Thương vụ sáp nhập lịch sử: Trung Quốc thành lập công ty chứng khoán trị giá 230 tỷ USD, cạnh tranh trực tiếp với Phố Wall
Thương vụ sáp nhập giữa hai ông lớn Guotai Junan và Haitong Securities sẽ tạo ra một tập đoàn tài chính khổng lồ của Trung Quốc trị giá 230 tỷ USD.
Trung Quốc đang sáp nhập hai công ty môi giới hàng đầu do nhà nước quản lý nhằm tạo ra một tập đoàn khổng lồ mới, với mục tiêu củng cố ngành trị giá 1,7 nghìn tỷ USD và xây dựng các ngân hàng đầu tư mạnh mẽ hơn, đủ sức cạnh tranh với các công ty tài chính nước ngoài.
Theo tuyên bố từ hai bên, Guotai Junan Securities Co. sẽ sáp nhập với đối thủ nhỏ hơn Haitong Securities Co. thông qua hoán đổi cổ phiếu. Cả hai công ty đều thuộc sở hữu một phần của Cơ quan Quản lý Tài sản Nhà nước Thượng Hải. Sau khi sáp nhập, thực thể mới này sẽ có tổng tài sản lên đến 1,6 nghìn tỷ nhân dân tệ (tương đương 230 tỷ USD), vượt qua Citic Securities Co., trở thành công ty môi giới lớn nhất Trung Quốc.
Thương vụ này hiện vẫn chờ sự phê duyệt từ hội đồng quản trị, cổ đông và các cơ quan quản lý.
Đây là bước tiến quan trọng sau khi Chủ tịch Tập Cận Bình kêu gọi các cơ quan tài chính xây dựng những ngân hàng đầu tư hàng đầu để cạnh tranh với các tập đoàn tài chính Phố Wall đang mở rộng sự hiện diện tại Trung Quốc. Thị trường ngay lập tức phản ứng tích cực, với cổ phiếu của các công ty môi giới địa phương tăng vọt vào sáng thứ Sáu.
Ủy ban Chứng khoán Quốc gia cũng ủng hộ việc hợp nhất, với mục tiêu đến năm 2035 có thể phát triển 2-3 ngân hàng đầu tư đủ sức cạnh tranh toàn cầu. Theo số liệu chính thức, tính đến cuối năm 2023, Trung Quốc có khoảng 145 công ty chứng khoán với tổng tài sản lên đến 11,8 nghìn tỷ nhân dân tệ. Tuyên bố của các công ty cho biết: "Việc sáp nhập này sẽ góp phần xây dựng một ngân hàng đầu tư đẳng cấp thế giới và thúc đẩy sự phát triển chất lượng cao của ngành."
Thách thức phía trước
Tuy nhiên, ngành này đang đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm sự sụt giảm trong các giao dịch và tình trạng đình trệ của thị trường vốn  do kinh tế suy yếu. Lợi nhuận ngành đã giảm trong những năm gần đây và triển vọng vẫn ảm đạm sau khi hai công ty lớn là China International Capital Corp. và Citic Securities công bố kết quả kinh doanh nửa đầu năm giảm sút.
Haitong, được định giá 106 tỷ đô la Hồng Kông (13,6 tỷ USD), ghi nhận lợi nhuận giảm 75% trong nửa đầu năm, và cổ phiếu của công ty này đã giảm 12% trong năm qua.
Một báo cáo từ Hua Chuang Securities nhận định rằng việc sáp nhập có khả năng giải quyết những khó khăn của Haitong, đồng thời cảnh báo về khả năng cắt giảm việc làm do tình trạng khan hiếm công ty niêm yết. Guotai Junan hiện có khoảng 15.000 nhân viên, trong khi Haitong Securities tuyển dụng hơn 13.600 người, bao gồm 1.645 người làm việc trong lĩnh vực ngân hàng đầu tư.
Theo thỏa thuận, Guotai Junan sẽ phát hành cổ phiếu niêm yết trên Sở Giao dịch Chứng khoán Thượng Hải cho các cổ đông sở hữu cổ phiếu A của Haitong và tương tự tại Hồng Kông với cổ phiếu H. Công ty cũng có kế hoạch phát hành thêm cổ phiếu A để huy động vốn phụ trợ, dù chưa tiết lộ chi tiết tài chính của thương vụ.
Cả hai công ty đều đã tạm ngừng giao dịch cổ phiếu tại Thượng Hải và Hồng Kông kể từ ngày 6/9. Thời gian ngừng giao dịch cổ phiếu A của Trung Quốc dự kiến kéo dài không quá 25 ngày.
Ngoài ra, các công ty môi giới này còn phải đối mặt với chiến dịch “thịnh vượng chung” của Chủ tịch Tập Cận Bình, yêu cầu cắt giảm lương và sa thải nhân viên nhằm củng cố hoạt động và tuân thủ quy định chặt chẽ hơn.
Thương vụ sáp nhập này đánh dấu bước đi quan trọng trong tham vọng của Trung Quốc trong việc xây dựng một công ty chứng khoán “khổng lồ” đủ sức cạnh tranh với các ngân hàng Phố Wall, sau khi nước này mở cửa hoàn toàn thị trường tài chính vào năm 2020.
Động thái này cũng có thể thúc đẩy sự hợp nhất trong ngành, khi hàng loạt công ty môi giới đã hoặc đang lên kế hoạch sáp nhập. Mới đây, Guosen Securities thông báo dự định mua lại Vanho Securities, trong khi Guolian Securities có kế hoạch thâu tóm Minsheng Securities và Western Securities.
Trung Quốc đã cân nhắc việc kết hợp hai ngân hàng đầu tư lớn nhất bốn năm trước, nhưng tiến độ bị đình trệ. Đề xuất trước đó là Citic Group, công ty mẹ của Citic Securities, sẽ mua cổ phần của CSC Financial Co. từ Central Huijin.
Với sự ủng hộ mạnh mẽ từ chính phủ và nhu cầu cấp bách trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh toàn cầu, thương vụ sáp nhập giữa Guotai Junan và Haitong hứa hẹn sẽ mở ra chương mới cho ngành tài chính Trung Quốc.
Theo WSJ
Cơn đau đầu cho nhiều “ông lớn” ô tô tại thị trường Trung Quốc 
Trung Quốc độc quyền đất hiếm - sự lợi hại trong các cuộc chiến thương mại