‘Đại gia’ dầu mỏ châu Á ‘quay lưng’ với đồng USD: BRICS Pay sắp ra đời, tham vọng soán ngôi Visa, Mastercard
Iran đã đề xuất một cơ chế thống nhất để kết nối với hệ thống tài chính của tất cả các quốc gia thuộc BRICS.
Kế hoạch của Iran và BRICS  cũng nhằm mục đích loại bỏ sự phụ thuộc vào đồng USD, đẩy nhanh quá trình thanh toán và củng cố mối quan hệ kinh tế trong khối BRICS bằng cách thiết lập một đồng tiền chung.
Theo đó, BRICS sẽ tiến hành sắp xếp các thỏa thuận và cân nhắc về việc tích hợp hệ thống tài chính của mình. Bước đi quyết đoán này của khối sẽ tạo ra một hệ thống tiền tệ quốc tế đa dạng và cân bằng hơn cho khối.
Đầu tháng này, Thống đốc Ngân hàng Trung ương Iran Mohammad Reza Farzin cho biết Nga và Iran - thành viên mới của BRICS - đã hoàn tất việc tích hợp hệ thống thanh toán Mir của Nga và Shetab của Iran.
“Hai bên đã hoàn tất các yêu cầu để kết nối hệ thống thanh toán Mir của Nga với Shetab của Iran và dự án này đã bước vào giai đoạn vận hành” - hãng thông tấn Iran IRNA dẫn lời ông Farzin cho biết khi vừa trở về từ St. Petersburg, nơi ông đã hội đàm với Thống đốc Ngân hàng Trung ương Nga Elvira Nabiullina.
Thống đốc Ngân hàng Trung ương Iran Mohammad Reza Farzin lưu ý, ở giai đoạn đầu tiên - bắt đầu từ ngày 22/8, "thẻ ngân hàng thuộc hệ thống Shetab của Iran có thể được sử dụng làm thẻ thông minh Amber trong tất cả các máy ATM trên khắp Nga và công dân Iran sẽ có thể rút đồng rúp từ máy ATM của Nga bằng thẻ của họ".
Thống đốc Farzin nói thêm, giai đoạn hai liên quan đến khả năng thanh toán bằng thẻ của công dân Nga ở Iran. Ở giai đoạn ba, người Iran sẽ có thể sử dụng thẻ Shetab tại các cửa hàng ở Nga thông qua hệ thống thanh toán ngân hàng thông thường.
Hiện tại, 12 quốc gia và vùng lãnh thổ, bao gồm Abkhazia, Belarus, Cuba và South Ossetia đã chấp nhận thanh toán thẻ Mir và có kế hoạch giới thiệu thẻ này ở Ai Cập, Iran, Mauritius và Myanmar. Ngoài ra, 6 quốc gia khác cũng đang cân nhắc dùng loại thẻ này.
Đề xuất của Iran về việc kết nối hệ thống thanh toán với BRICS sẽ đòi hỏi việc triển khai các giải pháp chung, cho phép rút tiền từ ATM bằng thẻ ngân hàng của các quốc gia thành viên. Bước đi này sẽ đặt nền móng cho một phương thức thanh toán thống nhất mang tên BRICS Pay.
Iran cũng khuyến nghị thiết lập nền tảng đám mây để tích hợp hệ thống thanh toán quốc gia và ví online để truy cập hệ thống, theo đó các bên nhà bán có thể thanh toán qua smartphone một cách dễ dàng.
Ngoài ra, Iran  cũng nhấn mạnh tiềm năng của hệ thống thanh toán xuyên quốc gia của BRICS trong việc thay thế các giao dịch qua Visa và Mastercard
Nasser Kanaani, người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Iran, đã đề xuất trong một cuộc họp báo rằng, các nước thành viên BRICS nên thiết lập một phương pháp thống nhất để kết nối hệ thống tài chính của khối.
Ông cho biết: “Ở cấp độ song phương, Iran và Nga đã liên kết thành công hệ thống thanh toán quốc gia thông qua hai Ngân hàng Trung ương, tạo điều kiện cần thiết cho việc thanh toán thương mại bằng đồng nội tệ. Trong các cuộc thảo luận đang diễn ra, Iran đã đề xuất Nga mở rộng cơ chế này cho toàn bộ khối BRICS.”
BRICS đang dẫn đầu chương trình nghị sự phi USD hóa trên toàn cầu. BRICS đang thuyết phục các quốc gia đang phát triển loại bỏ đồng USD và giao dịch bằng đồng nội tệ để củng cố nền kinh tế bản địa.
Các nước thành viên cũng đang xem xét việc hình thành đồng tiền chung BRICS để thay thế đồng USD.
Nga và Iran tuyên bố sẽ bắt đầu sử dụng đồng tiền BRICS ngay trong ngày ra mắt và loại bỏ đồng USD trong giao dịch. Cả Nga và Iran đều đang phải đối mặt với các lệnh trừng phạt từ Mỹ và do đó muốn tránh xa đồng USD.
Đại sứ Iran tại Nga Kazem Jalali cho biết: “Việc tạo ra một loại tiền tệ mới trong khuôn khổ BRICS là điều mà Nga và Iran đang nỗ lực thực hiện”.
Hơn 60% giao dịch thương mại giữa Nga và Iran hiện được thanh toán bằng đồng rúp và riyal. Điều này chỉ ra rằng, Nga và Iran sẽ chuyển sang đồng tiền BRICS ngay khi được tung ra thị trường.
Tổng hợp