Dự trữ ngoại hối của NHNN: Dư địa còn lại là bao nhiêu? 

Theo báo cáo từ Công ty Cổ Phần Chứng khoán Mirae Asset, dự trữ ngoại hối của Việt Nam tính đến tháng 8/2024 đạt mức tương đương 2,4 tháng nhập khẩu – thấp hơn đáng kể so với mức khuyến nghị tối thiểu 3 tháng của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) . Trong khi đó, thặng dư thương mại tích lũy trong 11 tháng đầu năm 2024 đạt 23,3 tỷ USD, là một điểm sáng hỗ trợ cung ngoại tệ. 

Việt Nam đã chứng kiến mức mất giá của đồng VND đạt 4,27% tính từ đầu năm 2024, cao hơn mức 4,2% của tháng 10 cùng năm. Để ổn định tỷ giá, NHNN đã phát hành tín phiếu trị giá 21,4 nghìn tỷ đồng qua hoạt động thị trường mở (OMO) và bơm ròng thanh khoản 315 nghìn tỷ đồng thông qua hợp đồng mua lại đảo ngược (RRP). Tuy nhiên, với mức dự trữ ngoại hối giảm mạnh, bộ đệm tài chính của Việt Nam cho các can thiệp tỷ giá đang bị thu hẹp đáng kể. 

Tương quan giữa tỷ giá USD/VND và chỉ số DXY. Nguồn: Phòng phân tích Chứng khoán Mirae Asset Việt Nam tổng hợp.

Dự trữ ngoại hối  thấp có thể làm suy giảm khả năng điều hành chính sách tiền tệ trong nền kinh tế mở. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh tỷ giá VND/USD tiếp tục bị ảnh hưởng bởi biến động từ các thị trường quốc tế. 

Mirae Asset nhận định, các đợt cắt giảm lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) trong năm 2025 có thể mang lại dư địa để NHNN tái tích lũy dự trữ ngoại hối. Đặc biệt, lượng kiều hối dự kiến ổn định ở mức cao cùng dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) là các yếu tố tích cực cho cung ngoại tệ. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng, việc dựa quá nhiều vào các dòng vốn này có thể dẫn đến sự bất ổn trong dài hạn nếu không có chính sách quản lý chặt chẽ. 

Theo Mirae Asset, để nâng cao dự trữ ngoại hối, NHNN cần tập trung vào các chiến lược dài hạn. Trước hết, việc cải thiện thặng dư thương mại là ưu tiên hàng đầu. Việt Nam đã đạt được mức thặng dư 23,3 tỷ USD trong 11 tháng đầu năm 2024, một phần nhờ vào tăng trưởng xuất khẩu và giảm nhập khẩu. Tuy nhiên, cần nâng cao giá trị gia tăng của hàng xuất khẩu thay vì chỉ dựa vào sản lượng thô. 

Ngoài ra, các biện pháp cải cách hành chính nhằm tăng cường niềm tin của nhà đầu tư nước ngoài có thể giúp Việt Nam thu hút thêm dòng vốn FDI chất lượng cao. Chính sách sử dụng hiệu quả kiều hối – nguồn cung ngoại tệ ước tính đạt trên 20 tỷ USD mỗi năm – sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường dự trữ. 

Mức dự trữ ngoại hối hiện tại của Việt Nam đặt NHNN vào thế khó trong việc vừa ổn định tỷ giá, vừa đảm bảo thanh khoản hệ thống ngân hàng. Tuy nhiên, các cơ hội như kiều hối, FDI, và thặng dư thương mại mở ra những triển vọng tích cực nếu được quản lý hiệu quả. Theo Mirae Asset, nhiệm vụ tái cấu trúc dự trữ ngoại hối không chỉ là vấn đề cấp bách mà còn là chiến lược dài hạn để đảm bảo sự ổn định tài chính và niềm tin của thị trường quốc tế. 

>> Áp lực thanh khoản cuối năm, lãi suất huy động liệu có phá đỉnh của tháng 11?