Nổ tung ‘siêu đập’ 100 năm tuổi bằng 100kg thuốc nổ để giải cứu dòng sông, huy động máy xúc cật lực mở đường di cư cho các loài cá 

Một con đập  chặn sông Tromsa ở Na Uy trong hơn 100 năm đã bị cho nổ tung bằng thuốc nổ  để giải cứu dòng sông và mở đường cho cá di cư. Tromsa là một nhánh của sông Lagen, chảy vào hồ Mjosa, hồ lớn nhất của Na Uy. 

Vụ nổ được chuẩn bị kỹ lưỡng

Cụ thể, thông tin trên tờ The Guardian cho biết, con đập được xây dựng năm 1916, cao 7m ở thị trấn nhỏ Favang, Innlandet, phía đông Na Uy, đã không được sử dụng trong hơn 50 năm. Việc phá bỏ con đập sẽ giúp cá trong khu vực phát triển mạnh trở lại, bao gồm cá tuyết sông, cá đầu bò Alpine, cá tuế thông thường... Các nhà vận động hy vọng, loài động vật được hưởng lợi chính của việc khơi thông lại dòng chảy là cá hồi, loài vốn có thể nặng hơn 10kg và kiếm ăn ở các hồ hạ lưu và sông Lagen. Cho đến nay, loài cá này chỉ có thể sống và đẻ trứng ở khu vực 950m ở hạ lưu, trong khi chúng sẽ sớm có thể bơi ngược dòng 10km. 

Người ta ước tính rằng có ít nhất 1,2 triệu rào cản dòng chảy ở châu Âu và chúng là nguyên nhân khiến số lượng cá nước ngọt di cư trên khắp lục địa giảm mạnh, với số lượng giảm hơn 90% từ năm 1970 đến năm 2016. 

Chính phủ Na Uy đã đồng ý chi 3,4 triệu kroner (396.000 USD) để dỡ bỏ con đập

Nhóm dỡ đập đã khoan 5 lỗ sâu vào con đập sau đó đưa 20kg thuốc nổ vào các lỗ. Con đập bị nứt ở giữa và trên cùng sau đó máy xúc sẽ được huy động để làm việc. Sau khi dỡ bỏ xong con đập, nhóm nghiên cứu đã bắt đầu khôi phục dòng sông ngay ở địa điểm xây dựng đập. 

Con đập bị nổ tung bằng thuốc nổ được nhét vào các lỗ dọc theo cấu trúc

Được biết, đập Tromsa nằm trong một hẻm núi dốc, vì vậy thách thức lớn nhất là xây dựng một thác bậc thang giống như hồ bơi tự nhiên để cá bơi ngược dòng trong dòng chảy mạnh. 

Không chỉ có lợi cho những đàn cá di cư, các dòng sông chảy tự do còn mang lại trầm tích phong phú, rất quan trọng cho nông nghiệp và cũng giúp giảm thiểu tác động của lũ lụt và hạn hán. Có rất nhiều tiềm năng mà những dòng sông chảy tự do ở châu Âu mang lại. 

>> Siêu đập thủy điện 5 tỷ USD chắn ngang dòng sông dài nhất thế giới, được xây từ 10 triệu m3 bê tông đầm lăn, là công trình kỳ vĩ gây nhiều tranh cãi gay gắt