PMI Việt Nam tháng 11/2024: Tăng trưởng sản xuất chững lại nhưng triển vọng vẫn còn 

Sản lượng và đơn đặt hàng mới: Ánh sáng từ thị trường nội địa  

Trong tháng 11, chỉ số PMI ngành sản xuất  Việt Nam giảm nhẹ xuống 50,8 điểm so với 51,2 điểm của tháng trước. Mặc dù vẫn duy trì trên ngưỡng 50 điểm, kết quả này cho thấy tốc độ cải thiện của điều kiện kinh doanh đã chậm lại, chủ yếu do sự suy yếu từ nhu cầu quốc tế. Theo ông Andrew Harker, Giám đốc Kinh tế tại S&P Global Market Intelligence, “xuất khẩu giảm với mức mạnh nhất kể từ tháng 07/2023, phản ánh sự yếu kém của thị trường quốc tế, gây áp lực lớn lên ngành sản xuất Việt Nam”. 

Sản lượng sản xuất tiếp tục tăng tháng thứ hai liên tiếp nhờ sự cải thiện của nhu cầu nội địa và sự xuất hiện của khách hàng mới. Tuy nhiên, mức tăng này bị hạn chế bởi sự giảm sút trong các đơn đặt hàng xuất khẩu. Số lượng đơn đặt hàng mới ghi nhận mức tăng nhẹ, nhưng sự phụ thuộc vào thị trường quốc tế vẫn là một rủi ro lớn. Sự mất cân đối giữa nhu cầu nội địa và quốc tế đang đặt ra yêu cầu cấp thiết để doanh nghiệp Việt Nam  tái định hình chiến lược kinh doanh, giảm sự phụ thuộc vào xuất khẩu và khai thác mạnh mẽ tiềm năng nội địa. 

Trong bối cảnh đó, sản lượng và số lượng đơn đặt hàng mới tuy tăng nhưng không thể đạt được đà bứt phá. Sự yếu kém trong xuất khẩu đã kéo chậm lại sự phục hồi, gây áp lực lớn hơn lên các nhà sản xuất. Dù nhu cầu nội địa vẫn là điểm sáng, nhưng việc không thể bù đắp cho xuất khẩu khiến tăng trưởng sản xuất bị chững lại. 

Lao động và áp lực chi phí: Bài toán khó cho doanh nghiệp  

Trong tháng 11 chứng kiến xu hướng giảm việc làm trong ngành sản xuất khi các doanh nghiệp tiếp tục cắt giảm nhân sự để kiểm soát chi phí. Đây là tháng thứ hai liên tiếp ghi nhận sự suy giảm trong lao động, khiến lượng công việc tồn đọng tăng lên. Các doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc hoàn thành đúng hạn đơn hàng, điều này có thể dẫn đến mất lòng tin của khách hàng và giảm khả năng cạnh tranh trong thời gian tới. 

Áp lực chi phí tiếp tục gia tăng, mặc dù tốc độ tăng chi phí đầu vào đã chậm lại so với các tháng trước. Nguyên nhân chủ yếu là sự khan hiếm nguồn cung nguyên liệu và tác động từ đồng nội tệ yếu. Giá cả đầu ra tăng nhẹ, nhưng các doanh nghiệp vẫn phải đối mặt với thách thức lớn trong việc chuyển toàn bộ chi phí tăng lên khách hàng. Ông Harker nhận định rằng “khả năng kiểm soát chi phí của doanh nghiệp bị hạn chế trong bối cảnh nhu cầu còn yếu, điều này khiến họ khó có thể duy trì đà tăng trưởng”. 

Chuỗi cung ứng cũng tiếp tục bị gián đoạn khi thời gian giao hàng của nhà cung cấp kéo dài thêm một tháng, đạt mức độ chậm trễ lớn hơn so với tháng 10. Các vấn đề về vận tải và thiếu hụt nguyên liệu thô là những nguyên nhân chính gây ra sự gián đoạn này. Trong khi đó, tồn kho hàng mua và tồn kho thành phẩm giảm mạnh, phản ánh sự thận trọng của các doanh nghiệp trong chiến lược mua sắm đầu vào nhằm tiết kiệm chi phí. 

Triển vọng kinh doanh: Niềm tin vẫn được giữ vững  

Dù đối mặt với nhiều khó khăn, các doanh nghiệp sản xuất tại Việt Nam vẫn lạc quan về tương lai. Niềm tin kinh doanh trong tháng 11 giảm xuống mức thấp nhất kể từ tháng 01/2024, nhưng nhiều doanh nghiệp vẫn kỳ vọng sản lượng sẽ tăng trong năm 2025. Các kế hoạch mở rộng kinh doanh, ra mắt sản phẩm mới và niềm tin vào sự phục hồi của nhu cầu là những yếu tố chính thúc đẩy sự lạc quan này. 

Triển vọng dài hạn của ngành sản xuất Việt Nam vẫn khá tích cực nhờ vào tiềm năng của thị trường nội địa. Sự ổn định trong chi phí đầu vào và khả năng cải thiện chuỗi cung ứng có thể giúp doanh nghiệp vượt qua giai đoạn khó khăn hiện tại. Theo ông Harker, “niềm tin vào sự hồi phục nhu cầu sẽ là yếu tố then chốt giúp các doanh nghiệp tiếp tục đầu tư và tăng công suất trong thời gian tới”. 

Chỉ số PMI không chỉ là một thước đo quan trọng của ngành sản xuất mà còn phản ánh sức khỏe tổng thể của nền kinh tế. Với chỉ số PMI tháng 11 duy trì trên ngưỡng 50 điểm, Việt Nam vẫn đang trên đà phục hồi. Tuy nhiên, tốc độ chậm lại cho thấy cần có những giải pháp quyết liệt hơn để giảm sự phụ thuộc vào xuất khẩu và khắc phục các thách thức nội tại. Những nỗ lực cải thiện chuỗi cung ứng, tăng cường năng lực sản xuất và khai thác tốt thị trường nội địa sẽ là chìa khóa để ngành sản xuất Việt Nam phát triển bền vững trong tương lai. 

>> UOB: GDP Việt Nam năm 2025 dự báo tăng trưởng 6,6%