Lộ diện 10 quốc gia, vùng lãnh thổ có thể bị ảnh hưởng nhiều nhất nếu ông Donald Trump tái đắc cử, Việt Nam bị tác động ra sao?
Một số quốc gia/vùng lãnh thổ có thể sẽ bị ảnh hưởng đáng kể bởi những thay đổi trong chính sách thương mại của Mỹ, nếu ông Donald Trump tái đắc cử.
Nếu ông Donald Trump  thành công trở lại Nhà Trắng  vào tháng 11 này, chính sách thương mại Mỹ sẽ thay đổi đáng kể, với trọng tâm là các chính sách bảo vệ việc làm và các ngành công nghiệp trong nước.
Được biết, ông Trump có thể ưu tiên hoạt động sản xuất trong nước và giảm thâm hụt thương mại. Điều này sẽ gồm phương án áp dụng mức thuế quan 10% với tất cả hàng hóa nhập khẩu và hạ mức ưu tiên đối với các hiệp định thương mại. Do vậy, nhiều đối tác thương mại hàng đầu của Mỹ có thể sẽ bị ảnh hưởng.
Theo Visual capitalist, biểu đồ dưới đây đã thống kê các quốc gia/vùng lãnh thổ có nguy cơ bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi những thay đổi trong chính sách thương mại của Mỹ trong trường hợp ông Trump đắc cử Tổng thống năm nay, dựa trên Chỉ số Rủi ro Trump của tạp chí The Economist.
The Economist tạo ra “Chỉ số Rủi ro Trump” nhằm đánh giá mức độ bị ảnh hưởng của 70 đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ trước những thay đổi chính sách dưới chính quyền Trump. Chỉ số này đánh giá dựa trên 3 tiêu chí là thương mại, nhập cư và an ninh.
Đối với chỉ số phụ về thương mại, mỗi quốc gia/vùng lãnh thổ được tính điểm dựa trên 6 tiêu chí: cán cân thương mại song phương, xu hướng thương mại song phương, cán cân tài khoản vãng lai, hoạt động xuất khẩu nhạy cảm với Mỹ, sự phục thuộc vào Mỹ về hàng hóa và thương mại, Hiệp định thương mại tự do với Mỹ.
Theo Chỉ số đánh giá này, Mexico - quốc gia xuất khẩu lớn nhất của Mỹ - đã đứng đầu Chỉ số Rủi ro Trump với 100 điểm. Được biết, thặng dư thương mại của Mỹ với Mexico là 152 tỷ USD, tăng gần 40% kể từ năm 2020. Hơn nữa, phần lớn trong kim ngạch xuất khẩu của Mexico sang Mỹ là ô tô và các mặt hàng như nhôm, thép…
Mexico, Canada và Mỹ có hiệp định thương mại USMCA - loại bỏ thuế quan với các loại hàng hóa đáp ứng được các điều khoản của Hiệp định. Tuy nhiên, nếu ông Donald Trump đắc cử, Hiệp định này có thể sẽ kết thúc khi đàm phán lại vào năm 2026.
Với thặng dư thương mại lớn nhất trong số toàn bộ các đối tác thương mại của Mỹ, Trung Quốc cũng có thể phải đối mặt với rủi ro đáng kể. Nếu tái đắc cử, ông Trump có lẽ sẽ áp thuế 60% trở lên đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc.
Trong khi Chính quyền Tổng thống Joe Biden gần đây đã tăng thuế với 18 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc, bao gồm thuế quan 100% với xe điện và 50% với chip bán dẫn thì các chính sách của ông Trump sẽ có phạm vi rộng hơn, kéo theo là ảnh hưởng tới gần 427 tỷ USD hàng nhập khẩu.
Theo Visual capitalist, Việt Nam và Ấn Độ cũng nằm trong top 10 đối tác thương mại của Mỹ bị ảnh hưởng nhiều nhất khi ông Trump tái đắc cử. Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam và là đối tác thương mại lớn nhất của Ấn Độ. Cả hai quốc gia châu Á đều có thặng dư thương mại lớn với Mỹ.
Theo Bộ Công Thương, trong năm 2023, trong bối cảnh các ngành hàng đều gặp khó khăn về thị trường xuất khẩu, kết quả xuất khẩu hàng hóa sang Mỹ của Việt Nam vẫn là điểm sáng với kim ngạch đạt 96,78 tỷ USD, chiếm 27,2% tổng kim ngạch xuất khẩu. Xuất siêu sang thị trường Mỹ trong cả năm 2023 cũng đạt 83 tỷ USD. Còn trong chỉ số Rủi ro Trump, Việt Nam xếp thứ 4 với 64,4 điểm.
Tham khảo Visual capitalist