Nếu ông Trump là một hiện tượng văn hóa 

Đối với những người ủng hộ nhiệt tình, Trump còn hơn cả một chính trị gia. Vị chính trị gia 77 tuổi này giống như một đội thể thao hoặc một ban nhạc rock giúp xác định danh tính những người ủng hộ ông, cũng như gia đình và cộng đồng mà họ thuộc về. 

Các đối thủ của Trump  trong nội bộ đảng Cộng hòa, bao gồm cựu Đại sứ Liên Hợp Quốc Nikki Haley và Thống đốc bang Florida Ron DeSantis, đã không thể làm lung lay lòng trung thành của các cử tri Iowa đối với Trump. 

Thật vậy, toàn bộ đội ngũ “chống Trump” trong đảng Cộng hòa, từ những người bảo thủ muốn thay thế ông cho đến một số ít những người ôn hòa muốn thanh lọc mọi thứ mà ông đại diện, đều chưa cho thấy họ có thể làm được điều đó. Trump tiếp tục dẫn đầu trong cuộc bỏ phiếu sơ bộ. 

Có nhiều lý do đằng sau lòng trung thành nồng nhiệt mà Trump có được. Nhiều ý tưởng mà ông ủng hộ, bao gồm cả chủ nghĩa bản địa và chủ nghĩa hoài nghi về các liên minh của Mỹ ở nước ngoài, đã gây được tiếng vang với các cử tri theo đạo Tin Lành, chưa kể tới những người lao động thu nhập thấp và nông dân. 

Nhiều chính sách của ông trên cương vị tổng thống, chẳng hạn như cắt giảm thuế doanh nghiệp, nâng thuế quan đối với hàng hóa Trung Quốc, đã mê hoặc ngay cả với những đảng viên Cộng hòa không có hứng thú với phong cách chính trị của ông. 

Ngoài ra còn có tính toán hoàn toàn thực tế. Trong bối cảnh nền chính trị Mỹ ngày càng phân cực trong những thập kỷ gần đây, người ta cho rằng Trump có cơ hội tốt nhất để giành lại Nhà Trắng trong cuộc bầu cử vào tháng 11, bất chấp thành tích kém cỏi của ông vào năm 2020 và ảnh hưởng bất lợi từ các vụ kiện vào năm 2022. 

Đối với những cử tri được Trump gieo vào đầu ý tưởng về sự thao túng kết quả bầu cử, việc vị cựu Tổng thống này phải nhận 4 bản cáo trạng được họ coi như một hình thức đàn áp nhắm vào ông. 

Tại Iowa, một cuộc thăm dò ý kiến cho thấy một lượng lớn cử tri đảng Cộng hòa không tin rằng Biden thắng cử năm 2020 và nhiều người sẽ cân nhắc ủng hộ Trump ngay cả khi ông bị kết tội. 

Tuy nhiên, để hiểu Trump, điều quan trọng là phải nhận ra rằng ông đã trở thành một hiện tượng văn hóa trong phạm vi rộng lớn của đảng Cộng hòa. Vai trò chính trị của Trump giống như một đội thể thao, một nghệ sĩ nổi tiếng hoặc một người có ảnh hưởng trên mạng xã hội. 

Các cử tri ủng hộ Trump mà không có bất kỳ sự dè dặt nào và không có bất kỳ cảm giác nghi ngờ nào. Có một mức độ nhiệt tình khác thường, nhờ đó họ đồng cảm với Trump ở mức độ cá nhân nhất. Bất kỳ cuộc tấn công nào nhắm vào Trump cũng đồng nghĩa với nhắm vào họ. 

Không giống hầu hết các tổng thống khác, Trump không gặp vấn đề gì khi tranh cử như một nhân viên bán hàng. Không bị ngăn cản bởi những lo ngại về cách ứng xử truyền thống, Trump đã tích cực tìm ra cách để tiếp thị bản thân như một sản phẩm văn hóa chứ không phải một chính trị gia tiêu chuẩn, ông biết rằng điều này sẽ tạo nên mối quan hệ sâu sắc hơn nhiều. 

Trump dần trở thành một thương hiệu hấp dẫn. Tại thị trấn Boones Mill (bang Virginia), người dân có thể đi mua sắm ở cửa hàng mang tên "Trump Town USA" để mua những quả bóng hình Trump màu bạc, mũ MAGA (khẩu hiệu "Make America Great Again"), hoặc những miếng dán có hình cựu tổng thống tóc vàng. 

Chắc chắn, Trump không phải là tổng thống đầu tiên có được sức lan tỏa văn hóa mạnh mẽ với cử tri, vượt xa những ràng buộc chính trị truyền thống. Những chú gấu đồ chơi nhồi bông gắn liền với Tổng thống Theodore Roosevelt đã trở thành một hiện tượng vào đầu thế kỷ 20. 

Trong những năm 1930, các chủ quán rượu nổi tiếng đã treo những bức chân dung của Tổng thống Franklin Roosevelt trên các quán bar của họ. 

Ngoài ra, từng có những con búp bê hình Tổng thống Ronald Reagan vào những năm 1980, trong khi tấm áp phích “Hope” từ chiến dịch tranh cử năm 2008 của Tổng thống Barack Obama vẫn mang tính biểu tượng trong suốt hai nhiệm kỳ của ông, xuất hiện trên áo phông, ký túc xá đại học, v.v. 

Và các tổng thống khác, chẳng hạn như John F. Kennedy, đối với nhiều người Mỹ, còn được coi như một dấu hiệu của một thời đại mới. Chính tình cảm mến mộ của cử tri dành cho Kenedy khiến vụ ám sát ông năm 1963 trở nên vô cùng bi thảm với dư luận Mỹ. 

Tuy nhiên, không có tổng thống nào dành sự quan tâm tương tự để tiếp thị bản thân như một hiện tượng văn hóa như Trump. Các cuộc biểu tình nổi tiếng của Trump có thể so sánh với các buổi hòa nhạc rock, với những người tham dự mặc quần áo MAGA, khoe những món đồ mà họ vừa mua. Thành công của cựu ngôi sao truyền hình thực tế trong việc quảng bá bản thân như một sản phẩm văn hóa đã được đền đáp. 

Đối với những người ủng hộ Trump, ông là ngôi sao trong đội ngũ chính trị của họ và không gì có thể làm lung lay cam kết của họ đối với ông. 

Những lời vạch trần về sự mâu thuẫn trong cách hùng biện của Trump, sự nguy hiểm trong quan điểm của ông và những lý do thực tế để chọn một người như DeSantis, ứng viên nhiều kinh nghiệm chính trị theo cách truyền thống, không có ý nghĩa nhiều đối với những người hâm mộ sở hữu mũ MAGA, áo sơ mi và cốc cà phê có hình Trump. 

Mặc dù một số chuyên gia thắc mắc liệu niềm đam mê dành cho Trump có phai nhạt hay không, nhưng cho đến nay, dường như tất cả cảm xúc vẫn còn đó. 

Điều đáng lo ngại về Trump là ông không chỉ là một người nổi tiếng thông thường. Ông có khả năng sẽ một lần nữa trở lại Nhà Trắng - nơi bất cứ ai ngồi trong Phòng Bầu dục đều nắm giữ chìa khóa của vũ khí hạt nhân và đưa ra những quyết định mang lại hậu quả to lớn về các chính sách ở Mỹ và mạng sống trên khắp thế giới. 

Bài viết thể hiện quan điểm của giáo sư lịch sử và quan hệ công chúng Julian Zelizer từ Đại học Princeton (Mỹ). 

>> Ông Trump nói sẽ giải quyết xung đột Ukraine, Israel 'rất nhanh' nếu tái đắc cử