ lệ này vượt xa 5 vùng kinh tế khác cộng lại, minh chứng cho vị trí thống trị của khu vực này trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo.
Điều này không chỉ phản ánh sự ưu việt về nguồn nhân lực chất lượng cao mà còn khẳng định vai trò của khu vực này như trung tâm giáo dục hàng đầu cả nước. Với việc tập trung 44,3% tổng số trường đại học trên toàn quốc, Đồng bằng sông Hồng trở thành nơi hội tụ của các trường đại học danh tiếng, đóng góp tích cực vào việc xây dựng đội ngũ giảng viên có trình độ chuyên môn cao.
Ngược lại, các khu vực khác như Tây Nguyên và Đồng bằng sông Cửu Long có tỷ lệ giảng viên tiến sĩ rất thấp, điều này tạo nên khoảng cách lớn về trình độ giảng viên giữa các vùng. Ở Đông Nam Bộ - khu vực đứng thứ hai cả nước về số lượng trường đại học với 18,4%, tỷ lệ giảng viên có trình độ tiến sĩ cũng chỉ đạt 24,66%, trong khi tỷ lệ giáo sư và phó giáo sư lần lượt là 25,58% và 22,32%.
Sự chênh lệch này không chỉ phản ánh sự phân bổ không đồng đều của nguồn nhân lực chất lượng cao, mà còn đặt ra thách thức lớn trong việc nâng cao chất lượng giáo dục tại các vùng kinh tế khác ngoài Đồng bằng sông Hồng.
Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành tiêu chí mới cho các cơ sở giáo dục đại học vào năm 2024, yêu cầu tỷ lệ giảng viên toàn thời gian có trình độ tiến sĩ phải đạt ít nhất 20% đối với các trường không đào tạo tiến sĩ và 40% đối với các trường có đào tạo tiến sĩ. Đến năm 2030, các chỉ số này sẽ tăng lên lần lượt là 30% và 50%.
Tuy nhiên, với thực trạng hiện tại, việc đạt được các tiêu chí này không hề dễ dàng. Trong số khoảng 85.000 giảng viên đại học và cao đẳng sư phạm trên cả nước, chỉ có 26.800 người có trình độ tiến sĩ, chiếm 32%. Đặc biệt, khoảng 40% cơ sở giáo dục đại học vẫn có tỷ lệ giảng viên tiến sĩ dưới 20% tổng số giảng viên cơ hữu.
Để đáp ứng yêu cầu mới, nhiều trường đại học, đặc biệt ở khu vực phía Nam, đã đẩy mạnh tuyển dụng giảng viên có trình độ tiến sĩ với mức lương hấp dẫn từ 300 đến 500 triệu đồng/năm. Tuy nhiên, đây vẫn là một bài toán khó, khi nguồn nhân lực tiến sĩ chưa đáp ứng đủ nhu cầu, đặc biệt tại các vùng kinh tế đang phát triển.
Trong khi đó, các trường đại học tại Đồng bằng sông Hồng, với lợi thế là trung tâm giáo dục lớn nhất cả nước, đang tận dụng tốt nguồn lực sẵn có để tiếp tục khẳng định vị thế. Họ không chỉ tập trung vào việc nâng cao trình độ giảng viên mà còn đầu tư mạnh mẽ vào nghiên cứu khoa học và hợp tác quốc tế, tạo nên hệ sinh thái giáo dục tiên tiến.
>> Bộ Giáo dục: “Siết” xét tuyển sớm để tạo công bằng cho thí sinh