Xếp hạng tín nhiệm tổ chức phát hành có đủ căn cứ để đánh giá rủi ro đầu tư trái phiếu? 

Gần đây, VIS Rating  đã tổ chức một số hội thảo nhằm chia sẻ những đánh giá chuyên sâu về kết quả xếp hạng tín nhiệm  ngân hàng đã công bố, góc nhìn về triển vọng tín nhiệm ngành ngân hàng và chia sẻ ứng dụng của xếp hạng tín nhiệm trong hoạt động đầu tư trái phiếu . 

VIS Rating đã nhận được một số câu hỏi thường gặp về xếp hạng tín nhiệm từ các thành viên trên thị trường, bao gồm các nhà đầu tư nước ngoài, quỹ đầu tư, ngân hàng và các công ty tài chính. Trong đó có câu hỏi về “Xếp hạng tổ chức phát hành có đủ để đánh giá rủi ro đầu tư trái phiếu không?” 

Theo đó, xếp hạng tổ chức phát hành phản ánh đánh giá của VIS Rating về khả năng thanh toán các nghĩa vụ nợ của tổ chức phát hành. Nhà đầu tư trái phiếu phải chịu những rủi ro liên quan đến tổ chức phát hành, cũng như những rủi ro gắn liền với khoản trái phiếu mà họ đầu tư. 

Xếp hạng trái phiếu – gắn với từng trái phiếu cụ thể - phản ánh đánh giá của VIS Rating về mức độ rủi ro của những cấu trúc giao dịch, chẳng hạn như bảo lãnh thanh toán từ bên thứ ba và thứ tự ưu tiên thanh toán cho các trái chủ. So với xếp hạng tổ chức phát hành, xếp hạng trái phiếu cung cấp nhiều thông tin chuyên sâu hơn cho nhà đầu tư nhằm đánh giá rủi ro các khoản đầu tư và giúp định giá trái phiếu. 

>> VIS Rating: Có đến 12.200 tỷ đồng trái phiếu chậm trả phát sinh mới từ đầu năm  

Sử dụng xếp hạng trái phiếu để phân hoá rủi ro của từng trái phiếu. Nguồn: VIS Rating

Ngoài ra, VIS Rating nhận định, dữ liệu lịch sử về giá trái phiếu trên thị trường cho thấy rủi ro tín dụng không phải lúc nào cũng phản ánh đầy đủ hết vào giá trái phiếu. 

Về nguyên tắc, đối với các trái phiếu có cùng điều kiện và điều khoản, trái phiếu do các tổ chức phát hành có chất lượng tín nhiệm cao hơn nên có mức lãi suất phát hành thấp hơn so với trái phiếu của các tổ chức phát hành có chất lượng tín nhiệm thấp hơn. Trái phiếu do các tổ chức phát hành có chất lượng tín nhiệm tương đương nên có khoảng lãi suất phát hành tương tự nhau. 

Tuy nhiên, phân tích của nhóm chuyên gia đã chỉ ra một số xu hướng không hợp lý trong việc định giá trái phiếu ở Việt Nam. 

Thứ nhất, một số ngân hàng có chất lượng tín nhiệm cao hơn đang phát hành với mức lãi suất cao hơn so với ngân hàng có chất lượng tín nhiệm yếu hơn. 

Thứ hai, các tổ chức phát hành là ngân hàng có chất lượng tín nhiệm tương đương có mức khác biệt tương đối lớn về lãi suất phát hành, mặc dù các trái phiếu này có điều khoản và điều kiện tương tự nhau. 

>>Báo động: 20% trái phiếu đáo hạn trong một năm tới đối mặt với rủi ro cao chậm trả nợ gốc  

Lãi suất phát hành chưa phản ánh đúng chất lượng tín nhiệm. Nguồn: VIS Rating

Khi các thành viên thị trường ngày càng quen thuộc với xếp hạng tín nhiệm và bắt đầu áp dụng xếp hạng tín nhiệm trong việc phát hành và đầu tư trái phiếu, VIS Rating kỳ vọng, các điểm bất thường trong việc định giá trên sẽ giảm dần theo thời gian và giúp tăng tính hiệu quả của thị trường. 

Tại các thị trường khu vực, xếp hạng tín nhiệm hỗ trợ việc phân hóa rủi ro cho các khoản đầu tư trái phiếu. Các tổ chức phát hành và nhà đầu tư sử dụng xếp hạng tín nhiệm để xác định mức giá trái phiếu phù hợp. 

>> VIS Rating: Các ngân hàng nhỏ phải đối mặt với nhiều vấn đề về nợ xấu, rủi ro thanh khoản