Chuyên gia nhận định lãi vay kỳ vọng giảm về mức đầu năm 2022 

Theo báo cáo triển vọng năm 2024 của Công ty Chứng khoán FPT (FPTS), lãi suất cho vay sẽ trở về tương đương mức đầu năm 2022 ở mức 8,6% nhờ hỗ trợ từ cả lãi suất huy động đã giảm và hấp thụ tín dụng thấp. 

Cụ thể, tiền đề lãi suất cho vay giảm trong 2024 đến từ mặt bằng lãi suất huy động giảm nhanh. Trong 11 tháng đầu năm 2023, lãi suất cho vay mới chỉ giảm 1,0 điểm phần trăm (đpt) từ đỉnh dù lãi suất huy động VND 12 tháng đã giảm 3,0 đpt. 

Độ trễ này tới từ đặc thù các khoản vay thường là dài hạn và phần lớn (gần 70%) là tới từ nguồn vốn tương ứng, dẫn tới lãi suất cho vay hiện nay bị neo theo lãi suất huy động cao của thời điểm cho vay. 

Dù vậy, chuyên gia cho rằng lãi suất huy động ở mức thấp là điều kiện cần để lãi suất cho vay có thể giảm trong ngắn hạn. 

>> Lãi suất tiết kiệm tiếp tục xuống sâu kỷ lục  

Bình quân lãi suất cho vay và lãi suất huy động

Bên cạnh đó, FPTS cho rằng, động lực lãi suất giảm trong năm 2024 còn đến từ từ tăng trưởng tín dụng thấp. Trên thực tế, tín dụng toàn hệ thống có dấu hiệu tăng tốc trong tháng 11 nhưng mới chỉ tăng 9,2% YTD (thấp hơn nhiều so với mục tiêu cả năm 2023 ở 14% cũng như tăng trưởng cùng kỳ năm 2022 ở 12%). 

Lý do một phần đến từ các tổ chức tín dụng cẩn trọng khi nền kinh tế chậm lại, cộng thêm nhiều doanh nghiệp hạn chế mở rộng khi mặt bằng lãi suất đang ở mức cao. 

>> Tăng trưởng tín dụng toàn nền kinh tế đạt 11,09%, thấp hơn so với cùng thời điểm  

Chuyên gia dự báo, trong Quý IV/2023-2024, nhiều khả năng các tổ chức tín dụng sẽ giảm lãi suất nhằm cạnh tranh và cải thiện lợi nhuận, đặc biệt khi tiền gửi của dân cư trong ngân hàng tăng tới 9,95% trong 9 tháng đầu năm 2023, cao nhất từ năm 2018 tới nay, theo số liệu của NHNN. 

Động lực khiến lãi suất giảm trong 2024 còn từ dư địa điều hành từ lạm phát và tỷ giá vẫn nằm trong kiểm soát. CPI bình quân năm 2023 chỉ tăng 3,25% so với cùng kỳ. Đồng thời, giá USD bình quân trong nước trên thị trường tự do chỉ tăng 1,86% so với cuối 2022. Hai yếu tố này là dư địa quan trọng để Chính phủ tiếp tục hỗ trợ tăng trưởng kinh tế bằng chính sách tiền tệ, thể hiện qua việc NHNN giảm lãi suất điều hành và chỉ đạo các ngân hàng phải tìm biện pháp giảm lãi suất cho vay. 

>> Tình hình giá tháng 12, quý IV và năm 2023  

Bên cạnh đó, theo đại diện của NHNN, lãi suất cho vay trung bình của các khoản vay mới đã giảm khoảng 2- 2,2 đpt trong năm 2023, vượt qua mục tiêu của NHNN ở 1-1,5 đpt sau nhiều chương trình ưu đãi giảm lãi suất của các ngân hàng trong tháng 11/2023. 

>> Dự đoán 2024: Lãi suất diễn biến ra sao sau khi phá đáy lịch sử?