Trung Quốc ra đòn đáp trả Mỹ, Google bị điều tra 

Quốc kỳ Mỹ và Trung Quốc bên ngoài một cửa hàng lưu niệm ở Bắc Kinh, ngày 31/1. (Ảnh: AP)

Trung Quốc cho biết sẽ áp mức thuế 15% đối với than và các sản phẩm khí tự nhiên hóa lỏng (LNG); mức thuế 10% đối với dầu thô, máy móc nông nghiệp và ô tô động cơ lớn nhập khẩu từ Mỹ. Chính sách này sẽ có hiệu lực từ đầu tuần tới. 

"Việc Mỹ đơn phương tăng thuế vi phạm nghiêm trọng các quy tắc của Tổ chức Thương mại Thế giới. Việc này không chỉ không có ích cho việc giải quyết các vấn đề của chính họ mà còn gây tổn hại đến hợp tác kinh tế và thương mại bình thường giữa Trung Quốc và Mỹ", tuyên bố từ văn phòng của Bộ Tài chính Trung Quốc cho biết. 

Trung Quốc là nước nhập khẩu LNG lớn nhất thế giới, chủ yếu từ Úc, Qatar và Malaysia. Mỹ là quốc gia bán LNG nhiều nhất thế giới, nhưng xuất khẩu không đáng kể sang Trung Quốc. 

Theo dữ liệu do Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ công bố, Mỹ xuất khẩu khoảng 4,9 triệu m3 sang Trung Quốc trong năm 2023, chiếm khoảng 2,3% tổng khối lượng xuất khẩu khí đốt tự nhiên. 

Ngày 4/2, Cục Quản lý thị trường Nhà nước Trung Quốc cho biết đang điều tra Google vì nghi ngờ vi phạm luật chống độc quyền. Thông báo không đề cập đến thuế quan nhưng được đưa ra chỉ vài phút sau khi mức thuế 10% mà ông Trump áp với hàng hóa Trung Quốc có hiệu lực. Chưa rõ cuộc điều tra sẽ ảnh hưởng như thế nào đến hoạt động của Google. 

Google hiện diện hạn chế ở Trung Quốc vì công cụ tìm kiếm của họ bị chặn ở quốc gia này, giống như hầu hết các nền tảng khác của phương Tây. Google rời khỏi thị trường Trung Quốc từ năm 2010, sau khi từ chối tuân thủ yêu cầu giám sát của Chính phủ Trung Quốc. Google chưa đưa ra bình luận về bước đi mới của Bắc Kinh. 

Giới phân tích cho rằng các biện pháp trả đũa của Trung Quốc sẽ gây ra những tác động tiêu cực không chỉ đối với nền kinh tế Mỹ mà cả các quốc gia khác. 

"Họ có chế độ kiểm soát xuất khẩu tốt hơn nhiều. Chúng ta phụ thuộc vào họ về nhiều khoáng sản quan trọng: gali, germani, than chì, và nhiều loại khác nữa. Vì vậy… họ có thể gây ra tác hại đáng kể cho nền kinh tế của chúng ta", ông Philip Luck, cựu quan chức Bộ Ngoại giao và giám đốc Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế, phát biểu tại một diễn đàn ngày 3/2. 

Theo ông Stephen Dover, chiến lược gia trưởng về thị trường của Viện Franklin Templeton, cho rằng phản ứng của Trung Quốc dường như đã được tính toán kỹ. 

"Đây có thể là khởi đầu của một cuộc chiến tranh thương mại ăn miếng trả miếng, có thể kéo chậm tăng trưởng GDP ở mọi nơi, đẩy lạm phát của Mỹ lên cao hơn, đồng đô la mạnh hơn và gây áp lực lớn hơn lên lãi suất của Mỹ”, Dover nhận định. 

Tổng thống Mỹ Donald Trump lên kế hoạch sẽ nói chuyện với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong vài ngày tới. 

Ngoài thuế quan, Trung Quốc cũng công bố kiểm soát xuất khẩu một số nguyên tố đóng vai trò quan trọng đối với ngành công nghệ cao, bao gồm: vonfram, tellurium, bismuth, molypden và indium. Nhiều nguyên tố trong đó được Cục Khảo sát địa chất Mỹ xác định là khoáng sản quan trọng, nghĩa là rất cần thiết đối với an ninh kinh tế hoặc quốc gia của Mỹ, với chuỗi cung ứng dễ bị gián đoạn. 

Bộ Thương mại Mỹ còn đưa 2 công ty của Mỹ vào danh sách các tổ chức không đáng tin cậy: PVH Group – tập đoàn sở hữu thương hiệu Calvin Klein và Tommy Hilfiger; và Illumina - công ty công nghệ sinh học có văn phòng tại Trung Quốc. 

Theo đó, 2 công ty này sẽ bị cấm tham gia các hoạt động xuất nhập khẩu liên quan đến Trung Quốc và thực hiện khoản đầu tư mới vào quốc gia này. 

Bắc Kinh bắt đầu điều tra PVH Group từ tháng 9 năm ngoái vì có "hành vi không đúng mực liên quan đến Tân Cương", sau khi Bắc Kinh cáo buộc công ty này tẩy chay bông Tân Cương. 

>>Trung Quốc 'trả đũa' Mỹ bằng loạt thuế quan mới từ ngày 10/2, chiến tranh thương mại bùng nổ?