Loạt trí tuệ kiệt xuất sắp quy tụ về Việt Nam, chủ nhân giải thưởng 100 tỷ đồng của ông Phạm Nhật Vượng cận kề ngày lộ diện
Tuần lễ Khoa học Công nghệ và Lễ trao giải VinFuture 2024 sẽ diễn ra tại Hà Nội, chào đón các giáo sư hàng đầu trong các lĩnh vực khoa học và công nghệ.
Tuần lễ Khoa học Công nghệ và Lễ trao giải VinFuture 2024  sẽ diễn ra từ ngày 4-7/12 tại Hà Nội. Tuần lễ Khoa học Công nghệ và Lễ trao giải VinFuture 2024 sẽ bao gồm 4 hoạt động chính: "Tọa đàm Khoa học vì cuộc sống"; "Chuỗi Đối thoại Khám phá tương lai VinFuture"; "Lễ trao giải VinFuture"; và "Giao lưu cùng chủ nhân Giải thưởng VinFuture 2024". Năm nay, thông điệp của VinFuture 2024 là "Bứt phá Kiên cường", với ý nghĩa thông qua cánh cửa khoa học công nghệ, nhân loại bứt phá kiên cường qua những khó khăn để dựng xây cuộc sống thịnh vượng hơn.
Một loạt các sự kiện quốc tế với sự góp mặt của nhiều chuyên gia hàng đầu thế giới trong các lĩnh vực cốt lõi như trí tuệ nhân tạo (AI), khoa học vật liệu, khoa học sức khỏe, môi trường và phát triển bền vững sẽ diễn ra, hứa hẹn mang đến hàng loạt các cái nhìn sâu sắc và các thông tin cập nhật về những xu hướng và thách thức mà thế giới đang đối mặt. Các sự kiện này không chỉ là nơi trình bày những thành tựu khoa học mới nhất mà còn là diễn đàn để các nhà khoa học, chuyên gia và nhà lãnh đạo thảo luận về cách thức công nghệ và khoa học có thể giải quyết các vấn đề to lớn mà nhân loại đang phải đối mặt.
Sau khi tổ chức các chuỗi sự kiện, vào tối 6/12, Lễ trao giải VinFuture 2024, tâm điểm được giới khoa học toàn cầu trông đợi, sẽ chính thức diễn ra tại Nhà hát Hồ Gươm. Đây là thời khắc quan trọng để vinh danh những phát minh và công nghệ đột phá, được lựa chọn từ gần 1.500 dự án nghiên cứu đề cử bởi hơn 9.000 đối tác đến từ hơn 80 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới.
1. GS. Yann Lecun - “Cha đẻ” của AI
Giáo sư Yann LeCun, một trong những người tiên phong và đóng góp xuất sắc nhất trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI), sẽ là tâm điểm chú ý trong chuỗi sự kiện của Tuần lễ Khoa học Công nghệ VinFuture 2024, đặc biệt là trong buổi tọa đàm "Triển khai AI trong thực tiễn" vào ngày 4/12.
Hiện tại, Giáo sư LeCun đang giữ chức Phó Chủ tịch và Giám đốc Khoa học AI tại Meta và là Giáo sư Silver tại Đại học New York, Mỹ. Ông được biết đến rộng rãi với những đóng góp quan trọng trong các lĩnh vực như học máy, thị giác máy tính, robot, và khoa học thần kinh tính toán. Đặc biệt, công trình nghiên cứu về mạng nơ-ron tích chập (CNN) của ông đã tạo nên bước ngoặt lớn, đặt nền móng cho nhiều sản phẩm và dịch vụ của các công ty công nghệ hàng đầu thế giới như Facebook, Google, Microsoft, Baidu và AT&T. Những phát minh này đã và đang được hàng tỷ người sử dụng mỗi ngày trên toàn cầu.
Năm 2018, cùng với hai nhà khoa học Geoffrey Hinton và Yoshua Bengio, Giáo sư LeCun đã được vinh danh với Giải thưởng Turing, thường được mệnh danh là "Nobel của ngành Khoa học máy tính" nhờ những đóng góp xuất sắc của họ trong lĩnh vực AI. Sự kiện sắp tới hứa hẹn sẽ cung cấp một cái nhìn sâu sắc và đầy cảm hứng về tiềm năng của AI trong tương lai, qua góc nhìn và trải nghiệm của chính ông.
2. GS. Marina Freitag - Nhà khoa học nổi bật với các nghiên cứu về pin mặt trời
Giáo sư Marina Freitag, một chuyên gia nổi bật trong lĩnh vực năng lượng từ Đại học Newcastle, Vương quốc Anh, sẽ là diễn giả trong tọa đàm "Vật liệu cho Tương lai bền vững" vào ngày 4 tháng 12. Là một thành viên của Hội Nghiên cứu Hoàng gia tại Đại học Newcastle, Giáo sư Freitag được biết đến với những nghiên cứu tiên phong trong việc phát triển công nghệ quang điện bền vững.
Trong công trình nghiên cứu của mình, Giáo sư Freitag đã tập trung vào việc khai thác và cải tiến công nghệ pin mặt trời thông qua việc sử dụng các polymer phối trí thấp chiều tiên tiến. Cụ thể, bà đã thành công trong việc phát triển pin mặt trời chất màu nhạy quang (DSSC), một bước tiến quan trọng trong công nghệ năng lượng tái tạo. Loại pin này, với cơ chế hoạt động dựa trên việc thu thập năng lượng từ ánh sáng môi trường xung quanh, đã đạt được hiệu suất kỷ lục so với các tấm pin mặt trời truyền thống, đánh dấu một bước đột phá trong ngành.
Những đóng góp của Giáo sư Freitag trong việc phát triển vật liệu bền vững đã được ghi nhận rộng rãi. Bà đã được vinh danh với Giải thưởng Harrison-Meldola Memorial danh giá từ Hiệp hội Hóa học Hoàng gia Anh vào năm 2022, một sự công nhận xứng đáng cho những nỗ lực không ngừng nghỉ của bà trong việc tạo ra các giải pháp năng lượng hiệu quả và thân thiện với môi trường.
3. GS. Seth Marder - Kho tàng nghiên cứu khoa học đồ sộ
Giáo sư Seth Marder, một trong những nhà khoa học hàng đầu trong lĩnh vực nghiên cứu vật liệu và năng lượng tái tạo, hiện là Giám đốc Viện Năng lượng Tái tạo và Bền vững. Viện này là một sự hợp tác giữa Đại học Colorado-Boulder và Phòng thí nghiệm Năng lượng tái tạo Quốc gia thuộc Bộ Năng lượng Hoa Kỳ. GS. Marder sẽ tham gia chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm quý báu của mình tại tọa đàm "Vật liệu cho Tương lai bền vững."
GS. Marder được biết đến như một "kho tri thức sống của nhân loại" nhờ vào khối lượng công trình nghiên cứu đồ sộ mà ông đã tạo ra. Gia tài nghiên cứu của ông bao gồm hơn 600 bài báo khoa học được bình duyệt chặt chẽ, với hơn 80.000 lượt trích dẫn, cùng 40 bằng sáng chế đã được cấp. Sự đóng góp của ông không chỉ dừng lại ở mặt lý thuyết mà còn ảnh hưởng đến thực tiễn khi ông đã đồng sáng lập hai công ty khởi nghiệp, cả hai đều đạt thành công rực rỡ.
Những thành tựu của Giáo sư Marder đã được ghi nhận qua hàng loạt giải thưởng danh giá. Ông đã nhận được Giải Tác giả Nghiên cứu Xuất sắc từ Georgia Tech, nơi ông còn được tôn vinh là Giáo sư Xuất sắc khóa 1934 – đây là giải thưởng cao quý nhất của Georgia Tech dành cho đội ngũ giảng viên. Bên cạnh đó, Giáo sư Marder còn là người đoạt Giải thưởng Nghiên cứu Humboldt, một minh chứng cho sự công nhận toàn cầu về giá trị khoa học và sự nghiệp của ông.
4. GS. Valery Feigin - Nhà khoa học ‘toàn năng’
Giáo sư Valery Feigin được công nhận là một trong những nhân vật được mong đợi nhất trong giới y khoa quốc tế, đặc biệt là tại buổi tọa đàm "Những đổi mới trong chăm sóc Sức khỏe tim mạch và Điều trị đột quỵ" diễn ra vào ngày 5/12. Ông nổi tiếng thế giới trong lĩnh vực Thần kinh học và Dịch tễ học, hiện đang đảm nhận vai trò là Giám đốc tại Viện nghiên cứu Đột quỵ và Khoa học thần kinh ứng dụng quốc gia, Đại học Công nghệ Auckland, New Zealand. Ngoài ra, ông còn là Giáo sư liên kết tại Đại học Washington, Hoa Kỳ.
Với vai trò là Đồng Chủ tịch Ủy ban Chính sách Toàn cầu của Tổ chức Đột quỵ Thế giới, GS. Feigin cũng là thành viên tích cực của Nhóm tư vấn kỹ thuật cho Tổ chức Y tế Thế giới, nơi ông đóng góp vào nghiên cứu và đổi mới liên quan đến các bệnh không lây nhiễm.
Được biết đến rộng rãi qua số liệu từ Web of Science, GS. Feigin kể từ năm 2018 đã liên tục nằm trong số 1% nhà khoa học được trích dẫn nhiều nhất toàn cầu trong mọi lĩnh vực khoa học. Tính đến tháng 9 năm 2024, công trình nghiên cứu của ông đã thu hút hơn 350.000 lượt trích dẫn, phản ánh mức độ ảnh hưởng sâu rộng và tầm quan trọng của các đóng góp khoa học của ông trong cộng đồng y tế và nghiên cứu toàn cầu.
5. GS. Yafang Cheng - “Ngôi sao” khoa học hàng đầu trong lĩnh vực Hóa học và Vật lý khí quyển
Giáo sư Yafang Cheng, một trong những nhà khoa học hàng đầu trong lĩnh vực Hóa học và Vật lý khí quyển, được kỳ vọng sẽ đem đến những giải pháp quan trọng cho các thách thức về ô nhiễm không khí và giao thông, đặc biệt là trong bối cảnh phát triển đô thị bền vững tại Việt Nam. Ông sẽ tham gia trình bày tại tọa đàm "Ô nhiễm Không khí và Giao thông: Cơ hội và Thách thức cho Việt Nam và Thế giới" vào ngày 5 tháng 12. Hiện ông là Giám đốc Khoa Hóa học Aerosol tại Viện Hóa học Max Planck, Đức, và cũng giữ chức Tổng biên tập cho Tạp chí Nghiên cứu Địa vật lý Khí quyển (JGR Atmospheres) của Hiệp hội Địa vật lý Mỹ.
GS. Cheng không chỉ nổi bật với chỉ số trích dẫn cao - đánh giá bởi Clarivate và Web of Science - mà còn được biết đến nhờ các đóng góp khoa học đáng kể của mình, đã được vinh danh qua nhiều giải thưởng quốc tế uy tín. Ông đã nhận được Huy chương Joanne Simpson và Giải thưởng Ascent từ Hiệp hội Địa vật lý Mỹ về Khoa học Khí quyển, đồng thời được công nhận là Top 10 Đột phá Khoa học của Năm 2021 trong Khoa học Vật lý bởi Quỹ Falling Walls, và Giải thưởng Schmauss từ Hiệp hội Nghiên cứu Aerosol tại Đức.
Bên cạnh các giáo sư nổi bật kể trên, VinFuture 2024 cũng quy tụ nhiều trí tuệ lỗi lạc khác với những đóng góp trên trường quốc tế, như GS. Quarraisha Abdool Karim, Chủ tịch của Viện Hàn lâm Khoa học Thế giới (TWAS); GS. Richard Henry Friend, người đã nhận Giải thưởng Millennium Technology năm 2010; GS. Martin Andrew Green, cha đẻ của ngành điện năng lượng mặt trời, người đã đoạt Giải thưởng Millennium Technology năm 2022 và Giải thưởng Chính VinFuture năm 2023; GS. Leslie Gabriel Valiant, người đã khai sinh ra lý thuyết học máy và là người nhận Giải thưởng A.M. Turing năm 2010; và GS. Nguyễn Thục Quyên, được biết đến là một trong những trí tuệ khoa học có ảnh hưởng nhất thế giới trong các năm 2015, 2016, 2017 và 2018.
Giải thưởng VinFuture là hoạt động cốt lõi của Quỹ VinFuture. Quỹ VinFuture, ra mắt vào 20/12/2020, nhân ngày Quốc tế Đoàn kết Nhân loại - là quỹ hoạt động độc lập, phi lợi nhuận do tỷ phú Phạm Nhật Vượng  và phu nhân Phạm Thu Hương sáng lập.
Cùng với các giải thưởng khoa học nổi tiếng, Nobel, Turing và Fields, Giải thưởng VinFuture cam kết ghi nhận những nghiên cứu và đổi mới công nghệ mang tính đột phá nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống của con người, đồng thời tạo ra một thế giới bình đẳng và bền vững hơn, Tạp chí Nature nhận định.
Sứ mệnh của Giải thưởng VinFuture là thúc đẩy khoa học vì nhân loại, tôn vinh các công trình kiệt xuất có khả năng ứng dụng cao, tạo ra sự khác biệt bền vững cho thế giới.
Trong Hệ thống giải thưởng VinFuture với tổng giá trị là 4.500.000 đô la Mỹ, tương đương 102.285.000.000 VND, riêng Giải thưởng Chính (VinFuture Grand Prize) trị giá 3.000.000 đô la Mỹ, là giải thưởng khoa học - công nghệ thường niên có giá trị lớn top đầu toàn cầu.
*Tổng hợp