Tận mục nhà gỗ 175 năm tuổi của Tam nguyên nổi tiếng đất Bắc trải qua nhiều giai đoạn lịch sử, từng bị Pháp chiếm đóng
Nhà cổ nơi cụ Tam Nguyên lớn lên có tuổi đời đã 175 năm nhưng vẫn giữ được gần như nguyên vẹn nét kiến trúc và phong cách xây dựng nhà cửa Bắc Bộ xưa.
Tại TP. Nam Định có một ngôi nhà cổ vô cùng quý giá và thu hút du khách đến tham quan là nhà số 7 Bến Ngự. Ngôi nhà này do cụ Trần Đình Lâm (ông nội của danh nhân văn hóa Trần Bích San) xây dựng năm 1849. Đây cũng chính là nơi ông Trần Bích San đã lớn lên. Đã 8 thế hệ sống trong ngôi nhà này, lớn lên và trưởng thành và gắng sức gìn giữ di sản của cha ông.
Ông Trần Bích San nổi tiếng là người học rộng, tài cao dưới thời vua Tự Đức triều Nguyễn. Năm 21 tuổi đỗ Tú tài, năm 24 tuổi đỗ Giải nguyên, năm 25 tuổi đỗ Hội nguyên rồi Đình nguyên. Vì cả 3 lần thi đều đỗ đầu nên ông được mệnh danh là “Tam nguyên’’ của làng Vị Xuyên.
 |
| Hiện ngôi nhà vẫn giữ được nét kiến trúc xưa. Ảnh internet |
Nhà cổ nơi cụ Tam Nguyên lớn lên có tuổi đời đã 175 năm nhưng vẫn giữ được gần như nguyên vẹn kiến trúc và phong cách xây dựng nhà cửa Bắc Bộ xưa.
Ngôi nhà xưa kia nằm trên mảnh đất rộng hơn 6 sào Bắc Bộ (2.160m2) nhưng hiện tại chỉ còn 200m2, trong đó diện tích ngôi nhà 5 gian cổ là 97,6m2. Ngôi nhà có kiến trúc cổ với kết cấu gỗ lim, tường thất, ngói nam...
 |
| Những nội thất gỗ quý giá trong căn nhà. Ảnh internet |
Nhà gồm từ đường và một số căn nhà phụ cận. Từ đường rộng 5 gian, mặt quay hướng đông về phía sông Đào, chỗ bến đò Chè ngày trước tấp nập thuyền bè qua lại buôn bán.
Tường xây bằng gạch thất, mái lợp ngói nam, các cột câu đầu, xà, lá mái đều được làm bằng gỗ lim chắc chắn. Ba gian giữa là loại cửa vông sơn thiếp. Các mảng chạm khắc khá đơn giản. Đầu dự có chạm hoa lá cách điệu.
 |
| Xưa kia đây là một ngôi nhà khang trang. Ảnh internet |
Ở gian chính giữa là một bệ thờ bằng gạch, trên bệ có 9 hộp khám nhỏ. Trong khám là các bức Thần chủ bằng gỗ, ghi chức tước các vị trong dòng họ Trần. Trên bệ, có bức đại từ với 4 chữ sơn son thiếp vàng Dực thế tài đức (tạm dịch: Cõi trần đẹp đẽ ghi nhớ công đức).
Thông tin từ CTT tỉnh Nam Định, trải qua nhiều cuộc chiến tranh, ngôi nhà số 7 phố Bến Ngự không bị phá hủy mà chỉ bị hư hại nhẹ. Đây là một ngôi nhà khang trang bề thế nên sau khi chiếm được thành Nam Định, vì chưa có nhà làm việc nên Pháp đã chiếm ngôi nhà này làm chỗ ở và làm việc cho viên công sứ.
 |
| Hiện tại, ngôi nhà đã được xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia. Ảnh internet |
Sau này các môn sinh của cụ Trần Đình Lâm (ông nội ông Trần Bích San) tìm cách mua lại để làm nơi thờ thầy.
Với giá trị nhiều mặt như vậy, ngôi nhà số 7 phố Bến Ngự đã vinh dự được Nhà nước xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia.
