Chuyên gia: Khả năng lạm phát tăng mạnh trong năm nay là khó xảy ra 

CPI 2024 sẽ tăng ở mức 4,2% - 4,5%  

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê mới công bố, chỉ số giá tiêu dùng  (CPI) tháng 6/2024 tăng 0,17% so với tháng trước. So với tháng 12/2023 CPI tháng 6/2024 tăng 1,4% và so với cùng kỳ năm trước tăng 4,34%. CPI bình quân quý II/2024 tăng 4,39% so với cùng kỳ năm trước. 

Tính chung 6 tháng đầu năm 2024, CPI tăng 4,08% so với cùng kỳ năm trước; lạm phát cơ bản tăng 2,75%. Con số này khi đưa ra đã tạo ra lo ngại về áp lực lạm phát có thể không được kiểm soát trong năm nay. 

CPI 2024 sẽ tăng ở mức 4,2% - 4,5%.

Về vấn đề này, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long dự báo CPI  bình quân 2024 so với năm 2023 sẽ tăng ở mức 4,2% - 4,5%. Lý do chính là bởi năm 2024, bối cảnh lạm phát  và giá cả hàng hóa thế giới đã hạ nhiệt, khả năng lạm phát ở Việt Nam tăng mạnh trong năm nay là khó xảy ra. 

"Thêm vào đó, Chính phủ luôn thận trọng và chủ động trong điều hành giá cả thị trường và kiểm soát lạm phát, nhằm tiếp tục ổn định kinh tế vĩ mô, tạo dư địa để đẩy mạnh thực hiện các giải pháp thúc đẩy tăng trưởng", ông Long cho biết. 

Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo về những diễn biến khó lường của tình hình thế giới và khu vực sẽ tạo ra nhiều khó khăn, thách thức đối với kinh tế trong nước, cộng hưởng với những vấn đề nội tại của nền kinh tế chưa được xử lý triệt để, nên sẽ tác động tới lạm phát. 

“Lạm phát có thể tiếp tục tăng do biến động nguồn cung, giá cả thế giới; do dự kiến điều chỉnh giá điện, dịch vụ giáo dục, y tế, thực hiện chính sách cải cách tiền lương... Chưa kể đến nhu cầu sử dụng điện, vận tải hành khách... trong nước tăng khi vào mùa cao điểm nắng nóng và du lịch hè, mà hiện đang là mùa cao điểm", ông Long nói. 

Ngoài ra, ông Long cho rằng trong thời gian tới tỷ giá dự báo tiếp tục chịu áp lực điều chỉnh do sức ép từ bên ngoài. 

“Tâm lý thị trường do kỳ vọng lạm phát, tỷ giá tăng là vấn đề cần quan tâm, nhất là liên quan đến việc điều hành chính sách tiền tệ, lãi suất, tăng giá hàng hóa, dịch vụ... Do đó, lạm phát là vấn đề cần đặc biệt lưu ý, theo dõi sát để có giải pháp điều hành giá chặt chẽ, thận trọng, phù hợp, kịp thời, vị này khuyến nghị. 

>>Tăng lương cơ sở, liệu có tăng lạm phát?  

6 yếu tố tác động tới lạm phát  

Làm rõ hơn lộ trình điều chỉnh giá dịch vụ công và mặt hàng Nhà nước quản lý nửa cuối năm, bà Vũ Hương Trà, Phó trưởng phòng Chính sách tổng hợp, Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính), cho biết dịch vụ khám chữa bệnh dự kiến được điều chỉnh tăng theo mức lương cơ sở. Dịch vụ giáo dục cũng có lộ trình điều chỉnh năm 2024-2025 với khu vực ngoài công lập, theo đó, sẽ tăng khung còn mức độ cụ thể phải theo dõi diễn biến thực tế. 

Bên cạnh đó, Luật Giá có hiệu lực từ tháng 7/2024, danh mục Nhà nước định giá do Nhà nước kiểm soát sẽ được tổng hợp lại, thay vì được quy định rải rác tại các văn bản chuyên ngành. "Lương tăng nhưng không phải hoàn toàn mặt hàng do Nhà nước định giá đều tăng, mức độ tăng phù hợp để kiểm soát lạm phát", bà Trà nhấn mạnh. 

6 yếu tố tác động tới lạm phát.

Ngoài ẩn số từ các mặt hàng được điều chỉnh giá dịch vụ công theo lộ trình thị trường, ông Nguyễn Đức Độ, Phó Viện trưởng Viện Kinh tế - Tài chính cho rằng áp lực lạm phát 6 tháng cuối năm 2024 không quá lo ngại nếu nhìn nhận 6 yếu tố tác động. 

Thứ nhất, mặc dù nền kinh tế đang phục hồi với tốc độ tăng trưởng GDP trong 6 tháng đầu năm 2024 đạt mức 6,42% và dự báo cả năm có thể đạt mức 6,5% nhưng xét cả giai đoạn 2020-2024, GDP chỉ tăng trung bình khoảng 5%/năm, thấp hơn mức trung bình 6,1% của giai đoạn 2014-2024. 

"Tức là nền kinh tế trong năm 2024 vẫn đang hoạt động ở dưới mức tiềm năng", ông Độ nêu rõ. 

Thứ hai, tốc độ tăng trưởng tiêu dùng trong giai đoạn 2020-2024 luôn ở mức thấp hơn khá nhiều so với tốc độ tăng trưởng GDP, khoảng 3,9%/năm. 

Nói cách khác, cầu tiêu dùng vẫn còn yếu. Trong bối cảnh đó, các doanh nghiệp sẽ quan tâm đến việc tiêu thụ hàng hóa hơn là tăng giá. 

Xét các cú sốc về phía cung,  ông Độ phân tích thứ ba, mặc dù tỷ giá tăng mạnh trong 6 tháng đầu năm (tăng 4,17% so với tháng 12/2023 và tăng 7,66% so với cùng kỳ; bình quân 6 tháng đầu năm 2024 tăng 5,64%) nhưng lạm phát hàng tháng trong 6 tháng đầu năm 2024 không cao. 

"Hơn nữa, đà tăng của tỷ giá đã chững lại trong tháng 5-6/2024 và được dự báo sẽ ổn định, thậm chí giảm trong 6 tháng cuối năm. Thị trường đang đợi Fed cắt giảm lãi suất càng sớm thì đồng USD có thể giảm giá trên thị trường quốc tế", ông Độ nhìn nhận. 

Thứ tư, giá dầu tương đối ổn định trong thời gian qua khi dao động xung quanh mức 80 USD/thùng và khó tăng mạnh trong 6 tháng cuối năm do nguy cơ suy thoái kinh tế Mỹ vẫn hiện hữu khi Fed duy trì lãi suất ở mức cao. 

Thứ năm, lãi suất mặc dù thấp nhưng vẫn được duy trì ở mức thực dương và giúp kiềm chế lạm phát. 

Còn cung tiền và tín dụng tăng trưởng ở mức thấp trong 6 tháng đầu năm 2024. Cụ thể, tính đến thời điểm 24/6/2024 tăng trưởng huy động vốn và tín dụng của các tổ chức tín dụng mới đạt tương ứng 1,50% và 4,45%, như vậy còn kém xa so với mục tiêu đề ra. 

Nhân tố thứ sáu, tác động từ tăng lương cơ sở tới lạm phát thời gian tới sẽ không quá lớn do khu vực công có quy mô không lớn trong nền kinh tế, chưa đến 8% số lao động. 

>>Infographics: Mức lương tối thiểu làm việc theo hợp đồng lao động từ ngày 1/7/2024