PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu, Giám đốc Bệnh viện ĐH Y Hà Nội: Tôi không dùng thực phẩm chức năng, khuyên 3 điều ai cũng nên biết
Vì liên tiếp có những ồn ào về thuốc, thực phẩm chức năng, PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu đã đưa ra 3 lời khuyên cho mọi người.
Những ngày qua, câu chuyện về sữa giả, thuốc giả , thực phẩm chức năng… liên tiếp thu hút sự quan tâm của dư luận. Mọi chuyện ngày càng gây bức xúc khi cơ quan chức năng liên tục triệt phá nhiều đường dây làm thuốc giả, bán thực phẩm chức năng… ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân.
Mới đây, trên trang Facebook cá nhân, PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu – Giám đốc Bệnh viện ĐH Y Hà Nội – đã lên tiếng về thực phẩm chức năng .
Mở đầu, PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu cho biết, theo định nghĩa, thực phẩm chức năng là thực phẩm mang lại lợi ích cho sức khỏe vượt giá trị dinh dưỡng cơ bản của chúng nhờ các thành phần chức năng được thêm vào hoặc có sẵn tự nhiên. Các thành phần này có thể bao gồm probiotic, prebiotic, chất xơ, vitamin, khoáng chất hoặc hợp chất hoạt tính sinh học...
Nói cho dễ hiểu, đây là sản phẩm bổ sung thêm những chất còn thiếu cho cơ thể, hay cũng có thể gọi là một loại "thuốc bổ". Như thuốc bổ, việc quyết định dùng hay không dùng cần có bằng chứng cho thấy cơ thể thực sự thiếu chất đó. Tuy nhiên, đại đa phần chúng ta lại dùng theo khuyến cáo ghi trên vỏ hộp (tăng cường sinh lực, vitamin cho bà bầu, phụ nữ mãn kinh...) hoặc đơn giản là theo truyền miệng, rỉ tai.
"Ngày nào cũng có người hỏi tôi về việc sử dụng thực phẩm chức năng nhưng tôi luôn không bình luận. Bản thân tôi không ghi toa và cũng không dùng thực phẩm chức năng. Ngay từ khi làm giám đốc bệnh viện, tôi đã yêu cầu trưởng khoa Dược báo cáo hàng tháng số lượng các toa thuốc ‘bổ sung’ có thực phẩm chức năng để thống kê rõ ràng. Số đơn như vậy cứ giảm dần và gần như hết hẳn ở bệnh viện trong những năm gần đây", ông nhấn mạnh.
Tuy nhiên, PGS.TS cho biết, trong siêu thị ở các nước phát triển, có rất nhiều loại thực phẩm chức năng được đóng trong lọ thuốc và bày trên giá.
"Tôi cũng hay tiện tay nhặt mua mấy lọ vì hai lý do:
Thứ nhất, hệ thống kiểm duyệt thuốc và thực phẩm (FDA) vô cùng chặt chẽ ở các nước phát triển, nên tôi tin không có chuyện làm thuốc giả.
Thứ hai, có những loại thuốc bổ chữa triệu chứng như giúp dễ ngủ, tăng cường trí nhớ. Cũng như có những chất đã chứng minh hiệu quả điều trị nhưng chưa đủ mạnh để được gọi là thuốc chữa bệnh thực sự như Coenzym Q10 (tim mạch), Glucosamin (xương khớp)... Đây là những thuốc bổ tôi tin có hiệu quả trong một số trường hợp nhất định nên vẫn mua tặng cho người thân.
Yếu tố tâm lý đóng vai trò quan trọng trong việc sử dụng thuốc bổ, thực phẩm chức năng. Uống vào thấy người khỏe hơn là tâm lý chung của tất cả chúng ta. Càng đắt lại càng thấy tốt, mua càng khó lại càng quý hơn. ‘Của một đồng công một nén’ nên đi xa về tặng ông bà hộp thuốc bổ cũng thật đáng quý. Nhìn bố mẹ mình uống rồi khen khỏe hơn – có con cái nào không hạnh phúc?
Tâm lý cũng là cách chữa bệnh quan trọng trong ngành Y chúng tôi. Một người bệnh quá lo lắng, khi khám bệnh mà không có thuốc gì mang về uống, cũng sẽ rất băn khoăn: hay là bệnh mình nặng, vô phương cứu chữa? Đối với những trường hợp này, trước đây tôi hay kê vitamin. Dân trí ngày nay cao hơn nhiều nên khi đọc thấy là vitamin, chắc chắn sẽ chưa yên tâm. Thực phẩm chức năng thường phát huy công dụng trong những trường hợp hạn hữu này. Đây cũng là nguyên nhân khiến thực phẩm chức năng dởm len lỏi tấn công vào các bệnh viện , quầy thuốc", ông viết.
Vì liên tiếp có những ồn ào về thuốc, thực phẩm chức năng, PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu đã đưa ra 3 lời khuyên cho mọi người:
"Hôm nay, vì nhiều người đề nghị tôi nói gì về thực phẩm chức năng nên tôi cũng mạnh dạn khuyên 3 việc:
Thứ nhất, hãy tự tìm hiểu nguồn gốc, tác dụng trước khi quyết định sử dụng thực phẩm chức năng. Nếu còn lưỡng lự, tốt nhất không nên sử dụng. Rất nguy hiểm nếu chọn nhầm loại thực phẩm chức năng giả, hay có thành phần không phù hợp với bệnh lý mà người sử dụng đang mắc (ví dụ như người đái tháo đường mà lại dùng thực phẩm chức năng có nhiều glucose).
Thứ hai, nếu mua, nên lựa chọn những loại thực phẩm chức năng đã được các nước phát triển công nhận, bày bán công khai tại các siêu thị.
Cuối cùng, khi sử dụng, hãy thực sự lắng nghe cơ thể mình. Nếu cảm nhận thấy điều gì bất thường, nên dừng lại ngay lập tức. Ngoài ra, tôi cũng khuyên không nên dùng thực phẩm chức năng liên tục, kéo dài. Có thể dùng từng đợt, vì nguyên lý đơn giản: khi đã đủ rồi thì không cần bổ sung nữa – phải không các bạn?".
Danh sách thuốc giả Bộ Y tế yêu cầu không được kinh doanh, buôn bán
Lý do thuốc giả vẫn được người dân tin dùng, giao dịch hơn 200 tỷ đồng
