Ngôi chùa cổ gần 1.000 năm tuổi tọa lạc trên đỉnh núi, lưu giữ bảo vật quốc gia quý giá, được xếp hạng là Di tích quốc gia đặc biệt
Trải qua gần 1.000 năm cùng bao biến cố thăng trầm của lịch sử, ngôi chùa này vẫn bảo tồn được vẻ đẹp cổ kính, linh thiêng.
Chùa Long Đọi Sơn (thuộc xã Tiên Sơn, thị xã Duy Tiên, Hà Nam) là một di tích có giá trị quan trọng về mặt lịch sử - văn hóa, khảo cổ học và là một biểu tượng văn hóa của trấn Sơn Nam xưa cũng như Hà Nam hiện nay.
Tọa lạc trên đỉnh núi, chùa Long Đọi Sơn ẩn mình giữa cảnh sắc sơn thủy hữu tình, được bao bọc bởi rừng cây xanh mát và không gian thoáng đãng. Nơi đây toát lên vẻ đẹp yên bình, tĩnh lặng, đầy huyền bí. Theo sử sách ghi chép lại, ngôi chùa do vua Lý Thánh Tông và Vương Phi Ỷ Lan chủ trì xây dựng từ năm 1054. Đến năm 1121, chùa Long Đọi Sơn được vua Lý Nhân Tông cho trùng tu và xây bia bảo tháp Sùng Thiện Diên Linh.
Theo Báo Tin Tức, để đến được chùa Long Đọi Sơn, du khách phải leo gần 373 bậc đá xẻ, đá phiến lớn men theo sườn núi. Khi lên đến nơi, không gian xanh mát và sự yên tĩnh của ngôi chùa sẽ mang đến cho du khách cảm giác an yên, thoát khỏi nhịp sống xô bồ bên ngoài.
Ngay cổng chính trước tòa tam bảo là nhà bia để tấm bia Sùng Thiện Diên Linh - một ấn tích Phật giáo huy hoàng thời Lý. Tấm bia được khắc chữ cả hai mặt với nhiều thông tin lịch sử quan trọng và giá trị.
Tòa Tam Bảo của chùa Long Đọi Sơn gồm 7 gian bái đường và 3 gian Thượng điện. Hai bên hành lang chùa sau tòa Tam bảo là 18 gian thờ thập bát La Hán. Ngoài ra, chùa còn có nhà tổ, nhà khách, tăng phòng,… tất cả có tới khoảng trên 100 gian phòng.
Ngoài tấm bia Sùng Thiện Diên Linh, chùa Long Đọi Sơn cũng lưu giữ nhiều di vật quý giá, phản ánh đậm nét văn hóa truyền thống và dấu ấn lịch sử. Trong đó nổi bật là tượng Di Lặc bằng đồng, tượng đầu người mình chim Kinari cùng các mảng chạm trang trí bằng đất nung và gạch hoa văn thời Lý,...
Hàng năm, lễ hội chùa Long Đọi Sơn thường diễn ra từ ngày 17/3 đến 21/3 âm lịch, thu hút đông đảo phật tử và du khách thập phương về tham dự. Không chỉ vào dịp lễ hội hay Tết, chùa Long Đọi Sơn còn là điểm hành hương quen thuộc quanh năm. Du khách đến đây để cầu nguyện những điều tốt đẹp, gửi gắm những ước vọng và mong muốn bình an, hạnh phúc cho bản thân và gia đình.
Năm 2014, Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định công nhận Bảo vật quốc gia "Bia Sùng Thiện Diên Linh". Đặc biệt, với những giá trị lịch sử, văn hóa tiêu biểu, vào năm 2017, di tích chùa Long Đọi Sơn cũng đã được Thủ tướng Chính phủ ký quyết định xếp hạng là Di tích Quốc gia đặc biệt.
Trải qua gần 1.000 năm cùng bao biến cố thăng trầm của lịch sử, chùa Long Đọi Sơn vẫn bảo tồn được vẻ đẹp cổ kính, linh thiêng, mang đậm dấu ấn kiến trúc và mỹ thuật thời Lý. Là một ngôi chùa có bề dày lịch sử, nơi đây không chỉ phản ánh thời kỳ hưng thịnh của Phật giáo trong lịch sử dân tộc mà còn là niềm tự hào lớn lao của người dân địa phương.
