Đồng bằng sông Cửu Long có gần 170 điểm sạt lở đặc biệt nguy hiểm 

Phát biểu tại diễn đàn, ông Lê Thanh Chương (Viện Khoa học thủy lợi Miền Nam) đã thông tin về tình hình sạt lở tại khu vực ĐBSCL. Theo đó, toàn vùng có 743 điểm sạt lở, với tổng chiều dài 794km, gồm 686 điểm (591km) sạt lở bờ sông và 57 điểm (203km) sạt lở bờ biển. Trong đó, có 168 điểm (283km) sạt lở đặc biệt nguy hiểm, 209 điểm (267km) nguy hiểm và 366 điểm (244km) sạt lở bình thường. 

Trong số 13 tỉnh thành của vùng, Cà Mau là địa phương có số điểm sạt lở nhiều nhất với 138 điểm, tiếp đến là Tiền Giang (83 điểm), An Giang (82 điểm). 

Ông Trần Duy An (Viện Quy hoạch thủy lợi Miền Nam) cho biết, vùng ĐBSCL có 8 loại hình thiên tai thường xảy ra, gồm: Hạn hán, xâm nhập mặn; lũ, ngập úng; sạt lở bờ sông, bờ biển; mưa lớn; nắng nóng; áp thấp nhiệt đới; giông lốc, sét; cháy rừng do tự nhiên. Các loại hình thiên tai này đã và đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của người dân, đặc biệt là những cộng đồng nông thôn vốn phụ thuộc lớn vào nông nghiệp. 

Từ năm 2000 đến nay, vùng ĐBSCL có 5 trận lũ lớn, làm 1.830 người thiệt mạng, hơn 488.800 căn nhà bị ngập nặng, 238km quốc lộ ngập, hơn 15,9 triệu m3 đất đê bao bị sạt lở, thiệt hại đối với lúa 3.599 tỷ đồng. 

Đặc biệt, mùa khô năm 2023-2024, hạn hán và xâm nhập mặn đã khiến 1.189ha lúa giảm năng suất, 43ha lúa (ngoài kế hoạch) tại tỉnh Sóc Trăng bị mất trắng; khoảng 73.900 hộ dân bị ảnh hưởng thiếu nước sinh hoạt. Bên cạnh đó, ĐBSCL có 2.059 điểm sụt lún (tương đương 51km chiều dài đê, đường giao thông nông thôn)… 

Theo Viện Khoa học thủy lợi Miền Nam, bờ sông và bờ biển ĐBSCL hiện nay đang trong giai đoạn biến động mạnh về hình thái, ảnh hưởng đến các hoạt động kinh tế, xã hội và môi trường. 

Để bảo vệ bờ sông, bờ biển hiệu quả, cần xem xét kết hợp nhiều giải pháp khác nhau, trong đó các giải pháp công trình cứng, giải pháp mềm, giải pháp kết hợp và giải pháp quản lý. Trong đó, bảo vệ và phát triển rừng ngập mặn là giải pháp ưu tiên hàng đầu vừa thân thiện với môi trường vừa tạo ra đa dạng sinh học cho khu vực ven biển đồng thời mang lại sinh kế cho người dân địa phương. 

Xói lở lòng dẫn sông, sạt lở bờ biển là quá trình diễn biến phức tạp, luôn thay đổi theo cả không gian và thời gian, ĐBSCL là vùng dễ bị tổn thương trước những tác động của tự nhiên và con người, vì vậy để nắm bắt được quy luật diễn biến, từ đó có giải pháp xử lý ứng phó kịp thời thì công tác quan trắc giám sát diễn biến quá trình xói bồi phải được thực hiện định kỳ hằng năm. 

Dự báo diễn biến thiên tai vùng ĐBSCL trong bối cảnh mới phức tạp hơn, khó lường hơn do biến đổi khí hậu và các tác động từ khai thác tài nguyên ở thượng nguồn sông Mekong và phát triển nóng về kinh tế xã hội ở vùng. Điều này sẽ tác động đến môi trường sinh thái, hạ tầng sản xuất và đặc biệt là sụt lún, sạt lở, ngập lụt, xâm nhập mặn…