Bên cạnh thông tin 6 hình thức lừa đảo phổ biến trên không gian mạng Việt Nam tuần qua, Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) cũng lưu ý người dùng Việt về chiến dịch lừa đảo trực tuyến qua email mới có quy mô quốc tế.
Điểm mới của nội dung “Điểm tin tuần” về lừa đảo trực tuyến trong tuần từ ngày 18/3 đến 24/3 là bên cạnh các hình thức lừa đảo xuất hiện trên không gian mạng Việt Nam, Cục An toàn thông tin còn lưu ý về chiến dịch lừa đảo quốc tế có khả năng ảnh hưởng tới người dùng Việt:
Lừa đảo tuyển người “Đọc sách mỗi ngày để nhận lương”
Gần đây, một số đối tượng đã dùng tên, hình ảnh, văn bản, công văn giả mạo Công ty 1980Books để quảng cáo tuyển dụng, lừa đảo chiếm đoạt tài sản của người dân. Nhóm đối tượng lập ra hệ thống website/landing page, Facebook hiển thị thông tin của 1980Books nhưng thay đổi địa chỉ, số điện thoại; và dùng hình ảnh con dấu, chữ ký giả để đăng tuyển dụng người đọc sách.
“Đọc sách mỗi ngày để nhận lương” được nhận định là hình thức lừa đảo online nổi bật gần đây, biến tướng từ hình thức “thực hiện nhiệm vụ”, “nhận thưởng”. Các tài khoản giả mạo đều được chạy quảng cáo, có thể tiếp cận số lượng lớn người dùng mạng xã hội.
Cục An toàn thông tin khuyến nghị người dân cảnh giác khi gặp các trường hợp, hành vi bất thường, không minh bạch trên mạng xã hội. Người dân không làm theo yêu cầu tạm ứng trước tiền; không nên tin tưởng vào những đề nghị công việc dễ dàng, không quan trọng trình độ hay kỹ năng; Đặc biệt là không cung cấp thông tin cá nhân, số tài khoản ngân hàng hay mã OTP cho bất kỳ ai.
Chiếm đoạt tiền tỷ của phụ huynh đăng ký khóa “Tu sinh mùa hè”
Khoảng thời gian năm học sắp kết thúc cũng là lúc nhiều phụ huynh đi tìm các khóa học hè cho con. Những năm gần đây, các khóa học dịp hè ngày càng đa dạng hơn, trong đó có các khóa ‘tu sinh mùa hè’. Lợi dụng nhu cầu này, một số đối tượng đã lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của phụ huynh muốn tìm khóa tu mùa hè cho con.
Cụ thể, với chiêu thức tạo niềm tin bằng cung cấp số, ảnh căn cước công dân của “Trưởng ban tu sinh”, sau đó thêm nạn nhân vào nhóm Telegram và yêu cầu mua vật phẩm phong thủy để tăng tương tác cho đơn vị tài trợ khóa học, đối tượng lập trang “Tu sinh mùa hè” đã lừa của một phụ huynh tại Hà Nội tới 2,8 tỷ đồng.
Trước chiêu trò lừa đảo bằng các khóa tu mùa hè đang rộ lên trên mạng, Cục An toàn thông tin khuyên người dân cẩn trọng khi tìm hiểu thông tin về các khóa học trên mạng xã hội; Không tham gia các hội, nhóm không có thông tin rõ ràng, minh bạch. Người dân cũng cần lưu ý không làm theo hướng dẫn của đối tượng lạ, nhất là những việc liên quan đến giao dịch chuyển tiền, cung cấp thông tin cá nhân.
Cảnh báo ứng dụng lừa đảo tiền điện tử trên App Store
Cục An toàn thông tin cho biết, Leather mới đây đã đưa ra cảnh báo về ứng dụng giả mạo ví tiền điện tử của họ trên App Store. Đơn vị này cho biết, họ chưa cung cấp dịch vụ tương tự trên nền tảng iOS. Một số người dùng đã báo cáo việc bị đánh cắp tiền điện tử sau khi sử dụng ví điện tử giả mạo. Bleeping Computer đề nghị người dùng cảnh giác với ứng dụng giả mạo ví quản lý tiền điện tử của Leather. Đến nay, app lừa đảo này vẫn xuất hiện trên App Store.
Theo Cục An toàn thông tin, trường hợp đã lỡ đăng nhập thông tin vào ứng dụng giả mạo, người dùng cần nhanh chóng chuyển tiền điện tử sang một ví điện tử khác an toàn. Người dân không nên truy cập vào các đường link nhận được qua tin nhắn; Cảnh giác với các yêu cầu cài đặt phần mềm. Khi cài đặt ứng dụng, nhất là ứng dụng liên quan đến tài chính, người dân cần xem xét cẩn thận các quyền mà ứng dụng yêu cầu cũng như đọc kỹ các điều khoản, chính sách.
Lừa đảo ‘việc nhẹ, lương cao’ trên sàn tiền ảo
Một phụ nữ tên H sống tại Ba Vì (Hà Nội) vừa bị lừa đảo, chiếm đoạt 750 triệu đồng qua mạng xã hội. Cụ thể, giữa tháng 3/2024, có nhu cầu tìm việc, người phụ nữ này đã liên hệ trao đổi với tài khoản Facebook đăng bài viết có nội dung "việc nhẹ, lương cao". Sau đó, chị H. được hướng dẫn đăng ký tài khoản tham gia đầu tư sàn giao dịch tiền ảo có thể kiếm nhiều lợi nhuận. Thực hiện theo những dụ dỗ, lôi kéo của các đối tượng, chị H. đã chuyển 750 triệu đồng cho các đối tượng lừa đảo.
Cục An toàn thông tin khuyến nghị người dân không tham gia đầu tư, mua bán trên các sàn giao dịch tiền ảo, tiền kỹ thuật số hay website, app đầu tư tiền ảo. Bởi lẽ, việc đầu tư này tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho nhà đầu tư do các sàn tiền ảo chưa có đại diện pháp luật tại Việt Nam và tiền ảo cũng chưa được pháp luật Việt Nam công nhận. Trường hợp phát hiện lừa đảo, người dân cần báo ngay cho cơ quan Công an để nhanh chóng xác minh, ngăn chặn và xử lý các đối tượng vi phạm.
Chiếm đoạt gần 100 tỷ đồng với chiêu ‘cần người giữ hộ tiền’
Công an tỉnh Gia Lai ngày 19/3 đã phát thông báo tìm bị hại của vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua mạng xã hội, có sự tham gia của đối tượng người nước ngoài. Thủ đoạn của các đối tượng là đăng hình ảnh, bài viết giả danh là bác sĩ, doanh nhân, kỹ sư người nước ngoài trên mạng xã hội và kết bạn với nạn nhân. Đối tượng tự nhận đang làm việc tại nước có chiến tranh, hiện có nhiều ngoại tệ cần người tin tưởng giữ hộ.
Khi nạn nhân tin, đối tượng lại giả danh nhân viên chuyển hàng quốc tế, nhân viên sân bay để liên lạc yêu cầu gửi các loại phí, thuế... thì mới nhận được gói hàng chứa ngoại tệ. Bằng thủ đoạn này, nhóm đối tượng đã lừa đảo xuyên quốc gia, chiếm đoạt số tiền gần 100 tỷ đồng của nhiều nạn nhân trên cả nước.
Trước chiêu trò tinh vi trên, Cục An toàn thông tin đề nghị người dân nâng cao cảnh giác khi có người lạ làm quen trên mạng; Không cung cấp thông tin cá nhân, không làm theo hướng dẫn của đối tượng lạ đặc biệt là yêu cầu chuyển tiền. Người dân cũng cần xác minh lý lịch của đối tượng để tránh sập bẫy lừa đảo.
Mất tiền vì cài phần mềm dịch vụ công giả mạo
Dù không phải là hình thức lừa đảo mới, song gần đây nhiều người dân bị dính bẫy lừa cài phần mềm dịch vụ công giả mạo, tạo cơ hội để đối tượng chiếm điều khiển điện thoại và từ đó lấy cắp tài sản. Đơn cử, một người dân sống tại Gia Lâm (Hà Nội) vừa bị đối tượng lừa chiếm đoạt hơn 800 triệu đồng bằng hình thức này.
Để phòng tránh chiêu lừa trên, người dân được khuyến nghị cảnh giác với những cuộc gọi, tin nhắn lạ, nhất là cuộc gọi, tin nhắn xưng là cán bộ cơ quan nhà nước; Không làm việc, không cung cấp thông tin cá nhân và cũng không làm theo các yêu cầu qua điện thoại. Người dân lưu ý không bấm vào các đường link nhận được qua tin nhắn, không cài ứng dụng không rõ nguồn gốc qua link hoặc tệp Apk; Không lưu thông tin bảo mật dịch vụ ngân hàng trên các ứng dụng của điện thoại.
Xuất hiện chiến dịch lừa đảo trực tuyến mới qua email
Theo Cục An toàn thông tin, một chiến dịch lừa đảo quy mô quốc tế đang diễn ra. Cụ thể, cuộc tấn công bắt đầu từ email lừa đảo chủ đề “tiền lương” để lừa người nhận mở tài liệu Microsoft Word đính kèm. Tệp Word khi được mở sẽ yêu cầu nạn nhân nhập mật khẩu được cung cấp trong email và cho phép chỉnh sửa, sau đó nhấp đúp vào biểu tượng máy in trong tài liệu để xem biểu đồ lương. Từ đó, đối tượng tấn công và chiếm đoạt tài sản trên thiết bị nạn nhân.
Trước thông tin về chiến dịch lừa đảo trên, Cục An toàn thông tin đề nghị người dân cẩn trọng trước các tệp được gửi từ nguồn không tin cậy hoặc nội dung email đáng ngờ; Kiểm tra kỹ địa chỉ người gửi email và nội dung email; Không tùy tiện bấm vào tệp đính kèm, đường dẫn có trong email khi thấy nghi ngờ. Người dùng cũng nên sử dụng phần mềm diệt virus quét các tệp đính kèm email; Thường xuyên thay đổi mật khẩu email; Cài đặt bảo mật 2 lớp cho email.
