Triển khai 'siêu' dự án thủy lợi mang tính lịch sử: Có hệ thống đập tràn khủng hơn đập Tam Hiệp, di dời ít nhất 200.000 người, tổng chi phí 89.000 tỷ đồng
Hiện tại, siêu dự án được kỳ vọng sẽ hoàn thành vào năm 2027, với giai đoạn một của đập hoàn thành không muộn hơn tháng 10/2026.
Andhra Pradesh là một trong những bang lớn nhất của Ấn Độ , với hơn 50 triệu dân, hai con sông lớn và một ngành nông nghiệp phát triển mạnh. Nhưng nơi đây lại đối mặt với hai vấn đề tưởng chừng đối lập: lũ lụt nghiêm trọng và hạn hán khắc nghiệt.
Suốt gần 100 năm, các kỹ sư và chính quyền đã cố gắng tìm ra giải pháp mang tính đột phá - một dự án khổng lồ có thể chuyển nước giữa những khu vực thường xuyên bị lũ lụt và hạn hán, giúp duy trì sự cân bằng cần thiết.
Kế hoạch này, vốn đã được đề xuất từ Thế chiến thứ hai, nay đang được đẩy mạnh với hàng loạt công trình ấn tượng: một đập lớn, một nhà máy thủy điện và một hệ thống kênh đào khổng lồ. Thế nhưng, hành trình hiện thực hóa dự án không hề dễ dàng. Thiên tai, các vấn đề giải phóng mặt bằng…đã khiến nó bị trì hoãn suốt hàng chục năm.
Từng được xem là “phao cứu sinh” của khu vực, có lúc dự án tưởng như đã chìm vào quên lãng. Tuy nhiên giờ đây, mọi nguồn lực đều đang dồn vào để hoàn thành công trình mang tính lịch sử này.
Siêu dự án thủy lợi
Dự án thủy lợi Polavaram được xây dựng trên sông Godavari – con sông dài thứ hai của Ấn Độ. Đây là một công trình quan trọng với nhiều chức năng: Cung cấp nước tưới tiêu cho 720.000 mẫu Anh đất nông nghiệp; giảm thiểu nguy cơ lũ lụt; phát điện phục vụ khu vực.
Dự án giúp kiểm soát dòng chảy của sông Godavari, điều phối nước đến nơi cần thiết. Khi mực nước sông lên cao, nước dư thừa sẽ được chuyển đến các vùng khô hạn.
Một trong những hạng mục nổi bật của dự án này là hệ thống đập tràn. Cấu trúc này cao hơn 50m, chiều ngang hơn 1.100m - lớn hơn cả đập tràn của đập Tam Hiệp (Trung Quốc). Nó được trang bị 48 cống thủy lực cho phép nước chảy qua nếu cần, ví dụ khi lũ lụt sắp xảy ra.
Ngoài ra, đập chính cao 45m, dài gần 2,5km, bắc qua sông Godavar và được xây dựng gần như song song với đập tràn. Đập này làm từ đất và đá nén chặt, với một bức tường bê tông ngầm giúp tăng độ ổn định và ngăn nước rò rỉ.
Tuy nhiên, vào năm 2019, một trận lũ lớn đã làm vỡ một phần tường chắn của đập. Thiệt hại nghiêm trọng đến mức Chính phủ quyết định xây dựng lại thay vì sửa chữa. Hiện tại, công trình đang tiếp tục và dự kiến hoàn thành vào tháng 11/2025.
Để đảm bảo quá trình thi công suôn sẻ, hai tường bao ngăn nước tạm thời đã được dựng lên để giữ nước bên ngoài khu vực xây dựng.
Khi hoàn thành, đập sẽ giúp tạo nên hồ chứa mới và dẫn nước qua đập tràn trong quá trình chảy xuống vịnh Bengal. Nhưng đó không phải con đường duy nhất mà nước có thể đi.
Hai kênh đào khổng lồ cũng sẽ được xây dựng. Một kênh khổng lồ sẽ cho phép nước chảy về phía Đông, đến những hồ chứa cách đó 180km. Một kênh khác đưa nước về phía Tây đến sông Krishna, giúp cấp nước cho các khu vực hạn hán nặng nhất
Ngoài việc kiểm soát lũ và cung cấp nước tưới, dự án còn xây dựng một nhà máy thủy điện công suất 960MW ngay bên cạnh đập. Công trình này tận dụng dòng chảy từ hồ chứa để tạo ra điện.
Hiện tại, các đường ống dẫn nước khổng lồ - dài 150m, đường kính 9m đã được lắp đặt. Đây là những đường hầm dẫn nước từ hồ chứa đến tua-bin phát điện.
Quá trình xây dựng
Dự án Polavaram có một lịch sử lâu dài. Ý tưởng về con đập này được đề xuất từ những năm 1940, khi Ấn Độ còn là thuộc địa của Anh. Tuy nhiên, mãi đến năm 1980, dự án mới bắt đầu được triển khai và chính thức khởi công vào năm 2004.
Tiến độ bị trì hoãn nhiều lần do vướng mắc trong việc mua lại đất đai, thủ tục pháp lý và bồi thường di dời dân cư. Ít nhất 200.000 người đã phải di dời. Nhiều người trong số họ là cư dân bản địa đã sinh sống ở đây qua nhiều thế hệ.
Chi phí cho dự án cũng tăng lên đáng kể. Khi khởi công hơn 20 năm trước, chi phí ước tính là 1,5 tỷ USD, nhưng ước tính hiện tại là khoảng 3,5 tỷ USD (hơn 89.000 tỷ đồng).
Hiện tại, dự án được kỳ vọng sẽ hoàn thành vào năm 2027, với giai đoạn một của đập hoàn thành không muộn hơn tháng 10/2026.
