Nước đi táo bạo của Nga giữa 'bão cấm vận'
Quốc hội Liên bang Nga đã thông qua các dự luật mở đường cho các hoạt động giao dịch và thanh toán bằng tiền điện tử tại Nga từ năm 2025 giữa những "đòn cô lập kinh tế" của phương Tây.
Chính phủ Nga đang chuẩn bị bắt đầu thử nghiệm các sàn giao dịch tiền điện tử và sử dụng mã thông báo kỹ thuật số cho các giao dịch xuyên biên giới, nhằm giảm thiểu khó khăn trong thanh toán cho các doanh nghiệp trong nước, vốn đang phải chịu áp lực nặng nề từ các lệnh trừng phạt quốc tế.
Các thử nghiệm này sẽ chính thức khởi động vào ngày 1/9, theo thông tin từ CNBC. Nga dự kiến sẽ sử dụng Hệ thống thẻ thanh toán quốc gia để hoán đổi giữa đồng Rúp và tiền điện tử trong quá trình thử nghiệm nền tảng thanh toán và trao đổi này.
Cuối tháng 7 năm nay, Quốc hội Nga đã thông qua dự luật cho phép doanh nghiệp sử dụng tiền điện tử trong thương mại quốc tế, như một phần trong nỗ lực né tránh các lệnh trừng phạt từ phương Tây, được áp đặt sau khi Nga tấn công Ukraine.
Luật này dự kiến có hiệu lực từ tháng 9, và theo lời Thống đốc Ngân hàng Trung ương Nga Elvira Nabiullina, một trong những người ủng hộ mạnh mẽ luật mới, những giao dịch tiền điện tử đầu tiên sẽ diễn ra trước khi năm nay kết thúc.
Ngày 8/8, Tổng thống Vladimir Putin đã chính thức ký các dự luật này thành luật.
Giao dịch tắc nghẽn
Thử nghiệm tiền điện tử được triển khai trong bối cảnh các doanh nghiệp Nga đang phải đối mặt với những khó khăn ngày càng gia tăng trong việc thanh toán cho các nhà cung cấp ở nước ngoài, cũng như trong việc nhận thanh toán cho các mặt hàng xuất khẩu. Những trở ngại này bắt nguồn từ quyết định của Mỹ vào tháng 6, khi mở rộng các tiêu chí để xác định việc áp dụng lệnh trừng phạt đối với các ngân hàng nước ngoài có giao dịch với Nga.
Nga hiện đang gặp phải sự chậm trễ đáng kể trong thanh toán quốc tế với các đối tác thương mại lớn như Trung Quốc, Ấn Độ và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE ), khi các ngân hàng tại những quốc gia này trở nên thận trọng hơn dưới áp lực từ các cơ quan quản lý phương Tây.
"Chúng tôi đang đưa ra một quyết định lịch sử trong lĩnh vực tài chính," Chủ tịch Duma Quốc gia Nga, Anatoly Aksakov, phát biểu trước các thành viên Quốc hội.
Theo luật mới, Ngân hàng Trung ương Nga sẽ xây dựng một cơ sở hạ tầng "thử nghiệm" mới cho các giao dịch thanh toán bằng tiền điện tử. Trước đó, vào tháng 1/2022, chỉ vài tuần trước khi cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine nổ ra, Ngân hàng Trung ương Nga đã đề xuất lệnh cấm hoàn toàn việc sử dụng và khai thác tiền điện tử. Tuy nhiên, vào ngày 14/8, Bộ trưởng Tài chính Anton Siluanov cho biết tại một diễn đàn rằng các nhà chức trách hiện đang tìm cách hợp pháp hóa các sàn giao dịch tiền điện tử, theo hãng thông tấn nhà nước Nga - Tass.
Hệ thống thẻ thanh toán quốc gia, được Ngân hàng Trung ương Nga thành lập vào năm 2014, hiện đang vận hành thẻ Mir và hệ thống thanh toán liên ngân hàng tức thời của Nga. Các quan chức Nga đã lựa chọn hệ thống này để thử nghiệm trao đổi tiền điện tử vì nó đã có sẵn cơ sở hạ tầng cho các chức năng thanh toán và bù trừ liên ngân hàng, đồng thời hệ thống này cũng được Ngân hàng Trung ương quản lý toàn diện.
Nga có thể cho phép Sàn giao dịch Moscow và Sàn giao dịch tiền tệ St. Petersburg thiết lập nền tảng tiền điện tử vào năm tới nếu các thử nghiệm thành công. Theo đó, bất kỳ loại tiền điện tử nào  hiện có cũng có thể được sử dụng trong thử nghiệm này.
Ngân hàng Trung ương Nga cho biết sự chậm trễ trong thanh toán đã trở thành một thách thức lớn đối với nền kinh tế Nga, khiến kim ngạch nhập khẩu của nước này giảm 8% trong quý II năm 2024.
Dù Nga đã nỗ lực chuyển sang sử dụng các đồng tiền của đối tác thương mại và phát triển các hệ thống thanh toán thay thế trong nhóm BRICS , nhiều khoản thanh toán vẫn được thực hiện bằng đô la Mỹ và euro, thông qua hệ thống SWIFT quốc tế.