Kỳ lạ gò đất cao 30m ‘cỏ không thể mọc’, đào sâu xuống 5m phát hiện lớp bùn ‘phong ấn’, các nhà khảo cổ vội phong tỏa vĩnh viễn
Đào sâu xuống, các nhà khảo cổ phát hiện lớp bùn nhão màu xanh, loại bùn đặc biệt chuyên dùng để "phong ấn" các ngôi mộ cổ có giá trị.
Nhà Hán là triều đại thứ hai trong lịch sử Trung Quốc, kéo dài hơn bốn thế kỷ với 25 đời vua, được xem là thời kỳ hoàng kim, để lại dấu ấn sâu đậm trong văn hóa, chính trị và xã hội Trung Quốc.
Sự rực rỡ của triều đại này không chỉ thể hiện qua những thành tựu về kinh tế, quân sự mà còn qua những lăng mộ hoàng tộc được xây dựng công phu, chứa đựng vô số cổ vật quý giá. Những ngôi mộ này không chỉ là nơi an nghỉ của các bậc đế vương, hoàng thân mà còn trở thành mục tiêu săn lùng của những kẻ trộm mộ, với hy vọng đổi đời chỉ sau một đêm.
Tuy nhiên, một phát hiện khảo cổ chấn động vào năm 1991 tại Thạch Gia Trang, tỉnh Hà Bắc, đã làm sáng tỏ giá trị lịch sử to lớn của nhà Hán, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ di sản văn hóa trước nạn cướp bóc.
Bí ẩn gò đất "không cỏ mọc" và lớp bùn xanh bí mật
Dưới chân núi Hải Sơn, phía Tây thành phố Thạch Gia Trang, một lò gạch cũ từ lâu đã là nơi người dân địa phương khai thác đất sét để nung gạch. Trong một lần lấy đất như thường lệ, các công nhân bất ngờ phát hiện một số lượng lớn đồ đồng nằm sâu dưới lòng đất. Nhận ra giá trị tiềm tàng của những cổ vật này, một số công nhân đã nảy lòng tham, lén lút cướp phá và thậm chí xảy ra tranh chấp, ẩu đả để giành giật những món đồ kim loại quý giá. Hành động này nhanh chóng bị dân làng phát giác và báo lên chính quyền địa phương.
Ngay lập tức, lực lượng cảnh sát và các nhà khảo cổ được điều động đến hiện trường. Tất cả các cổ vật bị cướp phá đều được thu hồi và khu vực quanh lò gạch cũ được kiểm tra kỹ lưỡng. Trong quá trình khảo sát, các chuyên gia nhận thấy một chi tiết kỳ lạ: gần lò gạch là một gò đất cao khoảng 30m, hoàn toàn trọc, không một ngọn cỏ mọc, trong khi xung quanh cây cỏ um tùm. Hiện tượng bất thường này khiến các nhà khảo cổ quyết định đào sâu để tìm hiểu nguyên nhân.
Khi đào xuống độ sâu 5m, họ phát hiện một lớp bùn nhão màu xanh lục – loại bùn đặc biệt được sử dụng trong thời cổ đại để "phong ấn" các lăng mộ quan trọng. Sự xuất hiện của lớp bùn này là dấu hiệu rõ ràng rằng bên dưới gò đất là một ngôi mộ cổ có giá trị lịch sử lớn. Ngay lập tức, khu vực được phong tỏa để đảm bảo an toàn và hỗ trợ quá trình khai quật diễn ra suôn sẻ.
Cuộc khảo cổ nhanh chóng được mở rộng với sự hỗ trợ của các thiết bị công nghệ tiên tiến thời bấy giờ. Các nhà khảo cổ phát hiện thêm nhiều di vật quý giá và nhận ra rằng gò đất che giấu một lăng mộ quy mô lớn, được xây dựng theo hình chữ "Trung" (中) – một kiểu kiến trúc đặc trưng của hoàng tộc nhà Hán. Bên trong lăng mộ, hơn 7.000 cổ vật từ thời Tây Hán được tìm thấy, bao gồm đồ đồng, gốm sứ, ngọc bội và nhiều vật dụng tinh xảo khác, phản ánh sự giàu có và quyền lực của chủ nhân ngôi mộ.
Chủ nhân lăng mộ: Hoàng thân Lưu Thuấn và vị trí phong thủy đắc địa
Quá trình nghiên cứu các di vật khai quật đã giúp các nhà khảo cổ xác định chủ nhân lăng mộ là Lưu Thuấn, một hoàng thân thời Tây Hán. Lưu Thuấn là con trai của Hán Cảnh Đế (trị vì từ 157 TCN đến 141 TCN) và là em trai của Hán Vũ Đế (trị vì từ 141 TCN đến 87 TCN), một trong những vị hoàng đế vĩ đại nhất trong lịch sử Trung Quốc.
Được vua cha giao trọng trách cai quản vùng đất trù phú nay là Thạch Gia Trang, Lưu Thuấn sống một cuộc đời xa hoa, luôn theo đuổi vinh hoa phú quý. Ngay cả khi qua đời, ông cũng được chôn cất cùng hàng nghìn cổ vật giá trị, thể hiện địa vị cao quý của mình.
Lăng mộ của Lưu Thuấn được xây dựng tại một vị trí phong thủy đắc địa, nằm trên gò đất cao nhất khu vực, tựa lưng vào núi Hải Sơn. Trong quan niệm phong thủy cổ xưa, đây là nơi hội tụ linh khí, mang lại sự vững chãi và quyền uy. Từ vị trí này, tầm nhìn có thể bao quát cả vùng đất rộng lớn, tượng trưng cho quyền lực và sự trường tồn của chủ nhân ngôi mộ. Chính sự lựa chọn kỹ lưỡng này đã giúp lăng mộ của Lưu Thuấn tồn tại qua hàng nghìn năm, dù đã thu hút sự chú ý của những kẻ trộm mộ.
Trong quá trình khai quật, sự tò mò của dân làng đã khiến khu vực trở nên đông đúc, gây khó khăn cho công tác khảo cổ. Để bảo vệ lăng mộ và đảm bảo quá trình nghiên cứu không bị gián đoạn, các nhà khảo cổ đã đề nghị chính quyền phong tỏa vĩnh viễn khu vực này. Quyết định này không chỉ ngăn chặn nguy cơ từ những kẻ trộm mộ mà còn tạo điều kiện để các chuyên gia tập trung khai thác và bảo tồn các di vật lịch sử.
Nhờ sự can thiệp kịp thời của dân làng và nỗ lực của các nhà khảo cổ, lăng mộ của Lưu Thuấn cùng hàng nghìn cổ vật quý giá đã được bảo toàn gần như nguyên vẹn. Phát hiện này không chỉ làm sáng tỏ một phần lịch sử rực rỡ của nhà Hán mà còn nhấn mạnh vai trò của cộng đồng và chính quyền trong việc bảo vệ di sản văn hóa trước nạn cướp phá. Lăng mộ tại Thạch Gia Trang giờ đây trở thành minh chứng sống động cho sự thịnh vượng của một triều đại và tinh thần trách nhiệm của con người trong việc gìn giữ quá khứ.
*Theo Sohu, CCTV
