Thành phố cảng lớn nhất miền Bắc ‘đón’ thêm 2 Di tích Quốc gia đặc biệt
Hai di tích Từ Lương Xâm và Quần thể di tích Vương Triều Mạc chính thức được xếp hạng Di tích Lịch sử Quốc gia đặc biệt.
Ngày 17/1/2025, Phó Thủ tướng Lê Thành Long đã chính thức ký quyết định công nhận Từ Lương Xâm (quận Hải An) và Quần thể di tích Vương Triều Mạc (huyện Kiến Thụy), Hải Phòng, là Di tích Lịch sử Quốc gia đặc biệt . Đây là hai địa điểm mang ý nghĩa lịch sử sâu sắc, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa địa phương.
Theo bà Trần Thị Hoàng Mai, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) Hải Phòng, với quyết định này, thành phố hiện đã có tổng cộng bốn di tích được xếp hạng quốc gia đặc biệt. Hai di tích trước đó bao gồm Danh lam thắng cảnh quần đảo Cát Bà (được công nhận năm 2013) và Di tích lịch sử Đền thờ Nguyễn Bỉnh Khiêm (được công nhận năm 2015).
Di tích Từ Lương Xâm nơi thờ Đức Vương Ngô Quyền
Nằm tại làng Lương Xâm, phường Nam Hải, quận Hải An, Từ Lương Xâm là một trong ba "Linh Từ" quan trọng nhất của quận Hải An, đồng thời thuộc nhóm "Tứ Linh Từ" nổi tiếng trong cổ huyện An Dương. Đây là nơi thờ Đức Vương Ngô Quyền - vị anh hùng lãnh đạo quân và dân Đại Việt đánh bại quân Nam Hán trên sông Bạch Đằng bằng chiến thuật cọc gỗ lừng danh.
Từ Lương Xâm không chỉ là căn cứ chiến lược trong trận thủy chiến vang dội năm 938 mà còn trở thành nơi thờ tự ông sau khi qua đời. Qua các thời kỳ, nơi đây nhận được 25 đạo sắc chính và hơn 20 sắc phong từ các vương triều nối tiếp.
Ngày nay, Từ Lương Xâm là điểm đến được nhiều du khách lựa chọn khi ghé thăm Hải Phòng. Không chỉ mang giá trị lịch sử, nơi đây còn thu hút bởi sự linh thiêng và không gian kiến trúc cổ kính, đậm đà bản sắc văn hóa Việt Nam.
Quần thể di tích Vương Triều Mạc
Quần thể di tích Vương Triều Mạc tọa lạc tại thôn Cổ Trai, xã Ngũ Đoan, huyện Kiến Thụy, với tổng diện tích khoảng 2,5ha, nằm trong tổng quy hoạch 10,5ha, gồm các hạng mục như Nghi môn ngoại, cầu đá, hồ cá, Nghi môn nội, nhà văn bia, nhà giải vũ, nhà chính điện,... Đây là nơi thờ phụng năm vị vua thuộc triều đại nhà Mạc, vương triều từng định đô tại Thăng Long từ năm 1527 đến 1592.
Trọng tâm của khu tưởng niệm là nhà chính điện, có diện tích 586,19m², được thiết kế theo kiến trúc thời Mạc với mặt bằng hình chữ “Công”, nổi bật với 100 cột gỗ lim vững chắc. Nhà chính điện gồm ba phần chính: 7 gian tiền đường, 5 gian hậu cung,... Tại gian tiền đường, linh vị của 5 vị vua triều Mạc được thờ phụng, nổi bật với tượng Thái Tổ Mạc Đăng Dung được chế tác bằng gỗ dát vàng, đặt ở vị trí trung tâm, cùng với các đồ thờ quý giá.
Khu di tích được xây dựng công phu với những công trình kiến trúc tinh xảo cùng nhiều hiện vật cổ giá trị. Trong số đó, nổi bật là các món đồ độc đáo như chiêng đồng khắc hình rồng, bình thờ Một Cột, chim hạc và chiếc đại hồng chung nặng 1.527kg.
Đặc biệt, khu di tích này lưu giữ thanh Định Nam Đao, biểu tượng quyền lực của vua Mạc Đăng Dung. Thanh đao bằng sắt có niên đại hơn 500 năm, dài 2,55m, nặng 25,6kg, với phần lưỡi dài 95cm. Đây là vũ khí từng được sử dụng trong các trận chiến bảo vệ đất nước và giữ gìn hòa bình.
Quần thể di tích Vương Triều Mạc không chỉ lưu giữ những giá trị văn hóa và lịch sử mà còn là điểm đến hấp dẫn giúp du khách hiểu thêm về giai đoạn lịch sử hào hùng của dân tộc Việt Nam.
Cho đến nay, Hải Phòng sở hữu tổng cộng 942 di tích, trong đó có một Di sản thiên nhiên thế giới, bốn Di tích Quốc gia đặc biệt, 119 Di tích Quốc gia, 435 Di tích cấp Thành phố và gần 400 di tích nằm trong danh mục kiểm kê.
Cảng Hải Phòng là một cụm cảng biển tổng hợp cấp quốc gia, lớn thứ 2 ở Việt Nam sau cảng Sài Gòn và lớn nhất miền Bắc, là cửa ngõ quốc tế của Việt Nam nằm tại ba quận Hồng Bàng, Ngô Quyền và Hải An, bên cạnh đó cụm cảng Lạch Huyện đang được hoàn thiện sẽ mang một tầm vóc mới cho cảng biển Hải Phòng.
