Kỳ bí bức tượng Phật vớt lên từ biển ở ngôi chùa được xây dựng từ san hô và gáo dừa xứ "hoa vàng cỏ xanh" 

Chùa Thanh Lương  là một trong những ngôi chùa  nổi tiếng của Việt Nam. Chùa tọa lạc tại thôn Mỹ Quang Nam của xã An Chấn, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên , vị trí nằm giữa bãi Xép, Hòn Chùa và bãi biển Long Thủy. Chùa Thanh Lương nằm cách trung tâm thành phố Tuy Hòa khoảng 10km về phía Bắc; cách những địa điểm du lịch nổi tiếng khác như Gành Ông - Gành Bà và Bãi Xép chỉ khoảng từ 5 đến 10 phút di chuyển. Đây là một ngôi chùa gắn liền với một truyền thuyết thú vị và sở hữu nét kiến trúc vô cùng độc đáo mà hiếm nơi nào có được. 

Theo các bậc cao niên ở thôn Mỹ Quang Nam, chùa Thanh Lương là do những người Việt xưa xây dựng từ năm 1956. Xưa kia, vùng đất này có tên Ma Linh Ma Liên, đến thập niên 60 của thế kỷ XX đổi thành Mỹ Quang và đến năm 2003 được chia làm 2 thôn Mỹ Quang Nam và Mỹ Quang Bắc. Đại đức Thích Quảng Ngộ là trụ trì chùa Thanh Lương từ năm 2003 đến nay. 

Điểm ấn tượng đầu tiên khi tới chùa Thanh Lương chính là một bức tượng Long Quy vô cùng uy nghiêm nằm bên phải, cạnh đó chính là một bệ thờ của một pho tượng Phật ngồi để du khách có thể đảnh lễ. 

Cổng chùa được xây dựng theo lối thiết kế của cổng Tam quan  gồm có ba cửa. Trong đó, cửa chính giữa lớn nhất khắc ghi bảng hiệu đề tên chùa Thanh Lương và lùi về hai bên phía sau chính là hai cửa phụ. Tất cả đều được dựng nên từ tường ốp san hô với phần đỉnh mái được lợp từ ngói màu xanh lá cây. Cùng với đó là phần đỉnh chóp được trang trí với những hình tượng rồng bay uốn lượn màu xanh da trời xen lẫn các đường nét chi tiết màu trắng, thoạt nhìn giống màu gốm sứ. Ở phần chính giữa và cũng là nơi cao nhất của cổng chùa, du khách sẽ bắt gặp nét vẽ chữ Vạn được khắc trong một vòng tròn nhỏ tựa như mặt trời... 

Từ cồng chùa, du khách đã có thể thấy chùa Thanh Lương tràn ngập sinh khí và sức sống. 

Bên trong chùa, những mảng miếng trang trí được cấu thành chủ yếu bởi san hô  và gáo dừa. Nằm ở vùng đất xứ biển miền Trung , ngôi chùa mang lại hơi thở của văn hóa biển đảo bằng sự kết hợp khéo léo của san hô và gáo dừa để điểm tô cho công trình. 

San hô sau khi được thu nhặt sẽ được tiến hành phân loại, tiếp đó là trải qua các công đoạn đẽo gọt, mài nhẵn để tạo nên các khối ốp trang trí như đầu rồng, kỷ hà, trần nhà… Các bức tường, mái nhà cũng được ốp bằng san hô và gáo dừa thay cho nguyên liệu phổ biến là gỗ hoặc gạch. 

Chùa Thanh Lương cũng được biết đến là ngôi chùa đầu tiên sử dụng nguyên liệu san hô và gáo dừa để ốp mái. Sắc nâu đen của gáo dừa kết hợp với màu trắng của san hô tạo nên gam màu riêng biệt, độc lạ chỉ có thể tìm thấy ở nơi đây. 

Nội thất bên trong chùa cũng được làm bằng gáo dừa nên luôn mang lại sự hài hòa cho tổng thể ngôi chùa, những mảnh ghép nâu, đen, trắng của gáo dừa kết hợp lại với nhau, tạo nên nét đẹp đặc trưng hoàn mỹ, độc và lạ. 

Trước đây, chùa không có gì đặc biệt, chỉ có người dân địa phương hay lui tới. Thế nhưng từ năm 2004 đến nay, ngôi chùa này trở nên nổi tiếng bởi một bức tượng Quan Thế Âm  kỳ lạ được ngư dân vớt lên từ biển. Theo đó, một ngày cuối năm 2004, tại Hòn Dứa nằm ở vùng biển trước làng Mỹ Quang, một pho tượng Quan Thế Âm dạt vào đây. Pho tượng nhuộm màu thời gian và mang những dấu tích của biển cả. Với những người quanh năm ở nơi đầu sóng ngọn gió, những gì đến từ biển cả bao giờ cũng linh thiêng. 

Vì thế, tượng được thỉnh về tôn trí tại chùa Thanh Lương, đem đến cho ngôi chùa này sắc thái văn hóa miền biển. Từ đó, cuộc sống của người dân nơi đây trù phú hơn, nhờ niềm tin vào sự may mắn, mưa thuận, gió hòa, vượt qua bão tố mỗi khi ra khơi. Theo ước đoán, pho tượng đã có cách đây hơn 100 năm. Pho tượng tuy không giữ được các đường nét nguyên vẹn nhưng dáng đứng cơ bản thì vẫn giữ vững. 

Cũng từ truyện tích này, trước khuôn viên chùa Thanh Lương đã xây nên một bức tượng Phật bà  nằm giữa hồ Long Ẩn như gợi đến sự kiện về bức tượng Quan Âm trôi dạt vào biển năm xưa, danh xưng là Nam Hải Linh Ứng Quan Âm. Giữa hồ có lối đi giúp khách tham quan tiếp cận hơn với bức tượng, từ đây vị trí này đã trở thành điểm check-in yêu thích của du khách khi đến viếng chùa. 

Đến với chùa Thanh Lương, du khách sẽ cảm nhận được sự tĩnh lặng của một địa điểm tôn giáo  hòa cùng với không khí bình yên của vùng đất biển, làng chài. Có lẽ chính vì vậy, tuy không quá tráng lệ, nguy nga nhưng chùa Thanh Lương vẫn có một sức hút kỳ lạ với du khách thập phương khi đến vãn cảnh ở xứ "hoa vàng cỏ xanh". 

Việt Nam có ngôi chùa sở hữu hành lang La Hán 234 gian với hơn 500 pho tượng tạc từ đá dài nhất châu Á