Quần thể di tích Tiên Lục nổi bật với cây Dã hương nghìn năm tuổi hiếm có trên thế giới, vừa được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt 

Theo thông tin trên Báo Bắc Giang, ngày 26/11, Phó Thủ tướng Lê Thành Long đã ký quyết định công nhận Quần thể di tích  đình, đền, chùa Tiên Lục (huyện Lạng Giang, tỉnh Bắc Giang) là Di tích quốc gia đặc biệt. Quần thể này bao gồm các di tích kiến trúc nghệ thuật quan trọng như: Chùa Phúc Quang, đền Tiên Lục, đình Thuận Hòa, đình Viễn Sơn và cây Dã hương. 

Cây Dã hương. (Ảnh: Báo Bắc Giang) 

Theo các nguồn tư liệu lịch sử và Hán - Nôm, quần thể di tích Tiên Lục được xây dựng từ lâu đời và trải qua nhiều lần trùng tu, tôn tạo vào thời Lê Trung Hưng (thế kỷ XVII-XVIII). Đây là một danh lam cổ tự nổi tiếng trong khu vực, không chỉ mang giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học mà còn nổi bật với giá trị kiến trúc nghệ thuật đặc sắc. 

Hiện nay, các công trình vẫn giữ được nét nguyên bản về kiến trúc, hình dáng và các mảng chạm khắc trang trí. Những chi tiết này thể hiện sự phong phú và tinh xảo qua các chủ đề nghệ thuật độc đáo như: rồng ổ, rồng lớn, các loài thú, tiên nữ cưỡi rồng, cảnh đấu vật... Tất cả đều góp phần tạo nên giá trị nghệ thuật cao, khẳng định sự sáng tạo và tay nghề điêu luyện của nghệ nhân xưa. 

Đình Thuận Hòa. (Ảnh: Báo Bắc Giang) 

Tại quần thể di tích Tiên Lục, cây Dã hương cổ thụ nổi bật với tuổi đời hàng nghìn năm, được coi là một trong những cây quý hiếm nhất thế giới. Dưới thời vua Lê Cảnh Hưng, cây được sắc phong danh hiệu “Quốc chúa Đô mộc Dã Đại vương” – biểu tượng cho cây Dã hương to đẹp nhất nước. 

Quần thể di tích Tiên Lục không chỉ là một kho tàng lịch sử, mà còn lưu giữ nhiều giá trị văn hóa truyền thống độc đáo, trong đó lễ hội Tiên Lục là điểm nhấn quan trọng. Trước kia, lễ hội được tổ chức vào ngày 8 và 9 tháng Giêng hàng năm, nhưng hiện nay đã được chuyển sang ngày 18, 19 và 20 tháng Ba âm lịch. 

Hệ thống tượng Phật tại chùa Phúc Quang. (Báo Bắc Giang) 

Lễ hội Tiên Lục được người dân địa phương bảo tồn gần như nguyên vẹn qua các nghi lễ truyền thống như rước, tế, và không gian lễ hội đặc trưng. Các trò chơi dân gian nổi bật như lễ rước nước, rước kiệu, tục xếp chữ và trò chơi cướp cầu không chỉ thể hiện tài trí, sự khéo léo của người dân mà còn mang đậm ước nguyện về cuộc sống thái bình, ấm no, hạnh phúc. Lễ hội Tiên Lục đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ghi danh vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia, khẳng định giá trị đặc biệt của nó đối với nền văn hóa dân tộc. 

Quần thể di tích Tiên Lục không chỉ nổi bật với giá trị lịch sử và kiến trúc mà còn lưu giữ nhiều di vật, cổ vật có giá trị cao. Chùa Phúc Quang là một ví dụ điển hình với gần 100 pho tượng Phật, phần lớn có niên đại từ thời Nguyễn (thế kỷ XIX-XX). Nổi bật trong số đó là bộ tượng Tam Thế Phật, tượng A Di Đà, tượng Thích Ca Niên hoa, tòa Cửu Long và tượng Ngọc Hoàng. 

Ngoài dịp lễ hội, quần thể di tích Tiên Lục còn là điểm đến hấp dẫn cho các nhà khoa học và khách du lịch. Đây là nơi không chỉ thu hút du khách chiêm bái, tham quan mà còn là một trung tâm nghiên cứu về văn hóa và lịch sử. 

Năm 2020, UBND tỉnh Bắc Giang đã ban hành quyết định công nhận quần thể di tích Tiên Lục là điểm du lịch, bao gồm cây Dã hương, đình, đền, chùa xã Tiên Lục, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị di sản này. 

>> Văn miếu hơn 400 tuổi lâu đời thứ hai tại Việt Nam, nằm tại trung tâm vùng thương cảng sầm uất bậc nhất một thời, cách Hà Nội chỉ hơn 60km